An example search has returned 100 entries

aal

listenloadingplaying

[ʔa:l̥] adjetivo heavy

(Spanish) pesado (que pesa)

aaq

listenloadingplaying

[ʔa:q] sustantivo pig

(Spanish) cerdo

Example: kuuch

aj raxawinaq

[ʔaχ ra.ʃa bi.’naqh] sustantivo North American person

(Spanish) gringo

aj taq’aaj -

[ʔaχ.ta.’ʛa:χ] sustantivo Person from coast

(Spanish) Costeño, persona originaria de la costa

Example: aj xe’ juyu’

ak’

[ʔak’] sustantivo chicken

(Spanish) pollo

alaxeem

listenloadingplaying

[ʔa.la.’ʃe:m] verbo intransitivo be born

(Spanish) nacer

alaxik

listenloadingplaying

[ʔa.la.’ʃikh] sustantivo sister

(Spanish) hermana

am

listenloadingplaying

[ʔam] sustantivo spider

(Spanish) araña

aq’omaxik

[ʔa.ʛo.ma.’ʃikʰ] verbo To cure

(Spanish) Curarlo

atz’aam

listenloadingplaying

[ʔa.’ts͡’a:m ] sustantivo salt

(Spanish) sal

b’ajan/ naq q’iij

listenloadingplaying

[ɓa.’χan /naq ʛi:χ] adverbio de tiempo when

(Spanish) cuando

b’ajnikiil

[ɓaχ.ni.’ki:l̥] sustantivo Religious custom

(Spanish) Costumbre

b’ayich’ooy

listenloadingplaying

[ɓa.ji.’tʃ͡’o:j۪ ] sustantivo rat

(Spanish) rata

Example: nimach’ooy

ch’ek

listenloadingplaying

[tʃ͡ ’ekʰ ] sustantivo knee

(Spanish) rodilla

ch’uumiil

listenloadingplaying

[tʃ͡ ’u:.’mi:l̥ ] sustantivo generalmente no poseido star

(Spanish) estrella

chee’

listenloadingplaying

[tʃ͡ e:ʔ ] sustantivo tree

(Spanish) árbol

chi ki jun junaal

[tʃ͡i ki χun χu.’nal̥] each one

(Spanish) cada uno-

chik’ichik

listenloadingplaying

[tʃ͡ i.k’i.’tʃ͡ ikʰ] adjetivo thin

(Spanish) delgado objetos cilindricos

chub’uchaq kaab’

[tʃ͡u.ɓu.’tʃ͡aqh ka:ɓ] sustantivo honeycomb

(Spanish) panal

ib’ooy

listenloadingplaying

[ʔi.’ɓo:j۪ ] sustantivo armadillo

(Spanish) armadillo

ija’tz

listenloadingplaying

[ʔi.’χaʔts͡ ] sustantivo seed

(Spanish) semilla

itzeel

[ʔi.’ts͡e:l̥] adjetivo unpleasant, ugly

(Spanish) feo-

ixix

listenloadingplaying

[ʔi.’ʃiʃ] pronombre you (plural)

(Spanish) vosotros / ustedes

ixoq

listenloadingplaying

[ʔi.’ʃoqh] sustantivo woman

(Spanish) mujer

ixoq tz’i’

listenloadingplaying

[ʔi.’ʃoqh ts͡’iʔ] sustantivo bitch

(Spanish) perra

jaay

listenloadingplaying

[χa:j۪] sustantivo supletivo house/shelter

(Spanish) casa

jar aachi

listenloadingplaying

[χar ʔa:.’tʃ͡ i] sustantivo man (adult male)

(Spanish) el hombre (varón adulto)

jo’oo’

listenloadingplaying

[χoʔ.’o:ʔ] número five

(Spanish) cinco

junaam

[χu.’na:m] even

(Spanish) parejo-

jutz’iit

[χu.’ts͡’i:tʰ] adverbio de cantidad few

(Spanish) pocos

jutz’iit chik

[χu.’ts͡’i:th tʃ͡ikʰ] a little more

(Spanish) otro poco-

juunaam

[χu:.’na:m] adjetivo same

(Spanish) mismo, igual-

k’amojajniim

listenloadingplaying

[k’a.moχ.aχ.’ni:m] verbo intransitivo run

(Spanish) correr

k’amol b’eey

[k’a.’mol̥ ɓe:j۪ ] sustantivo chief

(Spanish) jefe

k’iy

[k’ij۪ ] enough

(Spanish) bastante-

k’ooj

[k’o:χ] sustantivo Mask

(Spanish) Máscara

k’u’xulaaxeel

adjetivo Blessed

(Spanish) Bendito (de haber recibido la bendición)

