Your search for the imperative Command, negative
has returned 50 entries
’Ádi’óóyą́ą́’ le’.
self-2-eat.O don’tAshkiísh t’áádoo nideezhí yíni’ yá ahóólaa da?
boy NEG 2-younger.sister 3-mind 3-for 3s-3-make.P NEGBįįh bił da’doółdǫǫh.
deer 3-with pl-2dpl-shoot.ODon’t shoot the deer!/I hope you (pl) ...
bookmarkChidí nidabinóołtłáád.
car pl-3-2dpl-stop.ODíí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed lágo.
this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not LÁGODíí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed; dádi’nítįįh.
this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not 3-2-close.gate.IDoo nídahiyoołnaah da.
neg pl-3-2dpl-resuscitate.I negDoo tó tsíídkáá’ dididííkáał da.
NEG water charcoal-on start-3-2-put.OC.F NEGHaa léí’ yit’éehgo nichidí yichxǫ’ígíí doo baa níni’ da?
why-Q since 3-be.NI 2-car 3-ruin.P-NOM NEG 3-of 2-mind NEGKʼadí! Tʼáadoo tʼóó ’ííyį́į̨́łí.
stop NEG just 2-eat.Prog-íMósí ch’óółt’e’ lágo.
cat out-3-2-carry.O LÁGONa’nízhoozhígóó chídí doo nił dah didoolwoł da.
Gallup-to car NEG 2-with up start-3.drive.F NEG
listen
You will not go to Gallup with the car. (YM 1987: 319)
bookmark- Command, negativefind in Navajo Imperatives
- Futurefind in Navajo Imperatives
- -góó to, toward, along, on, with a numeral it indicates a date
- doo --- da frame to negativize verbs and phrasesfind in Navajo Adverb Lexicon
- -ił with
- dah up at an elevation, off, static, holdingfind in Navajo Adverb Lexicon
- Future (F)find in Navajo Verb Modes
- ’oolwoł drivefind in Navajo Verb Modes
Nichxǫ' doo ájíléeh da.
stop NEG 3-4-make.I NEGNichxǫ' t'áadoo baa nánít’íní.
stop NEG 3-about 2-bother.I-ÍNíwe, doo aghaa’ bee nijinée da!
stop NEG wool 3-with 3-4-play.I NEGNíwe, doo hastóí baa níjít’į́į da!
stop NEG men 3-with 3-4-bother.I NEGNíwe, doo mósí nidziłtseed da!
stop NEG cat 3-4-kill.I NEGNíwe, tʼáádoo łééchąąʼí nánítałʼí.
stop NEG dog 3-2-kicking.R.NEGNíwe, tʼáádoo ʼałkʼésdisí niyą́ní.
stop NEG candy 3-2-eat.DI.NEGShe’abe’ sits’ą́ą́’ wóódlą́ą́’ lágo.
1-milk 1-from 3-2-drink.O LÁGODon’t drink my milk.
bookmarkShilį́į́’ doo dah didíłdąsh da.
1-horse NEG up start-3-2.jerk.F NEGShiye’, t’áadoo nikídíltałí.
1-son NEG 2-stomp.IR-ÍShį́įhgo, doo haigo sin hadidii’áał da.
summer-GO, NEG winter-GO song start-2.sing.F NEGSohodizingo t’áá ká nídoó’nééh lágo.
prayer-GO neg 2-get.up.O LÁGOSohodizingo t’áá ká nídoó’nééh.
prayer-GO neg 2-get.up.OT’áadoo ’anit’íní!
neg 2-do.NI-ÍT’áadoo hadahooł’áhí.
neg pl-3s-2dpl-make.noise.NP-ÍT’áadoo hosh biih dadoołtaałí.
neg cactus 3-in pl-2dpl-step.O-ÍT’áadoo hosh niyą́ní.
T’ÁADOO cactus 3-2-eat.I-ÍT’áadoo hoshíníkéhé.
T’ÁADOO 2-scold.NI-ÍT’áadoo naaltsoos dayínółta’í.
neg book pl-3-2dpl-read.I-ÍT’áadoo yaa nidanoht’áhí.
NEG down pl-3-2dpl-put.SRO.I-ÍDon’t be shy! (don’t put your heads down)
bookmarkT’áá ká ’adinoólgháásh lágo.
neg 2-oversleep.O LÁGODon’t oversleep. / I hope you don’t oversleep.
bookmark