Ab’l
[[ʔaʛ]]
pronombre interrogativo
who
(Spanish) ¿quién?
bookmark
Ajlal
[[ʔaχ.’lal]]
verbo transitivo
count
(Spanish) contar (1, 2, 3...)
bookmark
Aky’ixji’
[[ʔakʲ’iʂ. ’χiʔ]]
adjetivo
even
(Spanish) parejo-
bookmark
Ala’mj
[[ʔalaʔmχ]]
verbo intransitivo
give birth
(Spanish) dar a luz
bookmark
Alo’mj
[[ʔa.’loʔmχ]]
sustantivo
deer
(Spanish) ciervo
bookmark
Ch’i’ mu’s
[[t͡ʃ’iʔ. muʔs]]
adverbio
a little
(Spanish) un poco-
bookmark
Cha’ol
[[t͡ʃaʔol]]
verbo transitivo
listen to
(Spanish) escuchar
bookmark
Chalajsal
[[[t͡ʃa.’laχ.’sal]]
verbo intransitivo
be happy
(Spanish) ser feliz
bookmark
Chimb’il
[[t͡ʃim.’ɓil]]
sustantivo
Marimba sticks
(Spanish) Baqueta
bookmark
Chimb’on
[[t͡ʃim.’ɓon]]
sustantivo
Musician
(Spanish) Músico
bookmark
Chinab’
[[t͡ʃinaɓ]]
sustantivo
Marimba
(Spanish) Marimba
bookmark
Itx’
[[ʔit͡ʂ’]]
sustantivo
mouse
(Spanish) ratón
bookmark
Itz’jik
[[ʔit͡s’.’χik]]
verbo intransitivo
be born
(Spanish) nacer
bookmark
Itz’lon
[[ʔi.’t͡s’.’lon]]
sustantivo
Wake
(Spanish) Velorio
bookmark
Itzikj
[[ʔit͡sikχ]]
sustantivo inalienable
elder brother
(Spanish) hermano mayor
bookmark
Itzikj xuj
[[ʔit͡sikχ ʂuχ]]
sustantivo
elder sister
(Spanish) hermana mayor
bookmark
Iwi kye nkye tx’ya’n nkye oqelan
[[ʔiwi kʲe t͡ʂ’.’jaʔn nkʲe oqelan]]
frase
yesterday the dogs were running
(Spanish) ayer los perros estaban corriendo
bookmark
Iwi te tx’ya’n k’onti’l woqelan
[[ʔwiʔ te t͡ʂ’.’jaʔn k’ontiʔl woqe.’lan]]
frase
yesterday the dog did not run
(Spanish) ayer el perro no corrió
bookmark
Jay xnaq’tzb’il
[[χaj ʂ.’naʛ.’t͡s’ɓil]]
sustantivo
School
(Spanish) Escuela
bookmark
Junabi’
[[χu.’naɓiʔ]]
adverbio de tiempo
last year
(Spanish) el año pasado
bookmark
Junky
[[χunkʲ]]
adjetivo
different, distinct
(Spanish) otro, distinto-
bookmark
K’ul
[[k’ul]]
sustantivo
plant
(Spanish) planta
bookmark
Kab’e’ Winaq
[[kaɓeʔ winaq]]
número
forty
(Spanish) cuarenta
bookmark
Ky’ix
[espina]
sustantivo
thorn
(Spanish) espina
bookmark
kyan aj titz’in tat
[[kʲan aχ tit͡s’in tat]]
sustantivo inalienable
father’s younger brother
(Spanish) tio (el hermano menor de su padre)
bookmark
Kye ichan eqe kansan te saqb’alam
[[kʲe ʔit͡ʃan ʔeqeʔ kan.’san te saq.’ɓalam]]
frase
men killed the jaguar
(Spanish) hombres mataron el jaguar
bookmark
Kye tinch kansal kyiy
[kʲe tint͡ʃ kan.’sal kʲij]]
sustantivo plural
kingfishers
(Spanish) los martín pescador
bookmark
Kye tx’ya’n k’onti’l nkye oqelan
[[kʲe t͡ʂ’.’jaʔn k’ontiʔl kʲe noqelan]]
frase
the dogs are running
(Spanish) los perros corren (estan corriendo)
bookmark
Kyjayleb’en ojtxi’ xjal
[[kʲ.’χaj.’leɓen oχt͡ʂiʔ ʂχal]]
sustantivo
Ruin
(Spanish) Ruina (templos Mayas)
bookmark
Lajuj jun
[[laχuχ χun]]
número
eleven
(Spanish) once
bookmark
Meltz’jik
[[mel.’t͡s’χik]]
verbo intransitivo
turn
(Spanish) voltear / dar la vuelta
bookmark
Mos
[[mos]]
sustantivo
non-indigenous man
(Spanish) ladino
bookmark
Muqul
[[muqul]]
sustantivo
Grave digger
(Spanish) Enterrador
bookmark
Nlay alon
[[nlaj ʔa.’lon] ]
adverbio de negación
not
(Spanish) no (futuro)
bookmark
Nq’ojin
[[n.’ʛoχin]]
verbo intransitivo
be angry
(Spanish) estar enojado
bookmark
Ok i’l, q’ojin
[[ʔO.’k iʔl ʛo.’χin] ]
verbo transitivo
fight
(Spanish) luchar / pelear
bookmark
Pach
[[pat͡ʃ]]
sustantivo
Ranch
(Spanish) Rancho
bookmark
Patz’an
[[pa.’t͡s’an]]
sustantivo
reed
(Spanish) caña
bookmark
Putu’l
[[pu.’tulʔ]]
sustantivo
butterfly
