An example search has returned 50 entries

’Adą́ą́dą́ą́’ísh tł’óo’di nanilnishgo nee ’ałní’ní’ą́?

yesterday-Q outside-at 2-work.CI-GO 2-with noon

’Awéé’ bimá bit’ah sitį́.

baby 3-mother 3-undercover 3-lying.SPN
listenloadingplaying

The baby is lying under the same covers with its mother.

’Ayóo deesk’aazgo beeldléí ditánígíí biih násh’nah.

very cold-GO blanket 3-thick.NI-ÍGÍÍ 3-into 1-crawl.R

’Ałk’idą́ą́’ Diné bikéyah bikáa’gi łį́į́’ bichąą bíighahgo tł’oh deíl’áá ńt’éé’ jiní.

long.ago Navajo.land 3-upon-at horse 3-belly sufficient-GO Pl-3-extend.out.of.sight.SNP hearsay
listenloadingplaying

They say that long ago the grass in the Navajo country was as high as a horse’s belly.

bik’ídazhdidoodis

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.F

bik’ídédiz

3DO-1-wrap.it.around.it.P

bik’ídísdis

3DO-1-wrap.it.around.it.I

Chidí naat’a’íísh hooghan yikáá’góó ch’ét’a’ doodaii’ dził bąąhgóósh ch’ét’a’?

airplane-Q hogan 3-over-along 3-fly.P or mountain 3-side-along-Q 3-fly.P

dajishóóh

pl-3DO-4dpl-brush/comb.it.I

deishbéézh

pl-3DO-3dpl-boil.it.P

Dibé dził binaashii nanishkaad.

sheep hill 3-across.from 3-1-herd.CI

didadiiljéé’

pl-3DO-1dpl-start.fire.P

dideidííłjéé’

pl-3DO-3dpl-start.fire.P

dididoołjah

3DO-2dpl-start.fire.F

Díí chizh shá ’ałk’íniishóósh.

this firewood 1-for 3-2-split.I
listenloadingplaying

Split these pieces of wood for me.

doo yéé --- -í

Doo yéé shaa yánłti’go ndiséts’ą́’į́.

NEG fear 1-to 2-talk.DI-GO 2-1-hear.P

doozhǫǫgo

Dził bit’ááhgi bįįh halzheeh.

mountain 3-close.to-at deer 3-3-hunting.CI
listenloadingplaying

He’s deer hunting over near the mountain.

dííłbish

3DO-2-boil.it.F

Haa níníłnééz?

what 2-tall.relatively.NI
listenloadingplaying

How tall are you?

haa nízah nináhálzhishgo shą’

listenloadingplaying

‘how often’, what span of time

haahláyéé

Haash nízah kodóó nighanjį’?

how-Q 3-long.N here-from 2-home-to

Hak’az ’ayóo bich’į’ sidziil.

cold really 3-towards 1-strength

háagi

listenloadingplaying

where at (specifically)

Hái da shą’ tsinaa’eeł ’ájiilaa lá?

who DA Q boat 3-4-make.P DISC

(I wonder) who made this boat?

Hoozdodę́ę́’ Łééchąąłgaii bee nááshdááłgo Kinłánídi da’jiyání góne’ sédáago shiyaa haalwod lá.

Phoenix-from greyhound.bus 3-with 1-return.Prog-GO Flagstaff-at cafe into 1-sit.SPN-GO 1-under 3-run.P DISC

jiłbéézh

3DO-4-boil.it.I

Na’nízhoozhígóó deeyá, ya’?

Gallup-toward 2-go.sg.F Q

Naaki yiską́ągo Na’nizhoozhígóó shił ’adeeswod.

two yesterday Gallup-to 1-with 1-drive.F

neiskáá’

3DO-3-investigate.it.P

Nédáá dóó bikáá’adání bik’i ndinís’eez.

1-sit and table 3-on 1-place-1-foot.P
listenloadingplaying

I sat down and put my feet on the table.

Nichidísh háadi nííníłbą́ą́z?

2-car-Q where-at 3-2-park.P

Nił hǫ́zhǫ́ǫ́sh doodaii’ doósh nił hózhǫ́ǫ da?

2-with-happy.NI-Q or neg-Q 2-with happy.NI neg
listenloadingplaying

Are you happy or not happy?

Saad naashkaahgo baa naash.

word 3-1-research.CI-GO 3-to 1-go.Prog

Shicheii t’áá sáhí ’átsą́ą́’ ’ałtso yoolghal --- doochǫǫł ’át’éego ’ajilghał dooleeł!

1-grandpa just himself rib whole 3-chew.P ridiculous 3-be.NI-GO SER-3-ate.DI FUT
listenloadingplaying

My grandfather ate the whole rib section by himself --- it’s absurd to eat like that!

Shilééchąą yázhí shikéé’ yildlosh ńt’éé’ hashtł’ish yiih yildloozh.

1-dog little 1-behind 3-walk.Prog past mud 3-into 3-walk.P

Shimá bighangóó náshdáahgo łééchąą’í baná’ástso’.

1-mother 3-house-toward again-1-go-GO dog 3-again-1-feed.R

Shizhé’é bidá’ák’eh shicheii bidá’ák’eh táadi yilááh ’ánáníłtso.

1-father 3-field TOP 1-grandfather 3-field three-at 3-big 3-again-big.NI
listenloadingplaying

My father’s farm is three times as big as my grandfather’s.

Shí ’éí t’áá naanishdóó kingóó déyá.

I TOP just work-from town-to 1-go.I

Shį́į́dą́ą́’ łį́į́’ yázhí shee hazlį́į́’.

summer-past pony 1-with 3-become.P
listenloadingplaying

I got a pony last summer, I acquired a pony last summer.

Shį́į́dą́ą́’ łé’é yázhí shee hazlį́į́’.

summer-past pony 1-with 3-become.P
listenloadingplaying

I got a pony last summer, I acquired a pony last summer.

T’ah ’ałk’idídą́ą́’ ’éí Diné tát’áá góyaa kéédahat’íinii t’éiyá díí tábąąhgóó bidáda’ak’eh naaznil ńt’éé’.

still quite.long.ago the people water-near areal-down pl-3-reside.NI-NOM only this water-edge-toward farm 3-lie.PlO.SPN past

T’áá ’ałkéé’ ’azee’ííł’íní bił yah ’adahaadzá.

just one-behind-another doctor 3-with into 1Dist-4-go.I

T’ááłáhádi neeznádiin dóó ba’aan táá’

one hundred and 3-beyond three

yiilyį́į́’

3DO-1dpl-melt.it.(snow).P

yiłbéézh

3DO-3-boil.it.I

yíníłhį́į́’

3DO-2-melt.it.(snow).P

yíłhį́į́’

3DO-1-melt.it.(snow).P