Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Atsiniltł’ish dóó tó dayókeedígíí baa ’áłah ’aleeh lá.

electricity and water pl-3-request.I-NOM 3-for meeting DISC

’Áłahji’ tó dilchxoshí síníł’ą́ą dooleeł.

always water popping-Í 3-2-keep.SPN will.be.F

’Ííyą́ą́dóó bik’ijį’ tsinyaagi nétį́į́ dóó ’iiłhaazh.

1-eat.P and 3-after tree-under-at.spec 1-lie.down.P and 1-sleep.P

’Ádą́ą́dą́ą́’ásh nishínílnish?

yesterday-Q 2-work.P

Ániid ’iiyą́ą́’áko ndi t’ah dichin nisin.

recently 1-eat.P even then still 3-hungry 1-want.NI

Béégashii yáázh ła’ shibee’í’diidłííd bik’i niní’ą́.

calf one 1-cattle.brand 3-on 3-1-put.NP

Béésh hataałí t’áádoo de nídíłki’í.

radio NEG up 2-volume.turn.I-Í

bik’ídadohdis

pl-3DO-2dpl-wrap.it.around.it.I

bik’ídazhdeezdiz

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.P

Bíni’dii si’ą́ t’áádoo baa nánít’íní.

3-let-stay 3-sit.SRO.SPN just.NEG 3-about 2-bother.NI

Bįįh b da’doółdǫǫh.

deer 3-with pl-2dpl-shoot.O

Ch’ééh jiyáán náánááshdą́ą́’.

watermelon again-1-eat.R

Chaha’oh biyaagi ni’dííłbąs.

shade.house 3-under-at 2-drive.F

Chidí bits’ą́ą́’ niiltłago t’óó yíyooyił.

car 3-from 3-stop.P-GO just 3-3-push.Prog

Chidí diiłts’į́į́h.

car 3-2-start.I

Chidí léi’ la’ ch’ééh dah diilyeed.

car because surprise in.vain up 3-go.I

Chidí nidabinołtłáád.

car pl-3-2dpl-stop.I
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

dayiigish

pl-3DO-3dpl-make.one.cut.in.it.I

deiitł’ó

pl-3DO-1dpl-weave.it.I

dididiiljah

3DO-1dpl-start.fire.F

didishjeeh

3DO-1-start.fire.I

didínéeshkał

3DO-1-start.to.herd.them.(animals).F

diidį́į́ł

3DO-1dpl-eat.it.F

Díí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed lágo, dádiʼnítįįh.

this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not 3-2-close.gate.I

Díkwíí jį́ nanilnish?

how.many-Q day 2-work.I

Díí tł’óół yílééł.

this rope 3-2-carry.SFO.Prog

Ha’át’íísh neidiyoołnih nínízin?

who-Q 3-3-buy.F 2-think.NI

hadadínóołchał

pl-3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).F

hadanołchaad

pl-3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).I

hanoołchaad

3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).P

Hózhó’ógo baa nitsínkeesgo níni’ bá na’iłt’oh.

3-harmonious.I-GO 3-toward 2-think.I-GO 2-mind 3-for 2-smoke.I

Jáan naalnishísh?

John 3-work.I-Q

Jooł de’’aah.

ball here 3-2-bring.I

K’idadeelyáá nit’éé’ t’óó daazgan, háálá doo nahałtin da.

1pl-plant.P past just 3pl-dry.SPN, because NEG 3-rain.CI NEG

na’ashkǫ́ǫ́’

1-swim.I

Naʼahóóhai baa nídiikai ʼakó ʼakʼidahiʼniłí bee shí ʼadíílwoł.

rodeo 3-about 1pl-do.pl.F so saddle.blanket 3-with 1-after 2-help.F

nidazhdooleeł

pl-3DO-4dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

Nighéí na’ashch’ąą’ígíí níil’į́.

over.there painting-ÍGÍÍ 3-2-du.look.I

Nimá yázhí bighanaad késhdę́ę́’į́">góó díílwoł dóó ’áájí ’awéé’ baa ’áhólyą́dooleeł.

your aunt 3-house-to 2-run-and that-way baby 3-for 2-care.CI FUT

Nizhónígo saad ha’oodzíí’ ’áníléehgo bik’e’íłchí.

nicely word HO-speak.P 3-2-make.I-GO 3-2-write.I

Shilééchąą’í sitsijį’ yilwoł.

1-dog 1-ahead-to 3-run.I

Shił dó’eeł!

1-with 3-float.O
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

T’áadoo hadahooł’áhí.

neg pl-3s-2dpl-make.noise.NP-Í

T’óó tá’ádeesgizii’ ’ííyą́ą́’.

just 3-reflex-wash.P-CONJ 3-eat.P

Tóbąąhgóó yishtł’ééł.

river-toward 1-run.Prog

Tł’éédą́ą́’ ni’shéłhaazh.

night-past 1-rest.P

wooshóó’

3DO-2dpl-brush/comb.it.P

yiishjį́į́’

Perfective Mode: 1-become.black.P

yiłbéézh

3DO-3-boil.it.I

Łééchąą’í kin bitł’ááh góyaa ’ałhosh.

dog house 3-under down 3-sleep.NI