Ajlaj
[[ʔχ.’laχ]]
sustantivo
a type of oboe
(Spanish) chirimía
bookmark
Alo’mj
[[ʔa.’loʔmχ]]
sustantivo
deer
(Spanish) ciervo
bookmark
Amaq’
[[ʔamaq]]
sustantivo
town
(Spanish) Pueblo
bookmark
B’alam
[[ɓa.’lam]]
sustantivo
tiger
(Spanish) tigre
bookmark
B’an nim
[[ɓan. nim]]
número
too much
(Spanish) demasiado-
bookmark
B’et
[[ɓet]]
verbo intransitivo
walk
(Spanish) caminar
bookmark
Ch’inky
[[t͡ʃ’i.’nkʲ]]
número
a little more
(Spanish) otro poco-
bookmark
Cha’on
[[t͡ʃaʔon]]
verbo transitivo
hear
(Spanish) escuchar
bookmark
Chalajsal
[[[t͡ʃa.’laχ.’sal]]
verbo intransitivo
be happy
(Spanish) ser feliz
bookmark
Chimb’on
[[t͡ʃim.’ɓon]]
sustantivo
Musician
(Spanish) Músico
bookmark
Chimb’on chinab’
[[t͡ʃim.’ɓon]]
sustantivo
Marimba players
(Spanish) Marimberos
bookmark
Chinab’
[[t͡ʃinaɓ]]
sustantivo
Music
(Spanish) Música
bookmark
E’el
[[ʔeʔel]]
verbo transitivo
look at
(Spanish) mirar
bookmark
Itx’
[[ʔit͡ʂ’]]
sustantivo
mouse
(Spanish) ratón
bookmark
Itz’inj
[[ʔit͡s’inχ]]
sustantivo inalienable
younger brother
(Spanish) hermano menor
bookmark
Itz’inj xuj
[[ʔit͡s’inχ ʂuχ ]]
sustantivo inalienable
younger sister
(Spanish) hermana menor
bookmark
Iwi woqelan te tx’ya’n
[[ʔiwi woqe.’lan te t͡ʂ’jaʔn]]
frase
yesterday the dog ran
(Spanish) ayer el perro corrió
bookmark
Iwi’
[[ʔwiʔ]]
adverbio de tiempo
yesterday
(Spanish) ayer
bookmark
Ja’
[[χaʔ]]
Adverbio de lugar
where
(Spanish) donde
bookmark
Jaxhb’il
[[χaʃ.’ɓil]]
sustantivo
coconut
(Spanish) coco
bookmark
Jay xnaq’tzb’il
[[χaj ʂ.’naʛ.’t͡s’ɓil]]
sustantivo
School
(Spanish) Escuela
bookmark
Jukan
[[χu.’k’an]]
verbo intransitivo
swell
(Spanish) hincharse
bookmark
Junjunaq
[[χun.’χunaq]]
número
one by one
(Spanish) uno por uno,
bookmark
K’alun
[k’a.’tun]]
verbo transitivo
spill
(Spanish) derramarse
bookmark
K’onin
[[k’o.’nin] ]
adjetivo
scarce
(Spanish) escaso-
bookmark
k’onti’l, k’onti’l wok wen te tx’ya’n
[[k’on.’tiʔl k’on.’tiʔl wok weʔeʔ te t͡ʂ’.’jaʔn]]
frase
no, I did not see the dog
(Spanish) no, no ví el perro
bookmark
K’ul
[[k’ul]]
sustantivo
plant
(Spanish) planta
bookmark
Kamiky
[[ka.’mikʲ]]
verbo intransitivo
die
(Spanish) morir
bookmark
Kansan
[[kan.’san]]
verbo transitivo
kill
(Spanish) matar
bookmark
Kayi’
[[kajiʔ]]
verbo transitivo
watch
(Spanish) ver
bookmark
Ky’i la’j
[kʲ’ilaʔ]]
número
a lot
(Spanish) mucho, bastante-
bookmark
Kyan aj itzij twitz nan
[[kʲan aχ tit͡s’inχ twit͡s nan]]
sustantivo inalienable
mother’s elder brother
(Spanish) tio (el hermano mayor de su madre)
bookmark
Kye xjal
[[kʲe ʂ.’χal]]
sustantivo
people
(Spanish) personas
bookmark
Kyeb’anaji’
[[kʲeɓa,’naχiʔ]]
adverbio
little by little
(Spanish) poco a poco-
bookmark
Kyjayleb’en ojtxi’ xjal
[[kʲ.’χaj.’leɓen oχt͡ʂiʔ ʂχal]]
sustantivo
Ruin
(Spanish) Ruina (templos Mayas)
bookmark
Majenayon jay
[[ma.’χena.’jon χaj]]
sustantivo
guest
(Spanish) Huésped
bookmark
Matz’ok awen te tx’ya’n?
[[ma.’t͡s’ok awen te t͡ʂ’.’jaʔn]]
frase
did you see the dog?
