An example search has returned 50 entries
’Adą́ą́dą́ą́’ ná’iiyéláá’ ńt’éé’ ńdasésdo.
Yesterday SUP-1-pick.P past 1-sore.SP’Adą́ą́dą́ą́’ shá bíighah ’atah ’adishdiłgo ’i’íí’ą́.
yesterday 1-for 3-passing down 1-play.stick.dice.RI-GO evening’Amásání léi’ dibé yázhí yootééł.
grandmother INDEF sheep little 3-3-carry.AnO.Prog’ayóigo
’Ałk’ésdisí naháłnii’go sitsilí dóó shideezhí ’aheełt’éego bá ’ahá níjaa’.
candy 3-1-buy.P-GO 1-little.brother and 1-little.sister RECP-equal-GO 3-for RECP-for 3-lie.aligned.PlO.NP’Ałk’idą́ą́’ dahane’ yę́ę k’ad ’índa baa nídahane’.
past pl-3.tell.story.I old now until.now 3-for pl-3.tell.story.I’Áłchíní hastą́ą́ binááhaidóó deigo hodees’áago t’áá ’ałtso da’ółta’go yá’át’ééh.
children six 3-year.P-from up areal-extend.NP all pl-3-study.NI-GO 3-good.N’Éí naanishígíí haa nízahdę́ę́’ binanilnishgo hoolzhiizh?
that work-ÍGÍÍ how 3-long.N-past 3-2-work-GO time.move.P’Áłah ’aleehgo ch’iyáán ’ádadiilnííł ’áko shį́į́ ’índa diné ndahidookah.
meeting-Comp food 3-1-Pl-make.F CONJ people 3-Pl.will-arrive.FDuring the meeting let’s cook some food; only then will people surely come.
bookmark-íniiká
Béégashii yáázh ła’ shibee’í’diidłííd bik’i niní’ą́.
calf one 1-cattle.brand 3-on 3-1-put.NPBich’ijí nishłį́.
3-toward-side 1-be.NIbik’ídadohdis
pl-3DO-2dpl-wrap.it.around.it.IBilagáana bizaad bił nantł’a.
English language 3-with 3-difficult.NICh’ééh jiyáán náshdį́į́h ’áádóó tó náshdlį́į́h.
watermelon again-1-eat.R then water again-1-drink.RChizh ła’ ’ahidíłkaał ’áko ’índa nich’į’ n’deeshłééł.
firewood some 2-chop CONJ 2-to 1-pay.FDamóo yę́ędą́ą́’ dziłghą́ą́’dę́ę́’ shádí dóó ba’áłchíní bił ’adaashkai.
sunday past-time mountain top.of-from 1-elder.sister and 3-children 3-with downward-1-go.Pl.Pdaoohdlą́ą́’
pl-3DO-2dpl-drink.it.PDibé tó yił yáánii’á.
sheep water 3-with 3-crowd.Pdidadiiljéé’
pl-3DO-1dpl-start.fire.PDoo hazhó’ó ’adiist’a’ da léi’ t’óó shaa daadloh.
NEG good reflex-1.hear.NI NEG since just me.at pl.3.laugh.Idooshą’ dó’ léi’ --- lá
dííłhį́į́’
3DO-1-melt.it.PHaa níníłnééz?
what 2-tall.relatively.NIhaa níłnééz
hadazhneeshchaad
pl-3DO-4dpl-card.it.(as.in.wool).Pcard it (as in wool), 4th person plural
bookmarkhaiłgéésh
3DO-3-cut.it.out.IHáágóó lá díníyá?
where-to.Q 2-go.FHáágóósh díníyá?
where-to-Q 2-go.IJáan Mary bił baghan.
John Mary 3-with 3-liveJáan, nanilnishísh?
John 2-work.I-Qjiłhį́į́h
3DO-4-melt.it.(snow).IKii łį́į́’ yizloh léi’ yí’diiłííd.
Kii horse 3-3-rope.SP CONJ 3-3-brand.Initł’ó
3DO-2-weave.it.INíká ’adeeshwoł biniiyé níyá.
2-for 1-run.F 3-purpose.of 1-came.P
listen
I came to help you.
bookmark- -ká after, forfind in Navajo Postposition Lexicon
- Future (F)find in Navajo Verb Modes
- yishwoł run alongfind in Navajo Verb Modes
- -niiyé for the purpose of, tofind in Navajo Postposition Lexicon
- Perfective (P) (yi, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- nishááh come, arrivefind in Navajo Verb Modes
Ńdíshchíí’ yáázhí bąąh hasis’na’go shił yaa ’ádzaa.
pine.tree little 3-on 1-climb.P-GO 1-with down 3-act.P
listen
The little pinetree bent down with me when I climbed it.
bookmark- -ąąh on, besidefind in Navajo Postposition Lexicon
- -ił withfind in Navajo Postposition Lexicon
- accompaniment
- Perfective (P) (yi, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- haash’nééh climb up (on hands and knees)find in Navajo Verb Modes
- Perfective (P) (yi, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- ’áshnééh actfind in Navajo Verb Modes
- yaa down, downwardfind in Navajo Adverb Lexicon
Shichidí t’ahdii yá’át’ééh, ’át’ah ’índa ła’ ninááhideeshnih.
1-car still 3-good.N later one again-3-1-buy.FShilééch’ąą’í bits’ąą ńdínésht’į́į́’.
1-dog 3-away.from 1-hide.PShimá bighangóó náshdáahgo łééchąą’í baná’ástso’.
1-mother 3-house-toward again-1-go-GO dog 3-again-1-feed.Rt’áá ’íiyisíí
T’áá ch’ééh ’ásht’į́įgo bįįh biyaaghah ’eelwod.
just in.vain 1-act.NI-GO deer 3-around.corner 3- run.away.PTł’óodiísh t’ah ’áłchíní nidaané?
outside-Q still children pl-3-play.Iyididínóołkał
3DO-3-start.to.herd.them.(animals).Fstart to herd them (animals), 3rd person
bookmark