Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

Ch’éénísh’į́įgo náá’deeshtł’óół nissin.

out summer.GO 1-again.weave.F 1-desire

’Aoo’, shí dó’ t’áá ’ákwíinisin.

yes 1 also just 1-think.so.NI

’Azhą́ deesk’aaz ndi t’áá ’ákwíí jį́ na’nishkaad.

even. though 3-cold.SPN but just every day 1-herd CI

’Azhą́ ts’aa’ nízhóní ndi ’áłts’íísí.

even.though basket 3-be.pretty.NI even.though 3-be.small.NI

’Áko ’índa ’ákǫ́ǫ́ dah diiyá.

after.that to.there start 1.go.I

’Ákǫ́ǫ́ shił díí’ash.

there 1-with 2sg-go.du.F

’áłt’ąą

’Ąąh háá’á wolyéii k’ad doo ’asht’é’égóó bik’ee ntsinisdzá.

credit 3-call.P now neg extremely.neg 3-on-account-of overwhelm.P

-ááłk’iis

-diníná

Ayóó biká ’anáshwo’.

often 3-for 1-help.R

Béésh bii’ kǫ’í bizooł dego deez’á.

stove 3-pipe up 3-extend.SPN

bik’ízhdídis

3DO-4-wrap.it.around.it.I

Chidí naat’a’íísh hooghan yikáá’góó ch’ét’a’ doodaii’ dził bąąhgóósh ch’ét’a’?

airplane-Q hogan 3-over-along 3-fly.P or mountain 3-side-along-Q 3-fly.P

Chidíłtsooí bidááh síńzį́į dooleeł.

car-yellow-REL 3-for 2-stand.SPN FUT
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

dadizhdínóołkał

pl-3DO-4dpl-start.to.herd.them.(animals).F

Dah nóóljííd lágo.

up 2-jump.O don’t

daooshóó’

pl-3DO-2dpl-brush/comb.it.P

dashoołbéézh

pl-3DO-2dpl-boil.it.P

Deenásts’aa’ sh naaldloosh ńt’éé’ shimá siiłtsą́, yiniinaa násineestsxas.

ram 1-with 3-trot.CI past 1-mother 1-3-see.P 3-because 1-3-whip.P

deiilzhóó’

pl-3DO-1dpl-brush/comb.it.P

deiyą́

pl-3DO-3dpl-eat.it.I

Dibé tóógóó dínóshkaad.

sheep water-toward 3-1-start.herd.O

didiiljeeh

3DO-1dpl-start.fire.I

dizhdidoołjah

3DO-4-start.fire.F

Díí chizh shá ’ałk’íniishóósh.

this firewood 1-for 3-2-split.I

Hahgo hooghan ’ájílééh?

When hogan 4-make.I

hahí

hajíígeed

3DO-4-dig.it.out.P

Hatáálgóó déyáago shikélchí t’óó tsxį́į́łgo bił ’ada’shéshiizhgo ńdaséłkad.

ceremony-1-go-Fut-GO 1-moccasin merelyhurry.GO 3-with 3-1-pierce-GO 3-1-sew-P

Háádę́ę’shą’ díí ch’ah nizhóní léi’ naa yílts’id?

where-from-Q DEM hat 3-beautiful.NI INDEF 2-to 3-move.air.SRO.P

Háádę́ę́’shą’ tó ndahohheeh?

where-from-Q water pl-3-2-haul.LPB.I

Háí lá kintahgóó sh adoołbąs?

who-Q town-to 1-me 3-drive.F

jíí’aal

3DO-4-chew.it.P

KinŁánídi ’ííníshta’ ńt’éé’ ’áádóó t’áá ’ániidígo ’áadi náánísdzáá ńtéé’ ’ééhosisya’ lá.

Flagstaff-in 1-study.P past and.then just recently there-at 1-return.P past 1-get.hazy.P disc

KinŁánídi ’ííníshta’ ńt’éé’ ’áádóó t’áá ’ániidígo ’áadi náánísdzáá ńtéé’ ’ééhosisya’ lá.

Flagstaff-in 1-study.P past and.then just recently there-at 1-return.P past 1-get.hazy.P disc

Kénídánííljeehgo, sin łah beehódíítał.

shoe.game-GO song some 2-sing.F

Mary bimá sání yá ’ata’ halne’.

Mary 3-grandmother 3-for indef-between 3-talk.DI

Mósí yázhí bimá yits’ą́ą́’ yóó’ííyá.

kitten 2-mother 3-from away-3-go.P

Niba’ sézį́.

2-wait 1-stand.SPN

Nichxǫ' doo ájít’į́į da.

stop NEG 4-act.thus.I NEG

nidiilyeeł

3DO-1dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

Nidlóóhísh doodaii’ dooísh nidlóoh da?

2-cold.I-Q or NEG-Q 2-cold.I-Q NEG

nijiskáá’

3DO-4-investigate.it.P

Shimá nitsii’ yiilch’ííł áádóó bíni’ t’áá ’ákót’ée dooleeł.

1-mom 2-hair 3-2-curl.I and.then let.be just it.is will.be.F

Shiníbaal doo tó biníkáogeeh le’ ’át’éégóó ’íishłaa.

1-tent NEG water 3-through-3-flow.O proof.against-NEG 3-1-make.P

T’áá hazhóó’ógo yisháałgo biniinaa shaa ’adiildee’.

just carefully 1-walk.Prog-GO 3-because 1-for PASS-left.behind.P

Tsé bikáa’gi béésh dah si’ą́.

rock 3-on-at knife up 3-sit.SNP

woołhį́į́’

3DO-2dpl-melt.it.(snow).P

yiitł’ó

3DO-1dpl-weave.it.I