(Spanish) viste el perro?
bookmark
Mey
[[mey]]
adjetivo
half
(Spanish) la mitad, medio-
bookmark
Na’omj
[[naʔomχ]]
verbo
To worship
(Spanish) Adorar
bookmark
Nchi’j te tx’ya’n nlay tz’oqelan
[[nt͡ʃ ’.’iʔχ te nlaʔj t͡s’o.’qelan]]
frase
tomorrow the dog will not run
(Spanish) mañana el perro no correrá
bookmark
Nim su’a’n
[[nim suʔaʔn]]
sustantivo
bamboo
(Spanish) bambú
bookmark
Nqet twitz
[[nqet twit͡s]]
verbo
To sing a lullaby, to lull a baby to sleep
(Spanish) Arrullarlo
bookmark
Ok i’l, q’ojin
[[ʔO.’k iʔl ʛo.’χin] ]
verbo transitivo
fight
(Spanish) luchar / pelear
bookmark
Pach
[[pat͡ʃ]]
sustantivo
Ranch
(Spanish) Rancho
bookmark
Q’anayon
[[ʛanajon]]
sustantivo
Shaman, medicine man
(Spanish) Curandero
bookmark
Q’anon
[[ʛa.’non]]
sustantivo
doctor
(Spanish) Médico, doctor
bookmark
Q’ijlal
[[ʛiχ.’lal]]
sustantivo
fair
(Spanish) Feria
bookmark
Q’ijslal
[[ʛiχ.’slal]]
sustantivo
party
(Spanish) Fiesta
bookmark
Q’umal
[[ʛu.’mal]]
verbo transitivo
say
(Spanish) decir
bookmark
Qitx’un
[[qi.’t͡ʂ’un]]
adjetivo
straight
(Spanish) recto
bookmark
Se’w
[[seʔw]]
adjetivo
round
(Spanish) redondo / circular
bookmark
Skapun twitz ka’j
[[sk’a.’pun twit͡s kaʔχ]]
frase
clear sky
(Spanish) cielo azul
bookmark
Swal
[[s.’wal]]
verbo transitivo
give
(Spanish) dar
bookmark
Tajaw
[[ta.’χaw]]
sustantivo poseido
owner, master
(Spanish) Dueño
bookmark
Taklet
[[tak.’let]]
verbo intransitivo
freeze
(Spanish) congelarse
bookmark
Tanim xjal
[[tanim ʂχal]]
sustantivo
Spirit of a dead person
(Spanish) Espíritu del muerto
bookmark
Tb’anil
[[tɓa.’nil] ]
adjetivo
pretty
(Spanish) bonito-
bookmark
Tetz k’onti’l xik xhchi’ kyiy
[[tet͡s k’on.’tiʔl ʂik ʃt͡ʃ iʔ]]
frase
he did not eat it
(Spanish) él no lo comió
bookmark
Tetz no’qelan
[[tet͡s .’noqelan]]
frase
he runs
(Spanish) él corre
bookmark
Tinch eq’il kyiy
[[tint͡ʃ eʛil kʲij ]
sustantivo
kingfisher
(Spanish) martín pescador
bookmark
Toq tuj twi’
[[toq.’ tuχ.’ twiʔ]]
sustantivo
Somersault
(Spanish) Vuelta de gato
bookmark
Txatun
[[t͡ʂa.’tun]]
verbo transitivo
pour out
(Spanish) derramar algo
bookmark
Txaxon
[[t͡ʂa.’ʂon]]
adjetivo
unripe
(Spanish) inmaduro
bookmark
Txewal, kyab’il
[[t͡ʂewal jaɓil]]
sustantivo
Disease
(Spanish) Peste, enfermedad
bookmark
Txkup
[[t͡ʂ.’kup]]
sustantivo
animal
(Spanish) animal
bookmark
Txoko’ tanim
[[t͡ʂokoʔ tanim]]
verbo
Call the spirit
(Spanish) Llamar al espíritu
bookmark
Tza’n
[[t͡saʔn]]
Adverbio de lugar
here
(Spanish) aquí
bookmark
Tzul
[[t͡sul]]
verbo intransitivo
come
(Spanish) venir
bookmark
Winqil
[[win.’qil]]
sustantivo
bee
(Spanish) abeja
bookmark
Xawen
[[ʂa.’wen]]
verbo transitivo
vomit
(Spanish) vomitar
bookmark
Xjamb’il
[[ʂχam.’ɓil]]
sustantivo
Religious custom
(Spanish) Costumbre
bookmark
Xnenul
[[ʂne.’nul]]
sustantivo
watchman
(Spanish) guardián
bookmark
Xob’al
[[ʂoɓal]]
sustantivo
Fright, illness
(Spanish) Susto
bookmark
Xob’lal
[[ʂo.’ɓlal]]
verbo intransitivo
fear (v)
(Spanish) tener miedo (v)
bookmark
Xumil
[[ʂumil]]
verbo transitivo
throw
(Spanish) lanzar
bookmark
Ya’ aj titz’in tat
[[jaʔ aχ tit͡s’in tat]]
sustantivo inalienable
father’s younger sister
(Spanish) tia (la hermana menor de su padre)
bookmark
Ya’ aj titzik tat
[[jaʔ aχ tit͡sik tat]]
sustantivo inalienable
father’s elder sister
(Spanish) tia (la hermana mayor de su padre)
bookmark
Yoq’ol xuj
[[joʛol ʂuχ]]
sustantivo
Midwife
(Spanish) Comadrona, partera
bookmark
Yoq’on
[[joʛon]]
sustantivo
falcon
(Spanish) halcón
bookmark