Your search for the hoolzhishgi Perfective (P) (yi, ni, si, yi-∅)
biihidzóhí 50 entries

’Adą́ą́dą́ą́’ ch’iyáán ’áshłaago dajííyą́ą́’.

yesterday food 1-make.P-GO pl-4-eat.P

’Ahbínídą́ą́’ t’áadoo ’ííyą́ą́’góó biniinaa wónáásdóó dichin shi’niiłhį́.

morning-past NEG 1-eat.P-NEG.GO because soon hunger 1-3-kill.P

’Ałk’idą́ą́’ ch’iyáán ’ ádayiilaa léi’ ła’ ’ánáádeiilyaa.

long.ago food pl-3-3-make.P Indef. some again-pl-3-1dpl-make.P

’Ałk’idą́ą́’ tóniteel bąąhgóó tádííyáhę́ę bénááshnii’.

long.ago ocean 3-beside-along around-1-past 3-1-remember.P

’Áádóó haa hóót’įįd?

and.then how ho-happened.P

’Ádihodideesht’ih sha’shin nisingo t’áadoo ’atah haasdzíi’ da.

RFLX-1-get.into.trouble.F perhaps 1-think.CI-GO NEG among 1-say.P NEG

’Ádą́ą́dą́ą́’ásh nishínílnish?

yesterday-Q 2-work.P

Bee’eldííldahsinil kintahdi sh ’oolwoł ńt’éé’ tsístł’ahazt’i’ léi’ góne’ sh ’o’oolwod.

Albuquerque town-at 1-with 3-run.Prog past deadend a areal-in 1-with 3-drive.P

bik’ídadeediz

pl-3DO-1dpl-wrap.it.around.it.P

bik’ídazhdeezdiz

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.P

bik’ízhdeezdiz

3DO-4-wrap.it.around.it.P

Bini’ íídeeshtah doodago ’éiyá yóó’ ’adeeshwoł.

let will-1-school or only away 1-off-run.P

Ch’ééh déyáago hooghangóó nááshdááł.

in.vain 1-go.sg.P-GO home-to 1-return.Prog

Ch’ééh jiyáán hastiin baa nahashniihgo ch’ééh ’ííł’įįd ’ahbínídą́ą́’.

watermelon man 3-from 3-1-buy.CI-GO tried in.vain 1-act.P morning-past

Ch’iyáán ’ádaasdįįdgo kingóó ła’ hááshááł.

food pl-3-run.out.P-GO store-to some area-1-go.get.Prog

Da’ ’ałní’ní’ą́ąjį’ tł’óo’di nishínílnish?

Q noon-until outside-at 2-work.P

Da’ ’áájí ’ałdó’ ’áłah ’azlį́į́’?

Q that-side also meeting 1-happen.P

dajííłhį́į́’

pl-3DO-4dpl-melt.it.(snow).P

dayoodlą́ą́’

pl-3DO-3dpl-drink.it.P

deiidlą́ą́’

pl-3DO-1dpl-drink.it.P

didadiiljéé’

pl-3DO-1dpl-start.fire.P

didoołjéé’

3DO-2dpl-start.fire.P

didííníłjéé’

3DO-2-start.fire.P

diilyį́į́’

3DO-1dpl-melt.it.P

Díí chidí ’ayóo dilwo’ ha’ní ’áko ndi doo baa jííníshłíi da.

this car very 3-fast 3-say.P CONJ NEG 3-about 4-1-rely.P NEG

haidééłbįįd

3DO-3-fill.something.up.with.it.P

haoołgizh

3DO-2dpl-cut.it.out.P

hazhdééłbįįd

3DO-4-fill.something.up.with.it.P

háínígeed

3DO-2-dig.it.out.P

Jooł ’ahííłhan ’áádóó ’atiin dóó ’anít’i’ báhátis ’eelts’id.

ball 3-1-throw.P and.then road and fence 3-over 3-move.SRO.P

Na’nízhoozhígóó nihił ’adeeswod ’áko shį́į́ ’adiidį́į́ł chidí nihá ’ánálnéehgo.

Gallup-to 1-with INDEF-drive.P then maybe 1-dual-eat.F car 1-for 3-fix.I-GO

nidasiilkáá’

pl-3DO-1dpl-investigate.it.P

nideiskáá’

pl-3DO-3dpl-investigate.it.P

nisíníłkáá’

3DO-2-investigate.it.P

Nizhónígo ha’íí’ą́ yę́ędą́ą́’ sxíiłgo da’ségis.

beautiful sunrise past quickly pl-3-1-wash.P

Shá bíighah tsiyaa sédáago, shinááł nida’jiłkǫ́ǫ́’.

sun proportionate tree-under 1-sit.SPN-GO 1-watch.CI pl-4-swim.P

Shichá si’ą́ągo ’iiłhaazh.

1-huddle 3-put-SPN-GO 1-sleep.P

Shínaaí shíká ’adoolwoł nisin ńt’éé’ ’áłt’ąą t’áadoo níyáa da.

1-older.brother 1-for 3-run.F 1-want.NI but after.all NEG 3-come.sg.P NEG

T’áá hooshch’į’ déshnish.

suddenly 1-start.work.P

T’óó tá’ádeesgizii’ ’ííyą́ą́’.

just 3-reflex-wash.P-CONJ 3-eat.P

Tł’éédą́ą́ łééchąą’í léi’ nihił ’yaííyá’ii’ neeztį́.

last.night dog strange 1dpl-with 3-come.inside.P-and lie.down.SNP

Tł’éédą́ą́’ shį́į́ nida’a’nééhgóó nidadziskai.

last.night perhaps game-to pl-3-3-go.pl.P

woo’aal

3DO-2dpl-chew.it.P

yiilyį́į́’

3DO-1dpl-melt.it.(snow).P

yishbéézh

3DO-3-boil.it.P

yíníshóó’

3DO-2-brush/comb.it.P

yíníyą́ą́’

3DO-2-eat.it.P

yíyą́ą́’

3DO-1-eat.it.P

yíłhį́į́’

3DO-1-melt.it.(snow).P

Ła’ nídeezid yę́ędą́ą́’ ’áajigo niséyá.

one month past that-way-GO 1.go.P