An example search has returned 100 entries

achajiil

listenloadingplaying

[ʔa.tʃ͡a.’χi:l̥] sustantivo inalienable husband

(Spanish) esposo

aj na’ojib’al

[ʔaχ naʔ.o.χi.’ɓal̥] sustantivo wiseman

(Spanish) sabio

aj raxawinaq

[ʔaχ ra.ʃa bi.’naqh] sustantivo North American person

(Spanish) gringo

aj ulewawinaq

[ʔaχ ʔu.’lewa bi.’na.qh] sustantivo indigenous

(Spanish) Indígena

ajiij

[ʔa.’χi:χ] sustantivo reed

(Spanish) caña

ajpayab’al

[ʔaχ.pa.ja.’ɓal̥] sustantivo Servant, paid laborer

(Spanish) Mozo

ajtijko’miineel

[ʔaχ.tiχ.koʔ.mi:.’ne:l̥] sustantivo farmer

(Spanish) persona que siembra milpa

alaaneem

[ʔa.la:.’ne:m] verbo intransitivo give birth

(Spanish) dar a luz

aq’ayinaq

listenloadingplaying

[ʔa.ʛaji.’naqh] adjetivo rotten

(Spanish) podrido

aq’omaaneel

[ʔa.ʛo.ma:.’ne:l̥] sustantivo doctor

(Spanish) Médico, doctor

aq’oom

[ʔa.’ʛo:m] sustantivo Medicine

(Spanish) Medicina, remedio

ati’t

listenloadingplaying

[ʔa.’tiʔth] sustantivo mother’s mother

(Spanish) abuela materna

b’ajnikiil

[ɓaχ.ni.’ki:l̥] sustantivo Religious custom

(Spanish) Costumbre

b’eey

listenloadingplaying

[ɓe:j۪] sustantivo path

(Spanish) camino

b’ukub’al

[ɓu.ku.’ɓal̥] sustantivo Incense burner

(Spanish) incensario (recipiente para quemar incienso)

Example: pujb’al / pomab’al

ch’ajooj

listenloadingplaying

[tʃ͡’a.’χo:χ] verbo transitivo wash

(Spanish) lavar

ch’aqiineem

listenloadingplaying

[tʃ͡’a.qi:.’ne:m] verbo transitivo pull

(Spanish) tirar

ch’uu’ xuuti’

listenloadingplaying

[tʃ͡ ’u:ʔ ʃu.’tiʔ] frase he ate fish

(Spanish) él comió pescado

chajiineel

[tʃ͡a.χi.’ne:l̥] sustantivo watchman

(Spanish) guardián

chaq’

listenloadingplaying

[tʃ͡aʛ] adjetivo ripe

(Spanish) maduro

chayooj

listenloadingplaying

[tʃ͡a.’jo:χ] verbo transitivo cut

(Spanish) cortar

chi ee ka’i’

[tʃ͡i e: kaʔ.’iʔ ] both

(Spanish) ambos, los dos-

chii’aaj

listenloadingplaying

[tʃ͡ i:.’ʔa:χ ] sustantivo inalienable mouth

(Spanish) boca

chik’ichik

listenloadingplaying

[tʃ͡ i.k’i.’tʃ͡ ikʰ] adjetivo thin

(Spanish) delgado objetos cilindricos

ija’tz

listenloadingplaying

[ʔi.’χaʔts͡ ] sustantivo seed

(Spanish) semilla

ikaan

listenloadingplaying

[ʔi.’kʲa:n] sustantivo mother’s younger brother

(Spanish) tio (el hermano menor de su madre)

jani’

[χa.’niʔ] adverbio interrogativo de manera how

(Spanish) cómo

jich’aq’ojoom

[χi.tʃ͡’a.ʛo.’yo:m] sustantivo Guitar

(Spanish) Guitarra

jo’oo’

listenloadingplaying

[χoʔ.’o:ʔ] número five

(Spanish) cinco

junaam

[χu.’na:m] even

(Spanish) parejo-

junk’al

listenloadingplaying

[χun.’k’al̥] número twenty

(Spanish) veinte

jutz’iit

[χu.’ts͡’i:tʰ] a little

(Spanish) un poco-

juunaa’