ka’yeem

listenloadingplaying

[kaʔ.’je:m] verbo transitivo look at

(Spanish) mirar

kamisab’al chikop

[ka.mi.sa.’ɓal̥ tʃ͡i.’kopʰ] sustantivo Slaughterhouse

(Spanish) Rastro, donde se mata animales

kaxlan aachi

[kaʃ.’lan ʔa:.’tʃ͡i] sustantivo non-indigenous man

(Spanish) ladino

keela’

[ke:.’laʔ] Adverbio de lugar there

(Spanish) allá

kik’

listenloadingplaying

[kik’ ] sustantivo blood

(Spanish) sangre

ko’li

listenloadingplaying

[koʔ.’li] adjetivo short

(Spanish) corto

kolo’

listenloadingplaying

[ko.’loʔ] sustantivo rope

(Spanish) lazo

lajchikop

[laχ.tʃ͡i.’kopʰ] sustantivo insect

(Spanish) insecto

loq’oj ak’aal

[lo.’ʛoχ ʔa.’k’a:l̥] verbo To serve as midwife

(Spanish) Atender un parto

ma k’o ta

[ma k’o ta] no one

(Spanish) nadie-

ma ti ruk’amak’a’ rajniim

listenloadingplaying

[ma ti ru.k’a.ma.’k’aʔ raχ.’ni:m] frase he does not run

(Spanish) él no corre

Ma xkik’amak’a’ ta kajniim ja tz’i’ iiwiir

listenloadingplaying

[ma ʃki.k’a.ma.’k’aʔ ta kaχ.’ni:m χa ts͡’ iʔ ʔi:.’bi:r] ̃frase yesterday the dogs were not running

(Spanish) ayer los perros no estaban corriendo

mani’ ma xintz’at ta ja tz’i’

listenloadingplaying

[ma.niʔ ma ʃin.’ts͡’at ta χa ts͡’iʔ] frase no, I did not see the dog

(Spanish) no, no ví el perro

minooneem

listenloadingplaying

[mi.no:.’ne:m] verbo transitivo push

(Spanish) empujar

mixab’ajlam

listenloadingplaying

[mi.ʃa.aχ.’lam] sustantivo puma

(Spanish) puma

moolooj

[mo:.’lo:χ] sustantivo Meeting

(Spanish) Junta, reunión

naq

listenloadingplaying

[naqh] pronombre interrogativo what

(Spanish) ¿qué?

naq ruuwach

listenloadingplaying

[naq ru.’watʃ͡ ] pronombre interrogativo who

(Spanish) ¿quién?

Example: naq k’ari’

naqaaj

listenloadingplaying

[na.’qa:χ] adverbio near

(Spanish) cerca

nimatinaamit

[ni.ma.ti.na:.’mith] sustantivo City

(Spanish) Ciudad

nkik’amak’a’ kajniim ja tz’i’

listenloadingplaying

[nki.k’a.ma.’ka kaχ.’ni:m χa ts͡’iʔ] frase the dogs are running

(Spanish) los perros corren (estan corriendo)

ojeer chik

listenloadingplaying

[ʔo.’χe:r tʃ͡ikʰ] adverbio de tiempo long ago

(Spanish) hace mucho tiempo

ojoj

[ʔo.’χoχ] pronombre we (exclusive)

(Spanish) nosotros (exclusivo)

pa’leem

listenloadingplaying

[paʔ.’le:m] verbo intransitivo stand

(Spanish) estar de pie

pask’ayin rii’iil

[pas.k’a.’jin riʔ.’i:l̥] sustantivo Somersault

(Spanish) Vuelta de gato

piim

listenloadingplaying

[pi:m] adjetivo thick

(Spanish) grueso de objetos planos

poqoq

listenloadingplaying

[po.’qoqh ] sustantivo dust

(Spanish) polvo

q’aq

listenloadingplaying

[ɢaqh] adjetivo black

(Spanish) negro

q’iij

listenloadingplaying

[ɢi:χ ] sustantivo generalmente no poseido sun

(Spanish) sol

qatziij

listenloadingplaying

[qa.’ts͡i:χ] adjetivo correct

(Spanish) correcto

qosqul / paatux

[qos.’qul̥ / pa.’tuʃ] sustantivo duck

(Spanish) pato

raajaaw juyu’

