Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

Shilééchąą’í t’áadoo 'ayání dibé yikéé’ 'eelwod.

1-dog NEG 3-eat.I-NEG sheep 3-after 3-run.P

Ashkii tł'óodi naashné ni. Nit'éé' bimá aní k'adee' 'aadéé' chiíłtsxóoí yilwoł.

boy outside-at 1-play.IP 3-say. past 3-mother 3-say.IP now there-from vehicle-yellow-NMZ 3-moving.fast.F

Baa tįįh náádiikah.

3-for achieve 1dpl-walk.pl.I

Chaha’oh biyaagi ni’dííłbąs.

shade.house 3-under-at 2-drive.F

Chidí na’na’í łęęzh yíyooyił.

tractor dirt 3-3-push.Prog

Chidí nidabinóołtłáád.

car pl-3-2dpl-stop.O

daołbéézh

pl-3DO-2dpl-boil.it.I

dashiilbéézh

pl-3DO-1dpl-boil.it.P

deiilzhóóh

pl-3DO-1dpl-brush/comb.it.I

deiitł’ó

pl-3DO-1dpl-weave.it.I

Dibé tóógóó dínóshkaad.

sheep water-toward 3-1-start.herd.O

Dichin nínízin ya’?

hungry 2-want.NI Q

didazhdidoołjah

pl-3DO-4dpl-start.fire.F

didínóołkał

3DO-2dpl-start.to.herd.them.(animals).F

didííłhįh

3DO-2-melt.it.F

diilyį́į́’

3DO-1dpl-melt.it.P

dizhdidoołjah

3DO-4-start.fire.F

doohsį́į́ł

3DO-2dpl-eat.it.F

dooshą’ dó’ léi’ --- lá

Ha’at’iish náádaadi’ní?

what-Q again-pl-3-say.I

Ha’át’íí baa ’áłah ’aleeh jiní?

what 3-for meeting 4-say.NI

hadeidínóołchał

pl-3DO-3dpl-card.it.(as.in.wool).F

hadeneeshchaad

pl-3DO-3dpl-card.it.(as.in.wool).P

Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ nishishnish ńt’éé’ --- doo sh yá’áhoot’éeh da.

winter-past mine.shaft 1-work.P past neg 1-with 3-good.N neg

haidééłbįįd

3DO-3-fill.something.up.with.it.P

hainiłchaad

3DO-3-card.it.(as.in.wool).I

hanoołchaad

3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).P

jidiłhį́į́h

3DO-4-melt.it.I

Kénídánííljeehgo, sin ła’ beehódíítał.

shoe.game-GO song some 2-sing.F

Mexicogóó daashinyáa ni’.

Mexico-to was.it 2-go.I NI’

Na’níle’dii tó háníyáá nít’éé’ tóyę́ę ’ásdįįd .

dismay water 1-go.P past water-former 3-disappear.P DISC

neizlá

3DO-3-carry.a.ropelike.thing.around.P

N bééhózinísh ’éí doodaii’ nicheii daats’í b bééhózin?

2-with 3-know.CI-Q TOP or 2-grandfather perhaps 3-with 3-know.CI

Sha’áłchíní Toohgóó bił ’eesbąs.

1-children Shiprock-to 3-with 1-drive.Prog

She’abe’ sits’ą́ą́’ wóódlą́ą́’ lágo.

1-milk 1-from 3-2-drink.O LÁGO

Shich’é’é bi’éé’ bá ’áshłéehgo naat’ą́hí hááłgizh.

1-daughter 3-clothes 3-for 3-1-make-I 1-GO fabric I-cut.P

Shichidí t’ahdii yá’át’ééh, ’át’ah ’índa ła’ ninááhideeshnih.

1-car still 3-good.N later one again-3-1-buy.F

Shiyáázh bighandi níyáá nít’ę́ę́’ t’áá ’íídą́ą́’ ’eelnish lá.

1-poss-little 3-home-at 1-go.P past just then 3-off.to.work.P DISC

Shił dó’eeł!

1-with 3-float.O
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

T’áadoo naaltsoos dayínółta’í.

neg book pl-3-2dpl-read.I-Í

T’áá ká ’adinoólgháásh.

neg 2-oversleep.O

italic highlight particle_0" aria-label="zaashchíín">T’áadoo ’iishxáshí łį́į́’ tł’oh bá niníłjool.

before 1-sleep.(I)NEG horse for 2-1-give.(P)NCM

Tsxį́įłgo łees’áán ’ádíílííł nimásání nihaa yighááh!

quickly tortilla 3-2-make.F 2.poss-mat.grandma-NOM 1.pl-to 3-come.F

Yadiizíníshą’ haa néelt’e’go nínízin?

can-Q how 3.many.N-GO 2-want.NI

yiilzhóóh

3DO-1dpl-brush/comb.it.I

yiishgish

3DO-1-make.one.cut.in.it.I

yik’íideezdiz

3DO-3-wrap.it.around.it.P

yishtł’ó

3DO-1-weave.it.I

Ła’ nídeezid yę́ędą́ą́’ ’áajigo niséyá.

one month past that-way-GO 1.go.P

Łį́į́’ bik’i na’ashnííł.

horse 3-on 3-1-unsaddle.I