An example search has returned 50 entries
’Aghaa’ hooghan góne’ shijool.
wool house inside 3-lie.NCM.SPNThere is wool inside the house.
bookmark’Ashiiké yázhí ła’ chidí yikáá’dę́ę́’ ’adah ’adoogoh.
boys little INDEF car 3-on-from down 3-fall.F’áko
CONJ’Óshą́ą́’ laanaa’ dichin shi’niiłxį́.
1-eat.O wish hunger 1-3-kill.I-ch’ą́ą́h
Ayóó biká ’anáshwo’.
often 3-for 1-help.RBee ’atiní ’éí doo ’ashohodoobéézhgóó bee ’azk’az.
freezer TOP extremely 3-with 3-cold.SPNbik’ídadeediz
pl-3DO-1dpl-wrap.it.around.it.PCh’ééh jiyáán hooghangóó dah dii’ągo shee nikihoníłt.
watermelon home-toward up 3-1-move.SRO.P 1-with area-start-rain.PChidí bąąh dah sitání bąąh dah shishtįįh ńt’éé’ ’ił adaagizí doo ’éí da lá.
car license plate 3-1-put. I SSO past Sup-with screw neg that neg Disc.Chidí naat’a’íísh hooghankáá’góó ch’ínísaal ’éí doodaii’ dziłghą́ą́’góó daats’í?
airplane house-over-along over-3-fly.P TOP or mountain-attached-along perhapsChidíísh bee hólǫ́ doodago ni daats’í chidí nee hólǫ́?
car-Q 3-with 4-exist.N or 2 maybe car 2-with 4-exist.NIDoes s/he have a car or do you have a car?
bookmarkdajiłbéézh
pl-3DO-4dpl-boil.it.Ideiilzhóóh
pl-3DO-1dpl-brush/comb.it.Idididoołjah
3DO-2dpl-start.fire.FDíigi ’át’éegoósh ’ájiił’įįh?
this-at 3-be-GO-Q SUP-4-do.PDoo ’ííłta’go biniinaa t’áá ’ałtsojį’ t’áá shídin hazlį́į́’.
neg 1-go.to.school.P-GO 3-because every-up.to just 1-without 1-become.PHa’át’éegoshą’ t’áadoo díníyáa da?
why-Q neg 2-go.sg.P NEGhadazhneeshchaad
pl-3DO-4dpl-card.it.(as.in.wool).Pcard it (as in wool), 4th person plural
bookmarkhadiiltééł
3DO-1dpl-carry.him/her.up.out.of.something.Fcarry him/her up out of something, 1st person dual
bookmarkHoozdo hoolyéedi deesdoi sha’shin. ’Áyaańda (’áyąą) diné bi’éétsoh t’áá gééd ndaakai.
Phoenix areal-called-at hot possibly no.wonder person 3-coat without pl-3-go.pl.PJoe dóó Louise hataał.
Joe and Louise 3-sing.CIK’ad shį́į́ deesk’aaz hodooleeł.
now probably cold area-become.Fna’ashkǫ́ǫ́’
1-swim.Inaa
Naashnéego jooł báátis yímááz.
1-play-go.CI ball over 3-roll.Pnidoohłeeł
3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.Fcarry a ropelike thing around, 2nd person dual
bookmarkNimá yázhí bighangóó díílwoł dóó ’áájí ’awéé’ baa ’áhólyą́ą dooleeł.
your aunt 3-house-to 2-run-and that-way baby 3-for 2-care.CI FUTnisíníłkáá’
3DO-2-investigate.it.PSháahsita’gi yihę́ęsgo tsin-ts’ósí bee yích’id.
1-point.between.shoulder.blades 3-itch.I-GO stick 3-with 3-1-scratch.PShicheii t’áá sáhí ’átsą́ą́’ ’ałtso yoolghal --- doochǫǫł ’át’éego ’ajilghał dooleeł!
1-grandpa just himself rib whole 3-chew.P ridiculous 3-be.NI-GO SER-3-ate.DI FUTShichidí t’ahdii yá’át’ééh, ’át’ah ’índa ła’ ninááhideeshnih.
1-car still 3-good.N later one again-3-1-buy.FShighan bich’ą́ą́h łeeshch’ih désas.
1-hogan 3-protect ashes 3-1-strew.PShimá bighangóó náshdáahgo łééchąą’í baná’ástso’.
1-mother 3-house-toward again-1-go-GO dog 3-again-1-feed.RSiláo yik’ee noochééł.
police account 3-flee.ProgSitsóí ’ólta’góó dah diigháahgo ła’ béeso baa yish’ááh.
1-grandchild school-toward up 3-start.to.go.I-GO some money 3-to 3-1-give.SRO.U
listen
When my grandchild leaves for school, I usually give him/her some money.
bookmark- Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- dishááh start to gofind in Navajo Verb Modes
- Usitative (U)find in Navajo Verb Modes
- yish’aah move it, handle it (SRO)find in Navajo Verb Modes
- -góó to, toward, along, on, with a numeral it indicates a datefind in Navajo Postposition Lexicon