Your search for the speech act Command, negative
has returned 50 entries
’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł.
2-3-photograph.I neg 2-blink.OBéésh hataałí t’áádoo de nídíłki’í.
radio NEG up 2-volume.turn.I-ÍBįįh bił da’doółdǫǫh.
deer 3-with pl-2dpl-shoot.ODah nóóljííd lágo.
up 2-jump.O don’tDíí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed lágo.
this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not LÁGODíí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed.
this night NEG bull into.field-3-run.ODíí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed; dádi’nítįįh.
this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not 3-2-close.gate.IDoo tó tsíídkáá’ dididííkáał da.
NEG water charcoal-on start-3-2-put.OC.F NEGHalah doo bíighah jiztį́į da.
opposite.sibling NEG 3-beside 4-lay.O NEGHalah doo bííghah jiztį́į da.
opposite.sibling NEG 3-beside 4-lay.O NEGKʼadí! Tʼáadoo tʼóó ’ííyį́į̨́łí.
stop NEG just 2-eat.Prog-íMósí ch’óółt’e’ lágo.
cat out-3-2-carry.O LÁGODon’t put the cat out! / I hope you don’t put the cat out.
bookmarkNa’nízhoozhígóó chídí doo nił dah didoolwoł da.
Gallup-to car NEG 2-with up start-3.drive.F NEG
listen
You will not go to Gallup with the car. (YM 1987: 319)
bookmark- Command, negative
- Future
- -góó to, toward, along, on, with a numeral it indicates a datefind in Navajo Postposition Lexicon
- doo --- da frame to negativize verbs and phrasesfind in Navajo Adverb Lexicon
- -ił withfind in Navajo Postposition Lexicon
- dah up at an elevation, off, static, holdingfind in Navajo Adverb Lexicon
- Future (F)find in Navajo Verb Modes
- ’oolwoł drivefind in Navajo Verb Modes
Nichxǫ’ báhádzid.
stop 3-P-be.dangerousNichxǫ' doo ájíléeh da.
stop NEG 3-4-make.I NEGNichxǫ' t'áadoo baa nánít’íní.
stop NEG 3-about 2-bother.I-ÍNíwe, doo aghaa’ bee nijinée da!
stop NEG wool 3-with 3-4-play.I NEGNíwe, doo hastóí baa níjít’į́į da!
stop NEG men 3-with 3-4-bother.I NEGNíwe, doo tsésǫ’ góne’ ch’ééjí’nah da!
stop NEG window 3-into 4-crawl.R NEGNíwe, doo tł’ée’go ’ízdísooł da!
stop NEG outside-GO 4-whistle.I NEGNíwe, tʼáádoo ʼałkʼésdisí niyą́ní.
stop NEG candy 3-2-eat.DI.NEGShe’abe’ sits’ą́ą́’ wóódlą́ą́’ lágo.
1-milk 1-from 3-2-drink.O LÁGOShį́įhgo, doo haigo sin hadidii’áał da.
summer-GO, NEG winter-GO song start-2.sing.F NEGSohodizingo t’áá ká nídoó’nééh.
prayer-GO neg 2-get.up.ODuring the prayer, don’t get up.
bookmarkT’áadoo ’anit’íní!
neg 2-do.NI-ÍT’áadoo hadahooł’áhí.
neg pl-3s-2dpl-make.noise.NP-ÍT’áadoo hosh biih dadoołtaałí.
neg cactus 3-in pl-2dpl-step.O-ÍT’áadoo hosh niyą́ní.
T’ÁADOO cactus 3-2-eat.I-ÍT’áadoo naaltsoos dayínółta’í.
neg book pl-3-2dpl-read.I-ÍT’áá ká ’adinoólgháásh lágo.
neg 2-oversleep.O LÁGODon’t oversleep. / I hope you don’t oversleep.
bookmarkT’áá ká ’adinoólgháásh.
neg 2-oversleep.OT’áá ká ’áshįįh dah díníilghaazh bik’íóónííł.
NEG salt fry.bread 3-on-3-2-sprinkle.PlO.OT’áá ká ’ooshháásh lágo.
neg 1-go.to.sleep.O LÁGODon’t let me go to sleep. / I hope you don’t let me go to sleep.
bookmark