Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Ashkii bi’éé’ hazhó’ó ’ayíyiischid dóó ’ólta’ góne’ yah ’ííyá.

boy 3-shirt nicely 3-3-tuck.in.P and 3-go.P

-á

-shą’

Adaadą́ą́, hééł sinil gone’ hastht’ehooshłaa.

Day.last belongings storage inside 3-1-clean.P

Asdzą́ą́ yázhí bichidí doondó’ naalnish da.

woman little 3-car not.even but 3-work.P NEG

Awéé’ doo ndó’ yidlóoh da.

baby NEG NDO’ 3-cold.I NEG
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

bik’ídideesdis

3DO-1-wrap.it.around.it.F

Bilagáana bizaad bił nantł’a.

English language 3-with 3-difficult.NI

dajishbéézh

pl-3DO-4dpl-boil.it.P

daołbéézh

pl-3DO-2dpl-boil.it.I

dayiigish

pl-3DO-3dpl-make.one.cut.in.it.I

Dibé hólǫ́ǫgo ła’ níjół’ah laanaa.

sheep exist-GO some 4-butcher.O hope

didishjeeh

3DO-1-start.fire.I

didoołjéé’

3DO-2dpl-start.fire.P

Díkwíísh ninááhai?

how.many-Q 2-winter.NI

Doo hanii kintahgóó díníyáa da nisin.

NEG contrary town-toward 2-start.go.P NEG 1-think.CI

Doochǫǫł ’át’éego ha’éé’ bik’íhizhdizheeh dooleeł.

ridiculous 3-be.NI-GO 4-clothes 4-spit.P FUT

dooshą’ dó’ léi’ --- lá

dooshą’ léi’ --- lá

Dziłdę́ę́’ hoołtį́į́ł ńt’éé’ t’áá nihich’į’jį’ ’ásdįįd.

mountain-from areal-rain.Prg past just 1pl-toward-up.to 3-disappear.P

Dziłghą́ą́’góó deeshááł nissin.

mountain-top-toward 1-go.F 1-want.CI

hadííníłbįįd

3DO-2-fill.something.up.with.it.P

hahí

Háádę́ę́’shą’ tó ndahohheeh?

where-from-Q water pl-3-2-haul.LPB.I

Háísh tsinaa’eeł ’áyiilaa?

who-Q boat 3-3-make.P

jííshóó’

3DO-4-brush/comb.it.P

Kwe’éshą’ haa nízah nináhálzhishgo nináháltį́į́h?

here-Q how 3-long.N-up.to time.move.R-GO rain.R

Naakidi tsin sitą́ądi daats’í kinaaldá b ’ahééniijéé’.

two mile 3-run.pl.P-at maybe purberty.ceremony 3-with RECIP-1dpl-run.pl.P

ndi --- doo

nidajilé

pl-3DO-4dpl-carry.a.ropelike.thing.around.I

Nidlóóhísh ’éí doodago doo daats’í nidlóoh da?

2-cold.X-Q TOP or NEG perhaps 2-cold.X-Q NEG

nijizlá

3DO-4-carry.a.ropelike.thing.around.P

Nizhé’é ha’át’íísh nahideeshnih nízin.

2-father-Q what 3-1-buy.F 3-want.NI

Ńléí ’asdzą́ą́ sáníshą’ háí ’át’į́?

there woman old-Q what 3-be.N

Sha’ałchíní ayóó niłch’í naalkídi deineł’į́ ’áko ndi shí éí shináá bąą adin.

1-children very air 3-move.I 3-3.look.I however I 1-eyes 3-on doesn’t exist.

Shich’é’é bi’éé’ bá ’áshłéehgo naat’ą́hí hááłgizh.

1-daughter 3-clothes 3-for 3-1-make-I 1-GO fabric I-cut.P

Shidá’í éí t’óó chaha’oh ła’ nijó’aah laanaa ní.

my.uncle TOP just arbor one 4-build.O hope 2-say.P

Shilį́į́’ tł’aaká’ii dóó shilį́į́’ biyéél bił tsodizin ’íishłaa.

1-appaloosa and 1-horse 3-saddle 3-with prayer 3-1-make.P

Shimósí yázhí tsin yąąh dah sidáago hádésh’na’ ńt’éé’ ’áłt’ąą hadanáálwod.

1-cat little tree 3-on up 3-sit.SPN-GO 1-climb.P but after.all 3-run.down.P

Shizhé’é ńléí dá’ák’ehdi naayiishgo yish’į́.

1-father there cornfield-at 3-stoop.Prg-GO 3-1-see.Prg

shoołbéézh

3DO-2dpl-boil.it.P

Sitsóí ’ólta’góó dah diigháahgo ła’ béeso baa yish’ááh.

1-grandchild school-toward up 3-start.to.go.I-GO some money 3-to 3-1-give.SRO.U

Sitsóí éí ’ashiiké nidaanéego ’atah nijóne’ laanaa nízin.

my.grandson TOP boy pl-3pl-play.I-GO join 4-play.O hope 3-3.want.CI

Tózis biníká dínísh’į́į́’.

bottle 3-through 1-look.X

Tséíłkéí nidaanéego dahonółne’ laanaa daniidzin.

teens pl-3pl-play.I-GO pl-3pl-win.O hope pl-3pl-think.P

Tsxį́įłgo łees’áán ádíílííł; nimásání nihaa yíghááh!

quickly tortilla 2-make.F 2.poss-mat.grandma-NOM 1.pl-to 3-come.F

Tł’éédą́ą́, yá’át’ééhgo iiłhaaz. Night.last good.GO 1-sleep.P

Night.last good.GO 1-sleep.P

Yiską́ągo naaltsoos naa deesh’ááł.

tomorrow book 2-for 1-move.SRO.F

yíshóó’

3DO-1-brush/comb.it.P

łah