listenloadingplaying

[χu.’na:ʔ] sustantivo year

(Spanish) año

juut

listenloadingplaying

[χu:tʰ ] sustantivo generalmente no poseido worm

(Spanish) gusano

k’ajtisaaneem

listenloadingplaying

[k’aχ.ti.sa:.’ne:m] verbo transitivo burn

(Spanish) quemar

k’aten

listenloadingplaying

[k’a.’ten ] adjetivo hot

(Spanish) caliente

k’u’x

listenloadingplaying

[k’uʔʃ ] sustantivo heart

(Spanish) corazón

k’u’xaaj

[k’uʔ.’ʃa:χ] sustantivo soul

(Spanish) Alma

k’uxk’u’neem

[k’uʃ.k’uʔ.’ne:m] verbo To sing a lullaby, to lull a baby to sleep

(Spanish) Arrullarlo

ka’k’al lajuuj

listenloadingplaying

[kaʔ.’k’al̥ la.’χu:χ] número fifty

(Spanish) cincuenta

kaaj

listenloadingplaying

[ka:χ ] sustantivo generalmente no poseido sky

(Spanish) cielo

kaxlan ixoq

[kaʃ.lan ʔi.’ʃoqʰ] sustantivo non-indigenous woman

(Spanish) Ladina

kooka

[ko:.’ka] sustantivo coconut

(Spanish) coco

kotz’ij

listenloadingplaying

[ko.’ts͡’iχ ] sustantivo flower

(Spanish) flor

laajtz’

listenloadingplaying

[la:χts͡’ ] adjetivo narrow

(Spanish) estrecho

loq’oxik

[lo.ʛo.’ʃikh] sustantivo Blessing

(Spanish) Bendición

ma k’o ta

[ma k’o ta] nothing

(Spanish) nada-

ma k’o ta reey

listenloadingplaying

[ma k’o ta re:j۪ ] frase dull

(Spanish) sin filo

Example: wuux

ma ti k’amak’a rajniim chuwaaq ja tz’i’

listenloadingplaying

[ma ti k’a.ma.’k’a raχ.’ni:m tʃ͡u.’wa:qh χa ts͡’iʔ ] frase tomorrow the dog will not run

(Spanish) mañana el perro no correrá

maxko’l

[maʃ.’koʔl̥] too much

(Spanish) demasiado-

minooneem

listenloadingplaying

[mi.no:.’ne:m] verbo transitivo push

(Spanish) empujar

mokab’ajnikiil

listenloadingplaying

[mo.ka.ɓaχ.ni.’ki:l̥] sustantivo ethnic group

(Spanish) grupo étnico

mookaaj

[mo.’ka:χ] group -

(Spanish) grupo-

moolooj

[mo:.’lo:χ] sustantivo Meeting

(Spanish) Junta, reunión

Nab’iixaaj

[na.ɓi:.’ʃa:χ] verbo transitivo To sing (tv)

(Spanish) Cantarlo

naq ruuwach

listenloadingplaying

[naq ru.’watʃ͡ ] pronombre interrogativo who

(Spanish) ¿quién?

Example: naq k’ari’

nerutij ch’uu’ ja tz’amach’uu’

listenloadingplaying

[ne.ru.’tiχ tʃ͡’u:ʔ χa ts͡’a.ma.’tʃ͡’u:ʔ] frase the kingfisher will eat fish

(Spanish) martín pescador comerá pescado

nim

listenloadingplaying

[nim] adjetivo big

(Spanish) grande

nimaq’iij

[ni.ma.’ʛi:χ] sustantivo fair

(Spanish) Feria

nimatinaamit

[ni.ma.ti.na:.’mith] sustantivo City

(Spanish) Ciudad

nkik’amak’a’ kajniim ja tz’i’

listenloadingplaying

[nki.k’a.ma.’ka kaχ.’ni:m χa ts͡’iʔ] frase the dogs are running

(Spanish) los perros corren (estan corriendo)

nuuchaaq’

listenloadingplaying

[nu:.’tʃ͡a:ʛ] sustantivo siempre poseido younger brother

(Spanish) hermano menor

ojeer taq k’ojlib’al

[ʔo.’χer taqh k’o.li.’ɓal̥] sustantivo Ruin

(Spanish) Ruina (templos Mayas)

pask’ayin rii’iil

[pas.k’a.’jin riʔ.’i:l̥] sustantivo Somersault

(Spanish) Vuelta de gato

piriy

[pi.’rij۪ ] sustantivo flute

(Spanish) pito

polow

listenloadingplaying

[po.lof ] sustantivo nunca poseido sea

(Spanish) mar

poqoq

listenloadingplaying

[po.’qoqh ] sustantivo dust

(Spanish) polvo

q’ayis chee’

