Your search for the mode Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)
has returned 50 entries

’Ałk’idą́ą́’ shimá b na’nishkaadgo ’aghaa’ yisdizígíí dibé yázhí yichíihgo yizénéíłt’ih.

long ago 1-mother 3-with SUP-1-herd.I-GO wool 3-spin.P-ígíí lamb 3-birth.P-GO 3-neck-around-3-tie.P

Asdzání ní’jookąąhgo kintahdi nijighá.

woman-NOM Rep-3a-beg.I-GOtown-at about-3a-walk.I
listenloadingplaying

A lady is walking around in the city asking for help.

bik’ídadiidis

pl-3DO-1dpl-wrap.it.around.it.I

Ch’óóshdą́ą́dą́ą́’ Bilagáanaa Bizaad doo diists’a’ da. K’ad ’éí t’áá shxǫǫ t’áá bee yáshti’.

formerly English neg 1-understand.I neg. Now TOP good.thing barely 3.with 1.speak-I

dadołhį́į́h

pl-3DO-2dpl-melt.it.I

daohshóóh

pl-3DO-2dpl-brush/comb.it.I

deidíníłkaad

pl-3DO-3dpl-start.to.herd.them.(animals).I

deiilbéézh

pl-3DO-1dpl-boil.it.I

deiilzhóóh

pl-3DO-1dpl-brush/comb.it.I

Dibé yah ánádanołkaad!

sheep inside semelit-pl-2pl-gather.R

didadołjeeh

pl-3DO-2dpl-start.fire.I

didazhdiłjeeh

pl-3DO-4dpl-start.fire.I

dizhdiłjeeh

3DO-4-start.fire.I

Doo ’atiin bąąhgóó ch’il ’ahwééh ’áłah ’ájíléeh da.

NEG road 3-beside-along plant coffee together 3-4-gather.SFO.I NEG

Dziłgóó ’o’ooldee’ yę́ę ná’ooldah.

mountain-to 3-go.pl.P past 3-return.pl.I

díníilkaad

3DO-1dpl-start.to.herd.them.(animals).I

dínółkaad

3DO-2dpl-start.to.herd.them.(animals).I

Gohwééh ła’ shaa níkaah.

coffee some 1-to 2-give.OC.I

hadajiłgéésh

pl-3DO-4dpl-cut.it.out.I

hadanołchaad

pl-3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).I

hadeiilgéésh

pl-3DO-1dpl-cut.it.out.I

haniilchaad

3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).I

hanołchaad

3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).I

Háí shą’ ’ałhosh?

who Q 3-sleep.I

jidíníłkaad

3DO-4-start.to.herd.them.(animals).I

K’ad shicheii bíká ’iishyeed.

now 1-grandfather 3-for 1-run.I

Na’azhǫǫshgi díkwíí shį́į́ shaa woobįįh?

hoop.and.pole.game-at how.much 1-to pass-win.I
listenloadingplaying

How much will I lose at the hoop and pole game?

Na’nishkaadgo nídíshchííyaagi hanáshyį́į́h ńt’éé’ ’iiłhaazh lá, t’ah nít’éé’ shilééchąą’í ch’ééshinísid.

1-herd.I-GO pinetree-under-at 1-rest.I past 1-slept.P DISC all.of.sudden 1-dog 1-woke.up.P

Na’nízhoozhídę́ę́’ shíká bił ’oolwoł.

Gallup 1-for 3-with 3-drive.I

neiilyé

3DO-1dpl-carry.a.ropelike.thing.around.I

neilé

3DO-3-carry.a.ropelike.thing.around.I

Nizhónígo saad ha’oodzíí’ ’áníléehgo bik’e’íłchí.

nicely word HO-speak.P 3-2-make.I-GO 3-2-write.I

Níléidi t’áá bahat’aadí shábitł’óól noolzhee’.

There-at just clear-NOM sun.3.rays 3-rays.I
listenloadingplaying

Clearly, the sun rays are over there.

Ńléí dziłtsį́į́góó diit’ash.

there mountain-base-toward start-1du-go.du.I

Sam Diné yitah naalnish.

Sam Navajo 3-among 3-work.I

Shą́ą́’ ’ałk’idą́ą́’ baa hwiinít’į́į ni’.

remember long.ago 3-for 3-discuss.I recall

Shidá'í, nilį́į́’ sha’níłteeh.

1-maternal.uncle 2-horse 1-to-3-2-lend.AnO.I
listenloadingplaying

My uncle, lend me your horse.

Shilééchąą’í sitsijį’ yilwoł.

1-dog 1-ahead-to 3-run.I

T’áadoo hoshíníkéhé.

T’ÁADOO 2-scold.NI-Í
listenloadingplaying

Don’t scold. (Don’t yell.)

Tó lą’ígo nidlą́ ’áko bee nitah yá’áh’hoot’ééh dooleeł.

water many 3-2-drink.DI so 3-with 2-among pl-3-good.NI future

Tsxį́įłgo łees’áán ’ánílééh; nimásání nihaa níyá!

quickly tortilla 2-make.I 2-mat.grandma 1.pl-to 3-came.P

yiilyį́į́h

3DO-1dpl-melt.it.(snow).I

yiilzhóóh

3DO-1dpl-brush/comb.it.I

yiishjį́į́h

Imperfective Mode: 1-become.black.I

yik’íididis

3DO-3-wrap.it.around.it.I

yishą́

3DO-1-eat.it.I

yishóóh

3DO-1-brush/comb.it.I

yiyiigish

3DO-3-make.one.cut.in.it.I

Łį́į́ b níníłjooł.

horse 3-for 3-2-handle.NCM.F