Your search for the mode Neuter Imperfective (NI)
has returned 50 entries

’Ach’ą́ nisin ndi shidíbé nído’ahígíí ’ádin.

meat.hunger 1-want.NI but 1-sheep 4-butcher.F 3-1.none.NI

’Ak’ah kǫ’ dishtłi’go sédá.

candle 3-1-cause.burn.NI-GO 1-sit.SPN

’Akonee’, shą́ą́’ t’áadoo ’ánít’íní nidishní.

see remember NEG 2-do.NI-Í 1-say.I

’Atsį’ísh ’éí doodaii’ łóó’ísh nínízin?

meat-Q or fish-Q 3-2-want.NI

’Ayóigo deesk’aaz --- ’áyąą dah dinítsiz.

terribly cold no.wonder up 2-shiver.NI

’Ayóo deesk’aazgo beeldléí ditánígíí biih násh’nah.

very cold-GO blanket 3-thick.NI-ÍGÍÍ 3-into 1-crawl.R

’Ałah ’aleehgóó deesháál nínízinísh doodago béésh nitsíkeesí daats’í bee nidoonááł ’éí doodago t’áá hooghanídi daats’í KTNN yídíiłts’iił?

meeting-to 1-go-F 3-2 want.NI-Q or computer possibly 2-watch.F or just home-at possibly KTNN 3-2-listen.F

Baa dahwiinít’ínígíí sh bééhodoozįįł nissin.

agenda 1-with 3-about-ho-find.out.F 3-1-want.NI

Ch’é’étiingóó naanéhígíí shił bééhózin.

entrance-along 3-play.I-COMP 1-with 3-know.NI

Ch’iiyáán la’ doo łikan da.

food LA’ NEG 3-sweet.NI NEG

Ch’iyáán t’óó ’ahayóí ndi tó ’ádin.

food lots but water 3-none.NI

Ch'iyáán ííł'í doo ndi yééhósin da.

food 3-3-make.CI NEG but 3-3-know.NI NEG

Chidí nahideeshnih ndi shibéeso ’ádin.

car 3-1-buy.F but 1-money 3-none.NI

Chidí ’ániidígíí beít’ą́ą́ léi’ ’áyąąńda bił dahózhǫ́.

car new-ÍGÍÍ 3-to-3-pass-bring.SRO.P since no.wonder 3-with pl-3-good.NI

Da’ dichin nínízin?

Q hungry 2-want.NI

Da’ dichinísh nínízin?

Q hunger-Q 2-feel.NI

Dibé bitsį’ doodago béégashii bitsį’ daats’í nínízin?

sheep 3-meat or cow 3-meat possibly 3-2-want.NI

Dichin nínízin ya’?

hungry 2-want.NI Q

Dichinísh doodaii’ dibáá’ísh dzinízin?

hunger-Q or thirst-Q 3-4-want.NI

Dii éé’ shił nizhónígo nahideeshniih nisin nt’éé’ ’áko ndi ayóo ilį́į́ lá.

this clothing 1-with 3-like-GO 3-1-buy.F 1-think.Cl Past even then very 3-expensive Disc

Diné bikéyah bikáa’gi ndahonidzood yę́ędą́ą́’ Naatsis’áán hoolyégóó niha’áłchíní bił ’adahineet’į́į́’.

Navajo 3-land 3-on-at pl-areal-3-flee.pl.P past Navajo.Mountain areal-be.called.NI-to 1pl-children 3-with pl-1dpl-sneak.off.P

Diné nishłį́ndi Bilaagana bizaad t’éí bee yáshti’.

Navajo 1-be.NI but English language only 3-with 1-speak.I

Díí nanise’ hiná.

this plant 3-alive.NI

Doo ndi bił ílíí da.

not.even 3-with-grateful.NI NEG

Doo ndi dichin nizin da.

not.even 3.hunger-I.am.NI NEG

Dziłghą́’ą́ bizaad diists’a’ laanaa.

White.Mountain.Apache 3-language 1-understand.NI wish

Gohwééh nayiisnii’diísh b bééhózin?

coffee 3-3-buy.P-at-Q 3-with 3-know.NI

Gohwééh t’áá bizhání ’éí doodaii’ ’abe’ bgo daats’í nínízin?

coffee only TOP or milk 3-with-GO perhaps 3-2-want.NI

Ha’át’íísh neidiyoołnih nínízin?

who-Q 3-3-buy.F 2-think.NI

Ha’át’íísh nizhé’é nahideeshnih nízin.

what-Q 2-father 3-1-buy.F 3-want.NI

Háí dahoneesná, Kinłánídę́ę́’ ’Óola yee ’ádadójíhígíí doodago Gah Bikee’ Taah Yí’áhídę́ę́’ Hado yee ’ádadójíhígíí daats’í?

who pl-3-win.P Denver-from nugget 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom or Florida-from heat 3-with RFLX-pl-4-call.NI-nom perhaps

Hooghan ’adeeshłííł ndi tsineheeshjíí’ shee ’ádin.

hogan 1-build.F but lumber 1-with 3-none.NI

Mary ha’át’íí lá yinízin?

Mary what Q 3-3-want.NI

Náá’íídéeshtah nisin doodago t’óó siláogóó deeshááł.

again-1-go.school.F 1-want or merely military-to 1-go.F

Nihimásání ha’át’íí lá yinízin?

1dpl-grandmother what LÁ 3-3-want.NI

Nisneez sélį́į’go shicheii nahałáhági ’át’éego nahashłáa doo nisin.

1-tall.NI 1-become.P-GO 1-grandfather 3-perform.ceremony.CI-similar.to 1-perform.ceremony.CI future 3-want.NI
listenloadingplaying

When I get big I want to conduct ceremonies just like my grandfather.

Nił hǫ́zhǫ́ǫ́sh doodaii’ doósh nił hózhǫ́ǫ da?

2-with-happy.NI-Q or neg-Q 2-with happy.NI neg

Níléí chidí t’óó la’ nihichidí át’é nahalin.

there car contrary.to.appearances 1pl-car 3-be.NI 3-resemble.NI

Shichidí t’ahdii yá’át’ééh, ’át’ah ’índa ła’ ninááhideeshnih.

1-car still 3-good.N later one again-3-1-buy.F

T’áá ’íiyisíí dootł’izhii ’át’é.

really turquoise 3-be.NI

Tó lą’ígo nidlą́ ’áko bee nitah yá’áh’hoot’ééh dooleeł.

water many 3-2-drink.DI so 3-with 2-among pl-3-good.NI future

Ts’aa’ t’áá nitsaaígíí bídin nishłį́.

basket just 3-large.NI-nom 3-lack 1-be.NI

Yadiizíníshą’ haa néelt’e’go nínízin?

can-Q how 3.many.N-GO 2-want.NI

Ániid iiyą́ą́ ’áko ndi t’ah dichin nisin.

Recently 1-eat.P even then still 3-hungry 1-want.NI

Łééchąą’í kin bitł’ááh góyaa ’ałhosh.

dog house 3-under down 3-sleep.NI

ʼAtʼééd doo bzhǫ́ǫ da dooleeł.

girl NEG 3-with 3-happy.NI NEG 3-become.F

ʼAwéé chʼídeeldloʼ. ʼA’áshįįh daatsʼí nihee dahólǫ́.

baby 3-laugh.P Navajo.salt perhaps 2dpl-with pl-HO-exist.NI