(Spanish) mariposa
bookmark
Q’a’enj, remeyj
[[ʛaʔ.’enχ, remej]]
sustantivo
Medicine
(Spanish) Medicina, remedio
bookmark
Q’ijlal
[[ʛiχ.’lal]]
sustantivo
fair
(Spanish) Feria
bookmark
Saquk’
[[sa.’quk’]]
sustantivo
bedbug
(Spanish) chinche
bookmark
Sb’u’k
[[sɓuʔk]]
sustantivo
North American person
(Spanish) gringo
bookmark
Sipal
[[si.’pal]]
verbo intransitivo
flow
(Spanish) fluir
bookmark
Swal
[[s.’wal]]
verbo transitivo
give
(Spanish) dar
bookmark
Taklet
[[tak.’let]]
verbo intransitivo
freeze
(Spanish) congelarse
bookmark
Tamoj
[[tamoχ] ]
sustantivo
pair, couple
(Spanish) pareja-
bookmark
Tanim xjal
[[tanim ʂχal]]
sustantivo
Spirit of a dead person
(Spanish) Espíritu del muerto
bookmark
Te tx’ya’n k’onti’l no’qelan
[[te t͡ʂ’.’jaʔn k’on.’ti’l noqe.’lan]]
frase
the dog does not run
(Spanish) el perro no corre
bookmark
Tinch kansal kyiy xel xhchi’ kyiy
[[tin.’t͡ʃ kan.¿sal kʲij oʂel ʃt͡ʃiʔ kʲij]]
frase
the kingfisher will eat fish
(Spanish) martín pescador comerá pescado
bookmark
Toyb’etz
[[toj.’ɓet͡s]]
sustantivo
Offering
(Spanish) Ofrenda
bookmark
Tq’ab’ (tze’)
[[tʛaɓ t͡seʔ]]
sustantivo
branch
(Spanish) rama
bookmark
Twitzale’
[[twi.’t͡saleʔ]]
sustantivo
chief
(Spanish) jefe
bookmark
Tx’a’omj
[[t͡ʂ’aʔomχ]]
sustantivo
Bribe
(Spanish) Mordida (soborno)
bookmark
Tx’emun
[[t͡ʂ’e.’mun]]
verbo transitivo
cut
(Spanish) cortar
bookmark
Txil
[[t͡ʂil]]
sustantivo
cricket
(Spanish) grillo
bookmark
Txoko’ tanim
[[t͡ʂokoʔ tanim]]
verbo
Call the spirit
(Spanish) Llamar al espíritu
bookmark
Tz’il
[[t͡s’il]]
adjetivo
dirty
(Spanish) sucio
bookmark
Tzlonk’an
[[t͡slonk’an]]
sustantivo
Guitar
(Spanish) Guitarra
bookmark
Tzqij
[[t͡s.’qiχ]]
adjetivo
dry
(Spanish) seco
bookmark
Uk’an
[[ʔuk’aʔ]]
verbo transitivo
suck
(Spanish) chupar
bookmark
Wa’lchaq
[[wal.’t͡ʃaq]]
verbo intransitivo
stand
(Spanish) estar de pie
bookmark
Wal
[[wal]]
sustantivo siempre poseido
son
(Spanish) hijo (de mujer)
bookmark
waq’unon
[[wa.’ʛunon]]
sustantivo posesivo
Servant, paid laborer
(Spanish) Mozo
bookmark
Xawen
[[ʂa.’wen]]
verbo transitivo
vomit
(Spanish) vomitar
bookmark
Xhiky
[[ʃikʲ]]
sustantivo
rabbit
(Spanish) conejo
bookmark
Xhqinialq
[[ʃ.’qini.’alq]]
sustantivo
goose
(Spanish) ganso, oca
bookmark
Xk’o’pimaj
[[ʂ.’k’opi.’maχ]]
sustantivo
Prisoner
(Spanish) Preso
bookmark
Xky’ilky’ib’utx
[[ʂkʲ’il.’kʲ’iɓut͡ʂ]]
sustantivo
grasshopper
(Spanish) saltamontes
bookmark
Xnaq’tzon
[[ʂnaʛ.’t͡son]]
sustantivo
teacher
(Spanish) maestro
bookmark
Xob’layon
[[ʂoɓ.’lajon]]
sustantivo
Ghost
(Spanish) Fantasma
bookmark
Xtxawuk’ tkyesb’il pom
[[ʂt͡ʂa.’wuk’ tkʲ’esʛil pom]]
sustantivo
Incense burner
(Spanish) incensario (recipiente para quemar incienso)
bookmark
Ya’ aj titz’in nan
[[jaʔ aχ tit͡s’in nan]]
sustantivo inalienable
mother’s younger sister
(Spanish) tia (la hermana menor de su madre)
bookmark
Ya’ aj tb’ayon twitz nan
[[jaʔ aχ tɓa.’jon twit͡s nan]]
sustantivo inalienable
mothers’ elder sister
(Spanish) tia (la hermana mayor de su madre)
bookmark
Ya’ aj titz’in tat
[[jaʔ aχ tit͡s’in tat]]
sustantivo inalienable
father’s younger sister
(Spanish) tia (la hermana menor de su padre)
bookmark
Ya’ aj titzik tat
[[jaʔ aχ tit͡sik tat]]
sustantivo inalienable
father’s elder sister
(Spanish) tia (la hermana mayor de su padre)
bookmark
Yolin jun yolj
[[jo.’lin jun jolχ] ]
verbo transitivo
speak language
(Spanish) hablar (un idioma)
bookmark