listenloadingplaying

[ʛa.’jis tʃ͡e:ʔ] sustantivo plant

(Spanish) planta

Q’utula’jeem

[ʛu.tu.la.’χe:m] verbo Action implying magical harm by evil desires

(Spanish) Envidia

q’uux

[ʛu:ʃ] sustantivo moss

(Spanish) musgo

raajaaw

[ra:.’χa:f] sustantivo owner, master

(Spanish) Dueño

ronojeel /

listenloadingplaying

[ro.no.’χe:l̥] sustantivo relacional all

(Spanish) todos

rutz’umaal

listenloadingplaying

[ru.ts͡’u.’ma:l̥ ] sustantivo siempre poseido skin

(Spanish) piel humano

ruuq’a tinaamit

listenloadingplaying

[ru:.’ɢa ti.na:.’mitʰ] sustantivo village

(Spanish) aldea

saak’

listenloadingplaying

[sa:k’] sustantivo grasshopper

(Spanish) saltamontes

sanayii’

listenloadingplaying

[sa.na.’ji:ʔ ] sustantivo sand

(Spanish) arena

sijpaaneem

[siχ.pa:.’ne:m] sustantivo Cultural heritage

(Spanish) herencia

simaal

listenloadingplaying

[si.’ma:l̥ ] sustantivo siempre poseido feather

(Spanish) pluma

t’ijt’ojirisaaneem

listenloadingplaying

[t’iχ.t’o.ri.sa:’ne:m] verbo intransitivo freeze

(Spanish) congelarse

tenten

[ten.’ten] sustantivo drum

(Spanish) Tambor (m)

tii’iij

[ti:ʔ.’i:χ] sustantivo flesh (person)

(Spanish) carne

tzalatzik

[ts͡a.la.’ts͡ikh] adjetivo twisted

(Spanish) torcido-

utz

listenloadingplaying

[ʔuts͡] adjetivo good

(Spanish) bueno

wachaaj

listenloadingplaying

[wa.’tʃ͡ a:χ ] sustantivo inalienable eye

(Spanish) ojo

waqxaqii’

listenloadingplaying

[waq.ʃa.’qi:ʔ] número eight

(Spanish) ocho

waraam

listenloadingplaying

[wa.’ra:m] verbo intransitivo sleep

(Spanish) dormir

winaqii’

listenloadingplaying

[bi.na.’qi:ʔ] sustantivo people

(Spanish) personas

xaatz’at ja tz’i’

[ʃa:’ts͡’ath χa ts͡’iʔ] frase did you see the dog?

(Spanish) viste el perro?

xib’en ri’iil

[ʃi.’ɓen riʔ.’i:l̥] sustantivo Fright, illness

(Spanish) Susto

xib’iineel

[ʃi.ɓi:.’ne:l̥] sustantivo Ghost

(Spanish) Fantasma

xiixil

listenloadingplaying

[ʃi:.’ʃil̥] sustantivo cricket

(Spanish) grillo

xk’amak’a’ rajniim iiwiir ja tz’i’

listenloadingplaying

[ʃk’a.ma.k’aʔ raχ.ni:m ʔi.’bi:r χa ts͡’iʔ] frase yesterday the dog ran

(Spanish) ayer el perro corrió

xkik’amak’a’ kajniim ja tz’i’ iiwiir

listenloadingplaying

[ʃki.k’a.ma.’k’aʔ kaχ.’ni:m χa ts͡’ iʔ ʔi:.’bi:r] frase yesterday the dogs were running

(Spanish) ayer los perros estaban corriendo

xkoloo’

listenloadingplaying

[ʃ.ko.’lo:ʔ ] sustantivo guts

(Spanish) agallas / intestinos

xkomeel

listenloadingplaying

[ʃko.’me:l̥ ] sustantivo generalmente no poseido wind

(Spanish) viento

xupuuneem

listenloadingplaying

[ʃu.pu:.’ne:m] verbo transitivo blow

(Spanish) soplar

xuul

[ʃu:l̥] sustantivo a type of oboe

(Spanish) chirimía

yaab’iil

[ja:.’ɓi:l̥] sustantivo Disease

(Spanish) Peste, enfermedad

yak’aqul

listenloadingplaying

[ja.k’a.’qul̥] sustantivo goose

(Spanish) ganso, oca

yuquyik

listenloadingplaying

[ju.qu.’jikʰ] adjetivo long

(Spanish) largo