Your search for the Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅) mode
has returned 50 entries

Yadiizíní bigháníshgéésh.

can 3-through-1-cut.open.I

’Adą́ą́dą́ą́’ ’íítseedgo bee na’anishí hasht’enáshdlééh.

yesterday 1-pound.P-GO tool 3-1-put.back.I
listenloadingplaying

Yesterday, I did silverwork, and now I’m putting my tools away.

’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł.

2-3-photograph.I neg 2-blink.O

’Óshą́ą́’ laanaa’ dichin shi’niiłxį́.

1-eat.O wish hunger 1-3-kill.I
listenloadingplaying

I wish I could eat, I am very hungry.

'Aghaa’ daołgááh.

wool pl-3-2dpl-make.white.I

'Ólta’góó dayínóhkááh.

school-toward pl-2dpl-go.pl.I

Asdzání ní’jookąąhgo kintahdi nijighá.

woman-NOM Rep-3a-beg.I-GOtown-at about-3a-walk.I
listenloadingplaying

A lady is walking around in the city asking for help.

bik’ídídis

3DO-2-wrap.it.around.it.I

Chidí ’anáshdlééh, háálá doo naalnish da.

car 3-1-repair.I because NEG 3-work.I NEG

dajitł’ó

pl-3DO-4dpl-weave.it.I

deiigish

pl-3DO-1dpl-make.one.cut.in.it.I

deiitł’ó

pl-3DO-1dpl-weave.it.I

Dibé yah ánáádanołkaad!

sheep inside semelit-pl-2pl-gather.I

didazhdiłjeeh

pl-3DO-4dpl-start.fire.I

didíłjeeh

3DO-2-start.fire.I

dizhdiłjeeh

3DO-4-start.fire.I

Díkwíí jį́ nanilnish?

how.many-Q day 2-work.I

Doo ’atiin bąąhgóó ch’il ’ahwééh ’áłah ’ájíléeh da.

NEG road 3-beside-along plant coffee together 3-4-gather.SFO.I NEG

Doo nídahiyoołnaah da.

neg pl-3-2dpl-resuscitate.I neg

díłhį́į́h

3DO-2-melt.it.I

Haahláyéé ’ajiiłhosh.

don’t.dare 4-sleep.I

haashgéésh

3DO-1-cut.it.out.I

hadajiłgéésh

pl-3DO-4dpl-cut.it.out.I

hadanołchaad

pl-3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).I

Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’éé’ --- doo sh yá’áhoot’éeh da.

winter-past mine.shaft 1-work.I past neg 1-with area-good.N neg

hainiłchaad

3DO-3-card.it.(as.in.wool).I

hajiłgéésh

3DO-4-cut.it.out.I

haołgéésh

3DO-2dpl-cut.it.out.I

Hazhóʼí síní. Tʼáadoo naaní’dííldisí.

careful 2-sit.I NEG again-2-wander.Prog-í

Háadi lá łį́į́’ naakai?

where-at Q horse 3dpl-walk.I

Jáan naalnishísh?

John 3-work.I-Q

Jáanísh naalnish?

John-Q 3-work.I

jiyą́

3DO-4-eat.it.I

Na’nííshee’ dóó k’ad éí dah ’iishtł’ó.

3-1-warp.P and now TOP up 3-1-tie.DI
listenloadingplaying

I prepared the warp and now I’m putting it up.

Na’nízhoozhídę́ę́’ shíká bił ’oolwoł.

Gallup 1-for 3-with 3-drive.I

Na’nízhoozhígóó nihił ’adeeswod ’áko shį́į́ ’adiidį́į́ł chidí nihá ’ánálnéehgo.

Gallup-to 1-with INDEF-drive.P then maybe 1-dual-eat.F car 1-for 3-fix.I-GO

naohłé

3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.I

neiilyé

3DO-1dpl-carry.a.ropelike.thing.around.I

nijilé

3DO-4-carry.a.ropelike.thing.around.I

Níléidi t’áá bahat’aadí shábitł’óól noolzhee’.

There-at just clear-NOM sun.3.rays 3-rays.I
listenloadingplaying

Clearly, the sun rays are over there.

Shilééchąą’í sitsijį’ yilwoł.

1-dog 1-ahead-to 3-run.I

Sitsóí yik’i sidáhí béé’éshdlééh.

1-grandchild 3-on 3-sit.SPN-nom 3-1-copy.I

T’áadoo hoshíníkéhé.

T’ÁADOO 2-scold.NI-Í

Tį’ ninádeiilnish.

let’s.go again-pl-1dpl-work.R

Tó lą’ígo nidlą́ ’áko bee nitah yá’áh’hoot’ééh dooleeł.

water many 3-2-drink.DI so 3-with 2-among pl-3-good.NI future

Tsxį́įłgo łees’áán ’ánílééh; nimásání nihaa níyá!

quickly tortilla 2-make.I 2-mat.grandma 1.pl-to 3-came.P

yiishgish

3DO-1-make.one.cut.in.it.I

yik’ídéididis

pl-3DO-3dpl-wrap.it.around.it.I

Yiską́ągo díí doo ’íídííłtah da. (K’ad tsxíiłgo ’ííníłta’.)

tomorrow this NEG 3-2-read.F NEG (now quickly 3-2-read.I)

yiłhį́į́h

3DO-3-melt.it.(snow).I