Your search for the mode Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)
has returned 50 entries
’Ak’ah ła’ dishhį́įhgo baa naashá.
lard some 3-1-melt.I 3-to 1-go.CI
listen
I am busy melting some lard.
bookmark- Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- dishhį́įh melt itfind in Navajo Verb Modes
- -go verb and subordinating encliticfind in Navajo Adverb Lexicon
- -aa tofind in Navajo Postposition Lexicon
- Continuative Imperfective (CI)find in Navajo Verb Modes
- naashá go aboutfind in Navajo Verb Modes
’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł lágo.
2-3-photograph.I neg 2-blink.O LÁGO’At’ééd t’áá ’áhánídi ’ółta’ ’éí biniinaa doo hah dah nídiidáah da.
girl just far-at school TOP 3-cause NEG quickly up start-3-go.I NEG
listen
It’s not far to school so the girl takes her time starting off.
bookmark- t’áá ’áhánídi near, nearbyfind in Navajo Particle Lexicon
- -di atfind in Navajo Postposition Lexicon
- ’éí topicfind in Navajo Particle Lexicon
- -niinaa because of, on account offind in Navajo Postposition Lexicon
- doo expresses negationfind in Navajo Particle Lexicon
- haa quicklyfind in Navajo Particle Lexicon
- dah upfind in Navajo Particle Lexicon
- Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- da expresses negationfind in Navajo Particle Lexicon
Beeldléí danołtsóós.
blanket pl-3-2dpl-bring.FFO.Ibik’ídadohdis
pl-3DO-2dpl-wrap.it.around.it.ICh’óóshdą́ą́dą́ą́’ Bilagáanaa Bizaad doo diists’a’ da. K’ad ’éí t’áá shxǫǫ t’áá bee yáshti’.
formerly English neg 1-understand.I neg. Now TOP good.thing barely 3.with 1.speak-I
listen
Before, I didn’t understand English. Now, thankfully, I can speak some.
bookmark- Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- diists’a hear, understandfind in Navajo Verb Modes
- Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- yáshti’ speakfind in Navajo Verb Modes
- ch’óóshdą́ą́dą́ą́’ formerly, originallyfind in Navajo Adverb Lexicon
- -ee by means offind in Navajo Postposition Lexicon
- instrumental
Ch’óóshdą́ą́dą́ą́’ Bilagáanaa Bizaad doo diists’a’ da. K’ad éí t’ááshxǫǫd t’áá bee yáshti’.
formerly English NEG 1-understand.I NEG | now TOP at.least just 3-with 1-speak.ICh’ééh la’ baa ntséskees.
in.vain puzzlement 3-about 1-think.Idadołhį́į́h
pl-3DO-2dpl-melt.it.Idadíníilkaad
pl-3DO-1dpl-start.to.herd.them.(animals).Idajitł’ó
pl-3DO-4dpl-weave.it.Idaohsą́
pl-3DO-2dpl-eat.it.Idazhdiłhį́į́h
pl-3DO-4dpl-melt.it.Ideiilbéézh
pl-3DO-1dpl-boil.it.Ideiitł’ó
pl-3DO-1dpl-weave.it.Ididołjeeh
3DO-2dpl-start.fire.IDíí tł’óół tsin bik’ídísdis.
this rope stick 3-on-3-1-wrap.IDoo nídahiyoołnaah da.
neg pl-3-2dpl-resuscitate.I neghadeiniłchaad
pl-3DO-3dpl-card.it.(as.in.wool).IHaidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’éé’ --- doo shił yá’áhoot’éeh da.
winter-past mine.shaft 1-work.I past neg 1-with area-good.N neg
listen
While I was working in the mine (shaft) last year and I didn’t like it (inside the place).
bookmark- -dą́ą́’ past timefind in Navajo Postposition Lexicon
- -ne’ behindfind in Navajo Postposition Lexicon
- Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- naashnish workfind in Navajo Verb Modes
- ńt’éé’ relates to past timefind in Navajo Adverb Lexicon
- doo --- da frame to negativize verbs and phrasesfind in Navajo Adverb Lexicon
- -ił withfind in Navajo Postposition Lexicon
Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’éé’ --- doo shił yá’át’éeh da.
winter-past mine.shaft 1-work.I past neg 1-with 3-good.N neg
listen
While I was working in the mine shaft last year and I didn’t like it (the experience).
bookmark- -dą́ą́’ past timefind in Navajo Postposition Lexicon
- -ne’ behindfind in Navajo Postposition Lexicon
- Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- naashnish workfind in Navajo Verb Modes
- ńt’éé’ relates to past timefind in Navajo Adverb Lexicon
- doo --- da frame to negativize verbs and phrasesfind in Navajo Adverb Lexicon
- -ił withfind in Navajo Postposition Lexicon
hazhniłchaad
3DO-4-card.it.(as.in.wool).Ijidiłhį́į́h
3DO-4-melt.it.Ijidíníłkaad
3DO-4-start.to.herd.them.(animals).Ijiigish
3DO-4-make.one.cut.in.it.Ijiłhį́į́h
3DO-4-melt.it.(snow).IK’ad shicheii bíká ’iishyeed.
now 1-grandfather 3-for 1-run.INa’azhǫǫshgi díkwíí shį́į́ shaa woobįįh?
hoop.and.pole.game-at how.much 1-to pass-win.INa’nííshee’ dóó k’ad éí dah ’iishtł’ó.
3-1-warp.P and now TOP up 3-1-tie.DInaashłé
3DO-1-carry.a.ropelike.thing.around.INe’eshłééh. T’áá ká nóólk’oł.
2-1-copy.I 2-blink.Oneilé
3DO-3-carry.a.ropelike.thing.around.Iniłbéézh
3DO-2-boil.it.INíwo’jį’ nídiidááh.
move-to 2-get.up.INTUdi hooghannimází góne’ Diné bizaad baa ’iinishta’
NTU-at hogan inside Diné 3-language 3-for 1-read.INíwe, tʼáádoo ʼabeʼ tʼóó bee naninéʼhí. Hazhóʼó nidlą́.
stop NEG milk just 3-with 2-play.R-NEG properly 3-2-drink.IŃléí dziłtsį́į́góó diit’ash.
there mountain-base-toward start-1du-go.du.IShimá bighangóó shíni’ ńt’éé’ ch’ééh déyáago shił náhoogéé’.
1-mother 3-home-to 1-desire.to.go past in.vain 1-go.P-GO 1-with ho-become.lazy.XT’ah doo la’ tł’oh ła’ baa náánágeeh da.
not.yet DISC hay some 3-for 3-haul.I NEGT’ahádą́ą́’ dah ’ayítł’óh.
before.thus up 3-2-loom.set.IT’áá ’ahánigóó yiizįįh
just near 2-stand.ITsinaabąąs bee nida’abąąs yę́ędą́ą́’ shi’dizhchį́.
wagon 3-with pl-3-drive.I past 1-pass-born.P
listen
I was born during the time when wagons were used
bookmark- -ee by means offind in Navajo Postposition Lexicon
- Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- na’abąąs drivefind in Navajo Verb Modes
- yę́ędą́ą́’ pastfind in Navajo Conjunction Lexicon
- Perfective (P) (yi, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- bi’dizhchį́ be bornfind in Navajo Verb Modes