An example search has returned 50 entries
’Adą́ą́dą́ą́’ ch’iyáán ’áshłaago dajííyą́ą́’.
yesterday food 1-make.P-GO pl-4-eat.P’Anít’i’ ńtłóo’go biniinaa béégashii t’óó yigháníkah.
fence 3-loose.P-GO 3-because.of cow just 3-through-3-go.pl.P’Atsį’ísh ’éí doodaii’ łóó’ísh nínízin?
meat-Q or fish-Q 3-2-want.NI’Atsį́’ísh ’éí doodaii’ łóó’ísh nínízin?
meat-Q or fish-Q 3-2-want.NIÁt’ah ’índa shaa náádíídááł.
later 1-to again-2-come.FBich’ijí nishłį́.
3-toward-side 1-be.NIBichidí yichǫ’ yę́ędą́ą́’ ’ashkii t’áani’ nálwod.
3-vehicle 3-P-ruin past boy on.foot 3-P-returnCh’ééh jiyáán náshdį́į́h ’áádóó tó náshdlį́į́h.
watermelon again-1-eat.R then water again-1-drink.RDa’ chidíísh bee hólǫ́ doodaii’ ni daats’í chidí nee hólǫ́?
Q car-Q 3-with 4-exist.NI or 2 maybe car 2-with 4-exist.NIdaoohdlą́ą́’
pl-3DO-2dpl-drink.it.Pdeidííłhį́į́’
pl-3DO-3dpl-melt.it.Pdidííníłjéé’
3DO-2-start.fire.Pdiilyį́į́h
3DO-1dpl-melt.it.IDiné k’asdą́ą́’ t’áá ’ałtso bichidí dahólǫ́ dííshjį́į́góó.
person nearly everyone 3-car pl-exist.N nowadaysdishhį́į́h
3DO-1-melt.it.FDíí łééchąą’í dah doosłóós laanaa.
this dog 1-lead.O.ADV-laanaa optative particle for a positive wish, hope or desire.Díkwíísh ninááhai?
how.many-Q 2-winter.NIHaash nízah kodóó nighanjį’?
how-Q 3-long.N here-from 2-home-tohadadiiltééł
pl-3DO-1dpl-carry.him/her.up.out.of.something.Fcarry him/her up out of something, 1st person plural
bookmarkhadajiłgéésh
pl-3DO-4dpl-cut.it.out.IHatáálgóó déyáago shikélchí t’óó tsxį́į́łgo bił ’ada’shéshiizhgo ńdaséłkad.
ceremony-1-go-Fut-GO 1-moccasin merelyhurry.GO 3-with 3-1-pierce-GO 3-1-sew-Phayíígeed
3DO-3-dig.it.out.Pháágóó
Háágóóshą díníyá?
where-to.Q 2-go.FKingóó ’anááda’iisdee’.
town-to again-pl-3-go.RMary ha’át’íí nayiisnii’?
Mary what 3-3-buy.PMary hádą́ą́’sh ’ólta’dę́ę́’ nádzá?
Mary when-past-Q school-from 3-return.Pnaa
Nił bééhózinísh ’éí doodaii’ nicheii daats’í bił bééhózin?
2-with 3-know.CI-Q TOP or 2-grandfather perhaps 3-with 3-know.CI
listen
Do you know or does your grandfather know?
bookmark- -ił withfind in Navajo Postposition Lexicon
- accompaniment
- Continuative Imperfective (CI)find in Navajo Verb Modes
- nisin think, wantfind in Navajo Verb Modes
- -ísh enclitic for yes/no questions
- doodaii’ particle or
- daats’í particle for perhaps
- Continuative Imperfective (CI)find in Navajo Verb Modes
- nisin think, wantfind in Navajo Verb Modes
Sam ’ádił yálti’.
Sam reflx-with 3-talk.DISam Diné yitah naalnish.
Sam Navajo 3-among 3-work.ISha’áłchíní béeso ’ashladiin baa nínil ńt’éé’ t’ááła’ajį́ ’ałtso yibadooskai.
1-children money 50 3-for 2-put.PlO.P past at-once all 3-3-exhaust.PShicheii bighangóó yishááł.
1-grandfather house-toward 1-go.ProgShilééchąą’í bikéé’ yishááł.
my.dog 3-following 1-go.ProgShínaaí shikétł’á ’iiyilgo łį́į́’ bikáá’ hasis’na’.
1-older brother 1-foot-botton 3-3-push.P-GO horse 3-top up-1-crawl.PShį́įgo ’ahbínígo ’ashdladi dóó ’ałníi’go k’adę́ę ha’a’aah łeh.
summer-GO morning-GO five-at and half-GO almost 3-sunrise.I usuallyTsin níbaal yíyah ’ada’atsih.
post tent 3-under 3-3-set posts.ITł’éédą́ą́’ ńléí dził bine’jí ’adildííl yiits’a’ ni’.
night-past there mountain 3-behind-way thunder 3-sound.P recallwoo’aal
3DO-2dpl-chew.it.Pyididínóołkał
3DO-3-start.to.herd.them.(animals).Fstart to herd them (animals), 3rd person
bookmark