[ra.’χa:f χu.juʔ] sustantivo Lord of the mountain

(Spanish) Dueño del cerro

rajtz’i’l

listenloadingplaying

[raχ.’ts͡’iʔl̥ ] adjetivo unripe

(Spanish) inmaduro

raqan ya’

listenloadingplaying

[ra.’qan jaʔ ] sustantivo nunca poseido river

(Spanish) río

riij naquun

[ri:χ na.’qu:n] sustantivo flesh (fruit)

(Spanish) pulpa

ronojeel

[ro.no.’χe:l̥] all, everything

(Spanish) todo-

rusamal wi’aaj

listenloadingplaying

[ru.sa.’mal̥ biʔ.’a:χ ] sustantivo de sustantivo hair

(Spanish) cabello

ruuq’a tinaamit

listenloadingplaying

[ru:.’ɢa ti.na:.’mitʰ] sustantivo village

(Spanish) aldea

ruuwach

listenloadingplaying

[ru:.’watʃ͡ ] adjetivo wide

(Spanish) ancho

saqmoloo’

listenloadingplaying

[saq.mo.’lo:ʔ ] sustantivo egg

(Spanish) huevo

saqooneem

listenloadingplaying

[sa.qo:.’ne:m ] verbo transitivo smell

(Spanish) oler

setesik

listenloadingplaying

[se.te.’sikh ] adjetivo round

(Spanish) redondo / circular

sijpaaneem

[siχ.pa:.’ne:m] sustantivo Cultural heritage

(Spanish) herencia

tijooneel

[ti.χo:.’ne:l̥] sustantivo teacher

(Spanish) maestro

tz’alam

[ts͡’a.’lam] sustantivo wood

(Spanish) madera

tz’amach’uu’

listenloadingplaying

[ts͡’a.ma.’tʃ͡’u:ʔ] sustantivo kingfisher

(Spanish) martín pescador

tz’aqojtziij

listenloadingplaying

[ts͡’a.qoχ.’ts͡i:χ] verbo transitivo lie

(Spanish) mentir

tz’atooj

[ts͡’a.’to:χ] verbo To give the evil eye

(Spanish) Ojear

tza’m

listenloadingplaying

[ts͡aʔm ] sustantivo nose

(Spanish) nariz

uleew

listenloadingplaying

[ʔu.le:f ] sustantivo earth

(Spanish) tierra

wachaaj

listenloadingplaying

[wa.’tʃ͡ a:χ ] sustantivo inalienable eye

(Spanish) ojo

waweri’

listenloadingplaying

[wa.be.’riʔ] Adverbio de lugar here

(Spanish) aquí

wii’aaj

listenloadingplaying

[bi:ʔ.’a:χ ] sustantivo inalienable head

(Spanish) cabeza

winaq

listenloadingplaying

[bi.’naqh] sustantivo person (human being)

(Spanish) persona (ser humano)

xa juunaam

[ʃa χu:.’na:m] the same thing

(Spanish) lo mismo-

xanan

listenloadingplaying

[ʃa.’nan] sustantivo generalmente no poseido mosquito

(Spanish) zancudo

xib’en ri’iil

[ʃi.’ɓen riʔ.’i:l̥] sustantivo Fright, illness

(Spanish) Susto

xik’aaneem

listenloadingplaying

[ʃi.k’a:.’ne:m] verbo intransitivo fly (v.)

(Spanish) volar (v.)

xikinaaj

listenloadingplaying

[ʃi.ki.’na:χ ] sustantivo inalienable ear

(Spanish) oído

xkikamisaj b’ajlam jar achi’ii’

listenloadingplaying

[ʃki.ka.mi.’sa:χ ɓaχ.’lam χar ʔa.tʃ͡iʔ.’i:ʔ ] frase men killed the jaguar

(Spanish) hombres mataron el jaguar

ya’

listenloadingplaying

[jaʔ ] sustantivo water

(Spanish) agua

ya’oj ruuq’iij

[jaʔ.oχ ru:.’ʛi:χ] verbo To worship

(Spanish) Adorar

yutz’uyik

listenloadingplaying

[ju.ts͡’u.’jikʰ] adjetivo sharp

(Spanish) agudo