Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Ahwééh yishdlį́į́h ’áádóó naanishgóó yishááh.

coffee 3-1-drink.U and.then work-toward 3-1-go.U

’Ałk’idą́ą́’ Naayéé’ Neizghání ha’a’aahjigo ’atsiniltł’ish bił dah yizdéél jiní.

long.ago Monster Slayer east-to lightning 3-with up 3-move.SFO.P 4-say

’áyąą, ’áyaańda

-ba-

-jí

-jį’

-k’eh + -jí

-káá’

Bįįh bináyaa niłchiin ’éí hataałii chodayooł’į́.

deer 3-eye beneath matter that medicineman 3-3-use.I

Ch’é’étiingóó naanéhígíí shił bééhózin.

entrance-along 3-play.I-COMP 1-with 3-know.NI

Ch’ééh jiyáán náshdį́į́h ’áádóó tó náshdlį́į́h.

watermelon again-1-eat.R then water again-1-drink.R

Ch’iyáán nináhíłnihgo haa nízahjį’ ’ánádįįh?

food 3-2-buy.R how 3-long.N-up.to 3-become.none.R

Chidí sits’ą́ą́’ hashtł’ish yiih yilwodgo t’áá ch’į́į́góó ch’ééh ’ííł’įįd.

car 1-away mud 3-into 3-go.P-GO just fail in.vain 3-1-act.P

dadiilyį́į́’

pl-3DO-1dpl-melt.it.P

dadínółkaad

pl-3DO-2dpl-start.to.herd.them.(animals).I

dah

deishbéézh

pl-3DO-3dpl-boil.it.P

Dichin nínízin ya’?

hungry 2-want.NI Q

Dichin nínízin ya’?

hungry 2-want.NI Q

Díí hastiin tł’ééjí hataałgo bee béého’doolzįįd.

Díísh haa yit’éego ’atiin?

this-Q how 3-be.NI road

Díkwíí shą’ ninááhai?

how.many-Q 2-winter.NI

doo t’áá k’ad --- da

Doo yéé shaa yánłti’go ndiséts’ą́’į́.

NEG fear 1-to 2-talk.DI-GO 2-1-hear.P

Dziłghą́ą́’góó deeshááł nissin.

mountain-top-toward 1-go.F 1-want.CI

Díidí háísh bichidí?

this who-Q 3-car

ha’naa (Ib. tsé’naa)

haiilgizh

3DO-1dpl-cut.it.out.P

hainííłchaad

3DO-3-card.it.(as.in.wool).P

háádę́ę́’

Hádą́ą́’sh Mary ’ólta’dę́ę́’ nádzá?

when-past-Q Mary school-from 3-return.P

Háísh tsinaa’eeł ’áyiilaa?

who-Q boat 3-3-make.P

K’aa’ísh ’aní’á biyaa doodago daats’í báhátis ’ayiist’oh?

arrow-Q bridge 3-under or perhaps 3-over 3-3-shot.P

K’ad niba’ sédáa dooleeł.

now 2-wait 1-sit.SPN future

naa

Naakaii Bito’gi béégashii bee łá’í ’ídlínígíí bee ’anishtah.

mexican water-at cow 3-with one-unify.P-COMP 3-with 1-among.NI

Nichidí lá háadi nííníłbą́ą́z?

2-car Q where-at 3-2-park.P

Nimá yázhí bighangóó díílwoł dóó ’áájí ’awéé’ baa ’áhólyą́ą dooleeł.

2-auntie 3-house-toward 2-run.F and there-at baby 3-to 2-care.CI future

Nimá yázhí bighanaad késhdę́ę́’į́">góó díílwoł dóó ’áájí ’awéé’ baa ’áhólyą́ą dooleeł.

your aunt 3-house-to 2-run-and that-way baby 3-for 2-care.Fut

nisiilkáá’

3DO-1dpl-investigate.it.P

Shééhonísinísh?

1-2-know.NI-Q

Shinék’eesinilí shee hólǫ́ǫgo t’éiyá bee ’eesh’į́.

1-me glasses 3-there exist.NI with only 3-with1-see.N(Prpg:??)

Shiye’ éí naaki béeso yideená chidí yésį́.

1-son TOP two money 3-exchange.for car 3-stand.SPN

Shizhé’é nihwiiłdlaadgo bikéé’ naad’ ’adaashjaah łeh.

1-father 3-3-plow.I-GO 3-behind corn 3Pl-1-drop.I Cust.

Shį́į́dą́ą́’ na’niiłkaadgo t’áá ’áháníjį’ ’adeeshch’iłgo bik’ee deelyiz.

Sitsóí ’ólta’góó dah diigháahgo ła’ béeso baa yish’ááh.

1-grandchild school-toward up 3-start.to.go.I-GO some money 3-to 3-1-give.SRO.U

Tsékooh biniit’aají łįį’hoł sizį́į́go binísá.

canyon 3-barring.to.a.point horse 4-with 3-stand.SPN.GO 3-1-caught-up.P

Tł’éédą́á’ dibé ch’íníjéé’ yiists’ą́ą́’ ’áádóó t’óó ńléí tsé deez’áhí bizánághah góne’ ’ahosoolts’ą́ą́’.

last.night sheep out-3-run-Pl.P 3-sound.P and then merely there rock point 3-around areal-in out-are

yiyiigish

3DO-3-make.one.cut.in.it.I

–gi ’át’éego