Your search for the Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅) mode
has returned 50 entries

Yadiizíní bigháníshgéésh.

can 3-through-1-cut.open.I

’Ahbínídą́ą́’ hashbį’go baa nídiisdzá ’ákondi t’áadoo ’áłtso da.

morning-past 1-clear.I-GO 3-for 1-start.P however but not-yet all NEG

’Ahbínídą́ą́’ t’áadoo ’ííyą́ą́’góó biniinaa wónáásdóó dichin shi’niiłhį́.

morning-past neg 1-eat.P-GO.NEG 3-because soon hunger 1-3-kill.I

’Ałk’idą́ą́’ shimá b na’nishkaadgo ’aghaa’ yisdizígíí dibé yázhí yichíihgo yizénéíłt’ih.

long ago 1-mother 3-with SUP-1-herd.I-GO wool 3-spin.P-ígíí lamb 3-birth.P-GO 3-neck-around-3-tie.P

’Áádóó háajigo dah diníyá?

and.then which.way-GO start.off 2-go.I

bik’ídazhdidis

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.I

bik’ídídis

3DO-2-wrap.it.around.it.I

bik’ídísdis

3DO-1-wrap.it.around.it.I

bik’ídóhdis

3DO-2dpl-wrap.it.around.it.I

bik’ízhdídis

3DO-4-wrap.it.around.it.I

Ch’óóshdą́ą́dą́ą́’ Bilagáanaa Bizaad doo diists’a’ da. K’ad ’éí t’áá shxǫǫ t’áá bee yáshti’.

formerly English neg 1-understand.I neg. Now TOP good.thing barely 3.with 1.speak-I

Chidí ’anáshdlééh, háálá doo naalnish da.

car 3-1-repair.I because NEG 3-work.I NEG

dajishóóh

pl-3DO-4dpl-brush/comb.it.I

dajiłbéézh

pl-3DO-4dpl-boil.it.I

dajiłhį́į́h

pl-3DO-4dpl-melt.it.(snow).I

deiidą́

pl-3DO-1dpl-eat.it.I

deiilbéézh

pl-3DO-1dpl-boil.it.I

deitł’ó

pl-3DO-3dpl-weave.it.I

diidiłjeeh

3DO-3-start.fire.I

dizhdiłjeeh

3DO-4-start.fire.I

dínółkaad

3DO-2dpl-start.to.herd.them.(animals).I

Díí jį́ Nida’iiníísh ’áko shį́į́ nihich’į’ nida’iil, ya’?

today Friday then.maybe 1pl-toward 1pl-payment.I Q

haashgéésh

3DO-1-cut.it.out.I

hadazhniłchaad

pl-3DO-4dpl-card.it.(as.in.wool).I

Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’éé’ --- doo sh yá’áhoot’éeh da.

winter-past mine.shaft 1-work.I past neg 1-with area-good.N neg

hainiłchaad

3DO-3-card.it.(as.in.wool).I

hajiłgéésh

3DO-4-cut.it.out.I

haníłchaad

3DO-2-card.it.(as.in.wool).I

Na’azhǫǫshgi díkwíí shį́į́ shaa woobįįh?

hoop.and.pole.game-at how.much 1-to pass-win.I
listenloadingplaying

How much will I lose at the hoop and pole game?

nanilé

3DO-2-carry.a.ropelike.thing.around.I

naohłé

3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.I

neiilyé

3DO-1dpl-carry.a.ropelike.thing.around.I

nishóóh

3DO-2-brush/comb.it.I

nitł’ó

3DO-2-weave.it.I

Sam Diné yitah naalnish.

Sam Navajo 3-among 3-work.I

Shá bíighah yáshti’ lá.

sun proportionate 1-talk.I DISC

Shimá bighangóó shíni’ ńt’éé’ ch’ééh déago shhoogéé’.

1-mother 3-home-to 1-desire.to.go past in.vain 1-go.P-GO 1-with ho-become.lazy.X

Sitsóí ’ólta’góó dah diigháahgo ła’ béeso baa yish’ááh.

1-grandchild school-toward up 3-start.to.go.I-GO some money 3-to 3-1-give.SRO.U

Tó lą’ígo nidlą́ ’áko bee nitah yá’áh’hoot’ééh dooleeł.

water many 3-2-drink.DI so 3-with 2-among pl-3-good.NI future

Tsinaabąąs bee nida’abąąs yę́ędą́ą́’ shi’dizhchį́.

wagon 3-with pl-3-drive.I past 1-pass-born.P

Tł’óo’di kǫ’ diltłi’ bikáa’gi chéch’il ła’ dináádísh’nííł.

outside-at fire 3-burn.NI 3-on-at oak some fire-again-3-1-move.PlO.I

wohsą́

3DO-2dpl-eat.it.I

wołhį́į́h

3DO-2dpl-melt.it.(snow).I

yiilyį́į́h

3DO-1dpl-melt.it.(snow).I

yiishgish

3DO-1-make.one.cut.in.it.I

yiitł’ó

3DO-1dpl-weave.it.I

yik’ídéididis

pl-3DO-3dpl-wrap.it.around.it.I

yishhį́į́h

3DO-1-melt.it.(snow).I

yitł’ó

3DO-3-weave.it.I