Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Át’ahígo da’diidį́į́ł.

soon pl-’-1dpl-eat.F

’Áádę́ę́’ nánísdzáago łį́į́’ ni’deeshjoł.

from.there 1-return.p-GO horse 3-for pl-1-feed.F

-ąąh

-dę́ę́’

-k’eh+-jí

-lááh

-nánii

-sh

Asdzą́ą́ yázhí bichidí doondó’ ndi naalnish da.

woman little 3-car not.even but 3-work.P NEG

Bee ’atiní ’éí doo ’ashohodoobéézhgóó bee ’azk’az.

freezer TOP extremely 3-with 3-cold.SPN

bik’ídadeediz

pl-3DO-1dpl-wrap.it.around.it.P

bik’ídédiz

3DO-1-wrap.it.around.it.P

Ch’į́į́góó baa ntséskees.

fail 3-about 1-think.I

Ch’ééh jiyáán hooghangóó dah dii’ągo shee nikihoníłt.

watermelon home-toward up 3-1-move.SRO.P 1-with area-start-rain.P

Chidí k’adę́ę yichxǫǫh lágo naháłnii’.

car almost 3-fall-apart.I altered 3-1-buy.P

Da’ naadą́’ísh nee hólǫ́?

Q corn-Q 2-with 3-exist.NI

dadiidį́į́ł

pl-3DO-1dpl-eat.it.F

dayiigish

pl-3DO-3dpl-make.one.cut.in.it.I

deiilyį́į́h

pl-3DO-1dpl-melt.it.(snow).I

Dichin bik’ee doo bííchįįd da.

hunger 3-account neg 3-become.hopeless.P neg

Dichinísh doodaii’ dibáá’ísh dzinízin?

hunger-Q or thirst-Q 4-want.NI

didadiiljeeh

pl-3DO-1dpl-start.fire.I

dididoołjah

3DO-2dpl-start.fire.F

dididííłjah

3DO-2-start.fire.F

dizhdínóołkał

3DO-4-start.to.herd.them.(animals).F

Díí chizh shá ’ałk’íniishóósh.

this firewood 1-for 3-2-split.I

Díí mósí yázhí hooghangóó nááshtééł.

this cat little home-towards 3-1-carry.Prog

doo --- le’ ’át’éégóó

Doozhǫǫgo da’ííłta’ígíí t’éiyá yá’át’éehgo naanish bá dahólǫ́.

satisfactory pl-3-study.P-NOM only 3-good.N-GO work 3-for pl-3-exist.NI

dó’

Dziłdę́ę́’ hoołtį́į́ł ńt’éé’ t’áá nihich’į’jį’ ’ásdįįd.

mountain-from areal-rain.Prg past just 1pl-toward-up.to 3-disappear.P

Dziłghą́’ą́ bizaad diists’a’ laanaa.

White.Mountain.Apache 3-language 1-understand.NI wish

Haa nízahdę́ę́’ hoołtį́į́ł?

how 3-long-from rain.Prog

hadadíníilchał

pl-3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).F

hadazhdééłbįįd

pl-3DO-4dpl-fill.something.up.with.it.P

hadiiltééł

3DO-1dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

haniilchaad

3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).P

há’at’é-go

Háágóó lá díníyá?

where-to.Q 2-go.F

Kǫ’ ’ayóigo bee n’deezdíín ndi doo shiníłdoi da.

fire very 3-with 3-sheds.light.P but NEG 1-3-warm.SPN NEG

nidasiilkáá’

pl-3DO-1dpl-investigate.it.P

nidííleeł

3DO-2-carry.a.ropelike.thing.around.F

Shideezhí dóó sítsílí bidááh sézį́.

1-younger.sister and 1-younger.brother 2-in.front.of 1-stand.SPN

Shidibé ’ąą’ dinót’į́į́ł laanaa ch’ééh nisin.

1-sheep expanse 3-increase.O wish in.vain 1-want.CI

Shínaaí chidí b dah diilwodgo bizánághah góne’ łeezh ’adzíísi’.

older.brother car 3-with up 3-run.I-GO 3-around areal-in dust 3-trail.P

T’áá ’ałkéé’ ’azee’ííł’íní bił yah ’adahaadzá.

just one-behind-another doctor 3-with 3-in 1Dist-4-go.I

T’áá hooshch’į’ déshnish.

suddenly 1-start.work.P

yiishjį́į́ł

1-become black, get sunburned.Prog

yiyiigish

3DO-3-make.one.cut.in.it.I

Yootóodi níyáago shik’éí daostse’ laanaa nisin.

Santa.Fe-at 1-arrive.P-GO 1-relatives 3-1-see.O wish 1-want.CI