Your search for the speech act Command, negative
biihidzóhí 50 entries
’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł.
2-3-photograph.I neg 2-blink.O’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł.
2-3-photograph.I neg 2-blink.O’Áde’óóyą́ą́’ lágo.
self-2-eat.O don’tBéésh hataałí t’áádoo de nídíłki’í.
radio NEG up 2-volume.turn.I-ÍBíni’dii si’ą́ t’áádoo baa nánít’íní.
3-let-stay 3-sit.SRO.SPN just.NEG 3-about 2-bother.NIBįįh bił da’doółdǫǫh.
deer 3-with pl-2dpl-shoot.OChidí nidabinóołtłáád.
car pl-3-2dpl-stop.ODah nóóljííd lágo.
up 2-jump.O don’tDíí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed lágo, dádiʼnítįįh.
this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not 3-2-close.gate.I
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- Command, negative
- Optative with t’áá ká and lágo
- t’áá ká don’tsaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- lágo negative particle used with the optative modesaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- Laanaa’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- Command, affirmative
- T’ahdii baa na’aldeeh
- T’ahdii ’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
Díí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed lágo.
this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not LÁGODíí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed.
this night NEG bull into.field-3-run.ODíí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed; dádi’nítįįh.
this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not 3-2-close.gate.IDoo nídahiyoołnaah da.
neg pl-3-2dpl-resuscitate.I negDoo tó tsíídkáá’ dididííkáał da.
NEG water charcoal-on start-3-2-put.OC.F NEGHalah doo bíighah jiztį́į da.
opposite.sibling NEG 3-beside 4-lay.O NEGHalah doo bííghah jiztį́į da.
opposite.sibling NEG 3-beside 4-lay.O NEGHazhóʼí sínídá. Tʼáadoo naaní’dííldisí.
careful 2-sit.I NEG again-2-wander.Prog-íMósí ch’óółt’e’ lágo.
cat out-3-2-carry.O LÁGONichxǫ’ báhádzid.
stop 3-P-be.dangerousNichxǫ’ báhádzid.
stop 3-P-be.dangerousNichxǫ’ doo ájíléeh da.
stop NEG 3-4-make.I NEGNichxǫ’ doo ájíléeh da.
stop NEG 3-4-make.I NEGNichxǫ’ aad ’át’éii">t’áadoo baa nánít’íní.
stop NEG 3-about 2-bother.I-ÍNichxǫ’ t’áadoo baa nánít’íní.
stop NEG 3-about 2-bother.I-ÍNíwe, doo ch’il bikáá’ nijigháa da!
stop NEG plant 3-on 3-4-walk.I NEGNíwe, doo hastóí baa níjít’į́į da!
stop NEG men 3-with 3-4-bother.I NEGNíwe, tʼáádoo ʼałkʼésdisí niyą́ní.
stop NEG candy 3-2-eat.DI.NEGShe’abe’ sits’ą́ą́’ wóódlą́ą́’ lágo.
1-milk 1-from 3-2-drink.O LÁGOShį́įhgo, doo haigo sin hadidii’áał da.
summer-GO, NEG winter-GO song start-2.sing.F NEGSohodizingo t’áá ká nídoó’nééh lágo.
prayer-GO neg 2-get.up.O LÁGOT’áadoo ’anit’íní!
neg 2-do.NI-ÍT’áadoo ’anit’íní!
neg 2-do.NI-ÍT’áadoo hadahooł’áhí.
neg pl-3s-2dpl-make.noise.NP-ÍT’áadoo hadahooł’áhí.
neg pl-3s-2dpl-make.noise.NP-ÍT’áadoo hosh biih dadoołtaałí.
neg cactus 3-in pl-2dpl-step.O-ÍT’áadoo hosh niyą́ní.
T’ÁADOO cactus 3-2-eat.I-ÍT’áadoo hosh niyą́ní.
T’ÁADOO cactus 3-2-eat.I-ÍT’áadoo hoshíníkéhé.
T’ÁADOO 2-scold.NI-ÍT’áadoo naaltsoos dayínółta’í.
neg book pl-3-2dpl-read.I-ÍT’áadoo yaa nidanoht’áhí.
NEG down pl-3-2dpl-put.SRO.I-ÍT’áadoo yaa nidanoht’áhí.
NEG down pl-3-2dpl-put.SRO.I-ÍT’áá ká ’adinoólgháásh lágo.
neg 2-oversleep.O LÁGOT’áá ká ’adinoólgháásh lágo.
neg 2-oversleep.O LÁGOT’áá ká ’adinoólgháásh.
neg 2-oversleep.OT’áá ká ’áshįįh dah díníilghaazh bik’íóónííł.
NEG salt fry.bread 3-on-3-2-sprinkle.PlO.OT’áá ká ’ooshháásh.
neg 1-go.to.sleep.OTł’éé’go doo ’ízh’dísóół da.
night-GO NEG 4-whistle.O NEGTʼáadoo tʼóó yílnishí.
NEG just 2-work.Prog-íYiską́ągo díí doo ’íídííłtah da. (K’ad tsxíiłgo ’ííníłta’.)
tomorrow this NEG 3-2-read.F NEG (now quickly 3-2-read.I)
’íísíníłts’ą́ą́’
bee ’ééhóziní
- Command, negative
- Náásgóó’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- Command, affirmative
- T’ahdii baa na’aldeeh
- yiską́ągo tomorrowsaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- doo --- da frame to negativize verbs and phrasessaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- Náásgóó’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi
- k’ad nowsaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- tsxį́įłgo quickly, fastsaad ’át’éii zanoo’į́ bik’ídáahgi
- T’ahdii ’áhát’íní hoolzhishgi bik’ídáahgi




