An example search has returned 50 entries
Ch’ééh déyáago hooghangóó nááshdááł.
in.vain 1-go.sg.P-GO home-to 1-return.Prog
listen
I am tired and I’m on my way home.
bookmark- Perfective (P) (yi, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- -go verb and subordinating encliticfind in Navajo Adverb Lexicon
- -góó to, toward, along, on, with a numeral it indicates a datefind in Navajo Postposition Lexicon
- Progressive (Prog)find in Navajo Verb Modes
- nááshdááł return, go backfind in Navajo Verb Modes
Háísh yiską́ągo ’adoogis?
who-Q tomorrow 3-wash.FHííłch’į’go ’íinda ta’iideeshnih.
evening.GO until 1-mix.dough.F’Aadę́ę́’ hoołtį́į́ł.
there-from 3s-rain.Prog’Adą́ą́dą́ą́’ ná’iiyéláá’ ńt’éé’ ńdasésdo.
Yesterday SUP-1-pick.P past 1-sore.SP’Ajóółháásh laanaa.
4-sleep.O wish’Ayóo deesk’aazgo beeldléí ditánígíí biih násh’nah.
very cold-GO blanket 3-thick.NI-ÍGÍÍ 3-into 1-crawl.R’Ayóo łį́į́’ shił naalgeed diní, ’ííshją́ą́shį́į́ díí łį́į́chogii bikáá’ dah ńdaah.
very horse 1-with 3-buck.CI 3-2-say.NI lets.see this stallion 3-on up 2-sit.I’Ádą́ą́dą́ą́’ásh nishínílnish?
yesterday-Q 2-work.P’Áádę́ę́’ nánísdzáago łį́į́’ bá ni’deeshjoł.
from.there 1-return.p-GO horse 3-for pl-1-feed.F-k’ą́ą́h
-k’i
-sh
Asdzą́ą́ yázhí bichidí doondó’ ndi naalnish da.
woman little 3-car not.even but 3-work.P NEGBéésh bii’ kǫ’í bizooł dego deez’á.
stove 3-pipe up 3-extend.SPNbik’ídiidis
3DO-1dpl-wrap.it.around.it.ICh’į́į́góó ch’ééh tádííyá.
fail in.vain 1-go.PChidí ’anáshdlééh, háálá doo naalnish da.
car 3-1-repair.I because NEG 3-work.I NEGChizh ła’ ’ahidíłkaał ’áko ’índa nich’į’ n’deeshłééł.
firewood some 2-chop CONJ 2-to 1-pay.Fdaoołhį́į́’
pl-3DO-2dpl-melt.it.(snow).PDá’ák’ehdi nídahodoohgoł.
corn.field-at pl-3-2-hoe.FDibé hólǫ́ǫgo ła’ níjół’ah laanaa.
sheep exist-GO some 4-butcher.O hopeDibé tó yił yáánii’á.
sheep water 3-with 3-crowd.PDichin nínízin ya’?
hungry 2-want.NI Qdidadołjeeh
pl-3DO-2dpl-start.fire.Ididazhdiłjeeh
pl-3DO-4dpl-start.fire.Ididínóołkał
3DO-2dpl-start.to.herd.them.(animals).Fstart to herd them (animals), 2nd person dual
bookmarkDził bit’áahgi bįįh haalzheeh.
mountain 3-close.to-at deer 3-3-hunting.CIDíidí háísh bichidí?
this who-Q 3-carHa’át’éegishą’ nich’ah nííní’ą́?
where-at-Q 2-hat 3-2-set.down.SRO.Phaa néelą́ą́’
hanołchaad
3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).IHastiin dóó ’at’ééd ha’át’íí ’áyiilaa?
man and girl what 3-3-make.Pháálá
becauseMą’iitsoh shik’iilwodgo tsékooh góyaa bidááłgo’.
wolf 1-3-attack-COMP canyon areal-down 3-1-push.Pnideizlá
pl-3DO-3dpl-carry.a.ropelike.thing.around.Pcarry a ropelike thing around, 3rd person plural
bookmarkNidlóóhísh doodaii’ doo daats’í nidlóoh da?
2-cold.I-Q or neg perhaps 2-cold.I negNizhé’é ha’át’íísh nayiisnii’?
2-father what-Q 3-3-buy.PNiłísh bééhosin doodaii’ biłísh bééhozin?
2-with-Q 3-know.CI or 3-with-Q 3-know.CIDo you know or does s/he know?
bookmark- -ísh enclitic for yes/no questions
- -ił withfind in Navajo Postposition Lexicon
- accompaniment
- Continuative Imperfective (CI)find in Navajo Verb Modes
- nisin think, wantfind in Navajo Verb Modes
- doodaii’ particle or
- Continuative Imperfective (CI)find in Navajo Verb Modes
- nisin think, wantfind in Navajo Verb Modes