Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Ałk’idą́ą́’ Naayéé’ Neizghání ha’a’aahjigo ’atsiniltł’ish bił dah yizdéél jiní.

long.ago Monster Slayer east-to lightning 3-with up 3-move.SFO.P 4-say

’Áádóó hainidzaa?

and.then what-3-2-do.P

’Ąąh háá’á wolyéii k’ad doo ’asht’é’égóó bik’ee ntsinisdzá.

credit 3-call.P now neg extremely.neg 3-on-account-of overwhelm.P

’Ííłta’ dóó ’iiłghaazh.

1-read.P CONJ 1-sleep.P

’Óshą́ą́’ laanaa’ dichin shi’niiłxį́.

1-eat.O wish hunger 1-3-kill.I

-aa

-ch’į’

-iih

-tah, -taa-, -ta-

-ts’ą́ą́’, -ts’á

Bichidí yichǫ’ yę́ędą́ą́’ ’ashkii t’áani’ nálwod.

3-vehicle 3-P-ruin past boy on.foot 3-P-return

Bilagáana ła’ níhit’ááh dookah jiní.

Anglo some 1Pl-close.to 3-go.Pl.F 4-say.NI

Ch’iyáán nináhíłnihgo haa nízahjį’ ’ánádįįh?

food 3-2-buy.R how 3-long.N-up.to 3-become.none.R

Chidí naat’a’íísh hooghan yikáá’góó ch’ét’a’ doodaii’ dził bąąhgóósh ch’ét’a’?

airplane-Q hogan 3-over-along 3-fly.P or mountain 3-side-along-Q 3-fly.P

daoołhį́į́’

pl-3DO-2dpl-melt.it.(snow).P

deidoołbish

pl-3DO-3dpl-boil.it.F

deishbéézh

pl-3DO-3dpl-boil.it.P

Dibé bighan báátis dah yiishte’.

Sheep corral 3-over up 1-climb.P

Dibé tó y yáánii’á.

sheep water 3-with 3-crowd.P

didadiiljeeh

pl-3DO-1dpl-start.fire.I

diidííłjéé’

3DO-3-start.fire.P

Dlǫ́ǫ́’ ba’áán góne’ yahadeeshnii’go dlǫ́’áyázhí shishhash.

prairie.dog 3-hole into down1-3.to.reach.out.hand prairie.dog-little 1-bite.P

Dzi’izí bikee’ náásxis nít’éé’ bił daalkaałí baa’íí’á.

bicycle 3-tire 3-3-turn.Prog past nail 3-into-3-extend.NP

Ha’át’éegishą’ nich’ah nííní’ą́?

where-at-Q 2-hat 3-2-set.down.SRO.P

Ha’át’ííshą’ hastiin dóó ’at’ééd ’áyiilaa?

what-Q man and girl 3-3-make.P

hadííníłbįįd

3DO-2-fill.something.up.with.it.P

hajííłgizh

3DO-4-cut.it.out.P

háí

Háí lá Naatsis’áángóó náádeesdzá?

who-Q discover Navajo.Mountain.GOO again-3-go.F

Mósí dóó łeechą́ą́’ii’ baniłts’ood’ii’, bił hózhǫ́.

cat dog 3-1-feed.P-and 3-with 3-happy.NI

Ne’eshłééh. T’áá ká nóólk’oł.

2-1-copy.I 2-blink.O

Niba’ sézį́.

2-wait 1-stand.SPN

niłhį́į́h

3DO-2-melt.it.(snow).I

Shi’dizhchį́į́ yęędą́ą́’ ’éí tsinaabąąs dahólǫ́ nt’éé.

1-pass-born.P past TOP wagon 3-with pl-3-drive.I pl-be.NI past

Shideezhí náneeskaadí ’ánáánéídlééh.

1-younger.sister tortilla 3-3-make.R

Shíká ’anánílwo’ doodaii’ t’áadoo shaa nánít’íní.

1-for 3-run.R or just-neg 1-to 2-1-bother.I

T’áá ’ałkéé’ ’azee’ííł’íní bił yah ’adahaadzá.

just one-behind-another doctor 3-with into 1Dist-4-go.I

T’áá ní’áłtsé hooghandi nánísdzá.

thus you first home-at 1-arrived.Rev. P

Tó bee naat’ahí yę́ę bitł’áahdi yiichxii’ lá.

water canteen past 3-under-at 3-rust.P DISC

Tsé ’ayóí ’áníłtso léi’ tsékooh góyaa hadah ch’ééłmááz.

rock remarkably large INDEF canyon areal-down areal-edge out-3-1-roll.P

Tsé ’ayóí ’áníłtso léi’ tsékooh góyaa hadah ch’ééłmááz.

rock remarkably large INDEF canyon areal-down areal-edge out-3-1-roll.P

Tł’éédą́ą́’ mą’ii léi’ shidááh gónaa ch’élwod.

last-night coyote there 1-before areal-around 3-move-rapidly.P

Tł’éédą́ą́’ ni’shéłhaazh.

night-past 1-rest.P

yididoołhįh

3DO-3-melt.it.F

yiishjį́į́h

Imperfective Mode: 1-become.black.I

yik’ídeididoodis

pl-3DO-3dpl-wrap.it.around.it.F

yishóóh

3DO-1-brush/comb.it.I

yiyííshóó’

3DO-3-brush/comb.it.P

Yooch’ííd wolyéii doo bił bééhózin da.

lie 3-be.called.NI NEG 3-with 3-about.be.known.CI NEG

łah