Your search for the mode Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)
has returned 50 entries

’Ahwééh ła’ yishdlą́.

coffee some 3-1-drink.I

’Éí naanishígíí haa nízahdę́ę́’ binanilnishgo hoolzhiizh?

that work-ÍGÍÍ how 3-long.N-past 3-2-work-GO time.move.P

’Íhoo’aah ’ayóo bidziil.

education very 3-strong.I

Béésh hataałí t’áádoo de nídíłki’í.

radio NEG up 2-volume.turn.I-Í

bik’ídísdis

3DO-1-wrap.it.around.it.I

Béeso ła’ nich’į’ nidoolyééł t’ahádą́ą́’ ’ałtso nanilnish.

money some 2-toward 2-3-pay.F before.thus all 2-work.I

Ch’óóshdą́ą́dą́ą́’ Bilagáanaa Bizaad doo diists’a’ da. K’ad ’éí t’áá shxǫǫ t’áá bee yáshti’.

formerly English neg 1-understand.I neg. Now TOP good.thing barely 3.with 1.speak-I

Da’ k’ad daats’í ch’iyáán ’áníléehgo n ’adazh’niiyą́ą́’?

Q now perhaps food 2-make.I-GO 2-for feast.happen

dajiłbéézh

pl-3DO-4dpl-boil.it.I

dajiłhį́į́h

pl-3DO-4dpl-melt.it.(snow).I

daohshóóh

pl-3DO-2dpl-brush/comb.it.I

daołhį́į́h

pl-3DO-2dpl-melt.it.(snow).I

deiilbéézh

pl-3DO-1dpl-boil.it.I

Doondó’ ’awéé’ yicha da.

not.even baby 3-cry.I NEG

Doondó’ daatsaah da noolin.

not.even 3-sick.I NEG 3-resemble.NI

díníilkaad

3DO-1dpl-start.to.herd.them.(animals).I

dínółkaad

3DO-2dpl-start.to.herd.them.(animals).I

Díí jį́ Nida’iiníísh ’áko shį́į́ nihich’į’ nida’iil, ya’?

today Friday then.maybe 1pl-toward 1pl-payment.I Q

Haahláyéé ’ajiiłhosh.

don’t.dare 4-sleep.I

Haashíyee' díí naak'ee sinilí biniitááh t'áá daats'í bee hoot'į́.

try.and.find.out this eyeglasses 3-2-try.IP just maybe 3-with area-pas-see.Prog.N

Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’éé’ --- doo sh yá’át’éeh da.

winter-past mine.shaft 1-work.I past neg 1-with 3-good.N neg

Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’ę́ę́’ --- doo shił yá’áhoot’éeh da.

winter-past mine.shaft inside 1-work.I past neg 1-with 3-good.N neg

Hazhóʼí síní. Tʼáadoo naaní’dííldisí.

careful 2-sit.I NEG again-2-wander.Prog-í

jiyą́

3DO-4-eat.it.I

jiłbéézh

3DO-4-boil.it.I

Mexicogóó daashinyáa ni’.

Mexico-to was.it 2-go.I NI’

neiilyé

3DO-1dpl-carry.a.ropelike.thing.around.I

nidaohłé

pl-3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.I

niyą́

3DO-2-eat.it.I

Nizhónígo saad ha’oodzíí’ ’áníléehgo bik’e’íłchí.

nicely word HO-speak.P 3-2-make.I-GO 3-2-write.I

Níwo’jį’ nídiidááh.

move-to 2-get.up.I
listenloadingplaying

Go and get up.

Sha’ałchíní ayóó niłch’í naalkídi deineł’į́ ’áko ndi shí éí shináá bąą adin.

1-children very air 3-move.I 3-3.look.I however I 1-eyes 3-on doesn’t exist.

Shá bíighah na’ashkǫ́ǫ́’.

sun proportionate 1-swim.CI

Shimá dóó shizhé’é bił dibé dóó tł’ízí ta’nda’díígish nt’éé’.

1-mom and 1-dad 3-with sheep and goats 3-pl.shear.I past

Sitsilíké ’éiyáhá nda’ałkǫ́ǫ́’.

1-little.brother-pl TOP 3-pl-swim.IP

T’ah doo ashą́ą da.

not.yet 1-eat.I NEG

T’ah doo kintahgóó diit’aash da.

not.yet store-to 1du-go.I NEG

T’ah doo la’ shą́ą́’ ’azhjaa’góó náádiikáah da.

not.yet DISC flea market-to 1pl-run.I NEG

T'áá sáhí ʼííníyą́ą́ʼ. Tʼáá shǫǫ da ʼíyą́ shididííniił.

only.you 2-eat.P T’ÁÁ SHǪǪ DA 2-eat.I 1-2-tell.F

Tó lą’ígo nidlą́ ’áko bee nitah yá’áh’hoot’ééh dooleeł.

water many 3-2-drink.DI so 3-with 2-among pl-3-good.NI future

Tł’óo’di kǫ’ diltłi’ bikáa’gi chéch’il ła’ dináádísh’nííł.

outside-at fire 3-burn.NI 3-on-at oak some fire-again-3-1-move.PlO.I

wołbéézh

3DO-2dpl-boil.it.I

wołhį́į́h

3DO-2dpl-melt.it.(snow).I

yiilyį́į́h

3DO-1dpl-melt.it.(snow).I

yiishjį́į́h

Imperfective Mode: 1-become.black.I

yiitł’ó

3DO-1dpl-weave.it.I

yik’íididis

3DO-3-wrap.it.around.it.I

Yiską́ągo díí doo ’íídííłtah da. (K’ad tsxíiłgo ’ííníłta’.)

tomorrow this NEG 3-2-read.F NEG (now quickly 3-2-read.I)

Łį́į́ b níníłjooł.

horse 3-for 3-2-handle.NCM.F