Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Ayóo łį́į́’ sh naalgeed diní, ’ííshją́ą́shį́į́ díí łį́į́chogii bikáá’ dah ńdaah!

very horse 1-with 3-buck.CI 3-2-say.NI lets.see this stallion 3-on up 2-sit.I

’Eii łééchą̨ą’í t’áá ’áko taah yilwo’.

that dog immediately water.into 3-run.U
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

-áátis

-ąąh

-shą’

-tsąąh

bik’ídidiidis

3DO-1dpl-wrap.it.around.it.F

Bíla’ashdla’ii wolyéii bił dah nahaz’ą́ą́góó t’áá ’ał’ąą bizaad dahólǫ́.

3-fingers-five-NOM 3-be.called-NOM 3-with static areal-3-govern.P-toward just separate 3-language pl

Ch’é’étiingóó naanéhígíí shił bééhózin.

entrance-along 3-play.I-COMP 1-with 3-know.NI

Ch’íníyáá nít’ę́ę́’ t’áá hooshch’į’ łééchąą’í shich’į’ ch’élwod.

out-1-go.P past suddenly 1-to dog out-3-come.P

Ch’óóshdą́ą́dą́ą́’ Diné bizaad naalkaah doo baa ’áhonissin da. K’ad ’éí t’áá shxǫǫd bik’i’diitą́.

formerly Navajo language research NEG 3-about 1-aware.CI NEG | now TOP at.least 3-of-1-understand.P

Chidí daats’í bee hólǫ́ ’éí doodaii’ niísh chidí nee hólǫ́?

car maybe 3-with 4-exist.N TOP or 2-Q car 2-with 4-exist.NI

Chidí daats’í bee hólǫ́ doodaii’ niísh chidí nee hólǫ́?

car maybe 3-with 4-exist.N or 2-Q car 2-with 4-exist.NI

Chidí na’na’í łęęzh yíyooyił.

tractor dirt 3-3-push.Prog

Chidí sits’ą́ą́’ hashtł’ish yiih yilwodgo t’áá ch’į́į́góó ch’ééh ’ííł’įįd.

car 1-from mud 3-into 3-go.P-GO failure in.vain 1-act.P

Da’ chidíísh bee hólǫ́ doodaii’ ni daats’í chidí nee hólǫ́?

Q car-Q 3-with 4-exist.NI or 2 maybe car 2-with 4-exist.NI

Da’ Cubadę́ę́’ tsinaa’eeł nił ní’éél?

Q Cuba-from boat 2-with 3-float.P

Da’ Ron yiską́ągo saad neidoołkah?

Q Ron tomorrow word 3-3-investigate.F

dadiilyį́į́’

pl-3DO-1dpl-melt.it.P

Dah doónááł lágo!

up 2-go.F don’t

Daniel hahgosh hidilníísh?

Daniel when-Q 3-start.work.I

deiigish

pl-3DO-1dpl-make.one.cut.in.it.I

Doo t’áá k’ad bá’ólta’í sélį́į’ da.

NEG just now teacher 1-be.SPN NEG

doochǫǫł --- dooleeł

Dooshą’ gah t’áá gééd náshdááh lá.

ensure rabbit just without 1-return.I DISC

ha’át’éédę́ę́’

Hastiin dóó ’at’ééd ha’át’íí ’áyiilaa?

man and girl what 3-3-make.P

Hastiin dóó ’at’ééd lá ha’át’íí ’áyiilaa?

man and girl Q what 3-3-make.P

háágeed

3DO-1-dig.it.out.P

jííshóó’

3DO-4-brush/comb.it.P

K’ad niba’ sédáa dooleeł.

now 2-wait 1-sit.SPN future

Kwe’éshą’ haa nízah nináhálzhishgo nináháltį́į́h?

here-Q how 3-long.N-up.to time.move.R-GO rain.R

Náhookǫ́sdę́ę’go ních’igo ’ayóo deesk’aaz.

north.from-GO breeze-GO very cold.SPN

Nichidí háadishą’ nííníłbą́ą́z

2-car where-at-Q 3-2-park.P

nideiskáá’

pl-3DO-3dpl-investigate.it.P

Nił bééhózinísh ’éí doodaii’ nicheii daats’í bił bééhózin?

2-with 3-know.CI-Q TOP or 2-grandfather perhaps 3-with 3-know.CI

niłhį́į́h

3DO-2-melt.it.(snow).I

Shimá sání lééchą́ą́’í tsin bee nidiiłhaal.

1-grandma dog stick 3-for 3-1-hit.P

Shínaaí tł’éédą́ą́’ hááhgóóshį́į́ Bilagáanak’ehjí bitsąąh yáłti’.

1-brother night-last somehow English 3-sleep 3-talk.P

Shínaaí łahda b náhoniidoh.

1-older.brother sometime 3-with 3-become.warm.R

Tó bąąhjí naa’ołí k’idíílá.

Tó dílchxoshí sits’ą́ą́’ wóódlą́ą́’ lágo.

soda 1-from 3-1-drink.O don’t

Tsin níbaal yíyah ’ada’atsih.

post tent 3-under 3-3-set posts.I

Tsxį́įłgo łees’áán ’ánílééh; nimásání nihaa níyá!

quickly tortilla 2-make.I 2-mat.grandma 1.pl-to 3-came.P

woshóóh

3DO-2dpl-brush/comb.it.I

Yas naanáásmasgo wónáásdóó ’ayóó ’áníłtsxo silį́į́.

snow 3-1-roll.around.Prog soon more large 3-become.P

yiilyį́į́’

3DO-1dpl-melt.it.(snow).P

yiishjį́į́ł

1-become black, get sunburned.Prog

yishbéézh

3DO-1-boil.it.I

yíníyą́ą́’

3DO-2-eat.it.P