Your search for the hoolzhishgi Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)
biihidzóhí 50 entries

Yadiizíní bigháníshgéésh.

can 3-through-1-cut.open.I

’Aghaa’ daołgááh.

wool pl-3-2dpl-make.white.I

’Ashkii t’áá shǫǫ ółta’ lá.

boy good.thing 3-learn.I DISC

’Áádóó háajigo dah diníyá?

and.then which.way-GO start.off 2-go.I

Bich’ah haini’ą́, "díí bee yisdádíínááł," hał jiní.

hat 3-2-give.P with.this.PP pl-2-survive.F 3-to.say.I they.say

Ch’aa dé ńt’éé shichídí bikee’ dilkǫǫh.

travel 1-go past 1-vehicle 3-tires worn.

Ch’óóshdą́ą́dą́ą́’ Bilagáanaa Bizaad doo diists’a’ da. K’ad ’éí t’áá shxǫǫ t’áá bee yáshti’.

formerly English neg 1-understand.I neg. Now TOP good.thing barely 3.with 1.speak-I

Da’ k’ad daats’í ch’iyáán ’áníléehgo n ’adazh’niiyą́ą́’?

Q now perhaps food 2-make.I-GO 2-for feast.happen

dadiilyį́į́h

pl-3DO-1dpl-melt.it.I

Dahojitaałgo t’áá hoonaałgo wónáásdóó ’ayóí ’íits’a’go dahojitaał.

Pl-4-sing.I-COMP just areal-3-move.Prog-COMP soon remarkable 3-sound.I-COMP pl-4-sing.I

dajiyą́

pl-3DO-4dpl-eat.it.I

dajiłbéézh

pl-3DO-4dpl-boil.it.I

daohshóóh

pl-3DO-2dpl-brush/comb.it.I

deidíníłkaad

pl-3DO-3dpl-start.to.herd.them.(animals).I

deiilzhóóh

pl-3DO-1dpl-brush/comb.it.I

deiitł’ó

pl-3DO-1dpl-weave.it.I

deiłbéézh

pl-3DO-3dpl-boil.it.I

Diné nishłį́ndi Bilaagana bizaad t’éí bee yáshti’.

Navajo 1-be.NI but English language only 3-with 1-speak.I

Doo ’atiin bąąhgóó ch’il ’ahwééh ’áłah ’ájíléeh da.

NEG road 3-beside-along plant coffee together 3-4-gather.SFO.I NEG

Dziłgóó ’o’ooldee’ yę́ę ná’ooldah.

mountain-to 3-go.pl.P past 3-return.pl.I

Gohwééh ła’ shaa níkaah.

coffee some 1-to 2-give.OC.I

Ha’át’íísh náádaadi’ní?

what-Q again-pl-3dpl-say.I

hajiłgéésh

3DO-4-cut.it.out.I

Hazhóʼí síní. Tʼáadoo naaní’dííldisí.

careful 2-sit.I NEG again-2-wander.Prog-í

Háadi lá lį́į́’ naakai?

where-at Q horse 3-walk.pl.I

Háísh b nanilnish?

who-Q 3-with 2-work.I

Jáan naalnishísh?

John 3-work.I-Q

Mexicogóó daashinyáa ni’.

Mexico-to was.it 2-go.I NI’

Na’azhǫǫshgi díkwíí shį́į́ shaa woobįįh?

hoop.and.pole.game-at how.much 1-to pass-win.I

Na’nishkaadgo nídíshchííyaagi hanáshyį́į́h ńt’éé’ ’iiłhaazh lá, t’ah nít’éé’ shilééchąą’í ch’ééshinísid.

1-herd.I-GO pinetree-under-at 1-rest.I past 1-slept.P DISC all.of.sudden 1-dog 1-woke.up.P

nanilé

3DO-2-carry.a.ropelike.thing.around.I

Ni’éé’ náníłkad.

2-clothes 3-2-sew.I

nideilé

pl-3DO-3dpl-carry.a.ropelike.thing.around.I

Níléidi t’áá bahat’aadí shábitł’óól noolzhee’.

There-at just clear-NOM sun.3.rays 3-rays.I

NTUdi hooghannimází góne’ Diné bizaad baa ’iinishta’

NTU-at hogan inside Diné 3-language 3-for 1-read.I

Shimásaní hooghan namzí góne’ ch’iyaan íílééh.

1-grandmother hogan round inside food 3-3-make.IP

Shí ’éí t’áá naanishdóó kingóó déyá.

I TOP just work-from town-to 1-go.I

T’ah doo béeso ’ałtso ’ádįįhdą́ą́’ chidí bitoo’ nahíłniih.

still NEG money all 3-not.exist.NI-past vehicle 3-fuel 3-2-buy.I

T’ah doo kintahgóó diit’aash da.

not.yet store-to 1du-go.I NEG

T’ah doo la’ ké ániidígíí ła’ biih náánást’ées da.

not.yet DISC shoe.new-IGII some 3-into 1-step.in.I NEG

T’áadoo hoshíníkéhé.

T’ÁADOO 2-scold.NI-Í

T’áá ’aaí ’aníigo t’éiyá doo bikee’ saad si’ą́ą da.

truly 3-say.I-GO only NEG 3-behind word 3-sit.SPN NEG

Tį’ ninádeiilnish.

let’s.go again-pl-1dpl-work.R

Tsxį́įłgo łees’áán ’ánílééh; nimásání nihaa níyá!

quickly tortilla 2-make.I 2-mat.grandma 1.pl-to 3-came.P

Tł’óo’di kǫ’ diltłi’ bikáa’gi chéch’il ła’ dináádísh’nííł.

outside-at fire 3-burn.NI 3-on-at oak some fire-again-3-1-move.PlO.I

Tł’óodi didíłjeeh.

outside 3-2-start.fire.I

Tł’éé’ hodooleeł t’ahádą́ą́’ chizh ła’ ’ahidíłne’.

night 3-become.F before.thus wood some 3-2-chop.I

Yadiizíní bigháníshgéésh.

can 3-through-1-cut.open.I

yidíníłkaad

3DO-3-start.to.herd.them.(animals).I

yiishjį́į́h

Imperfective Mode: 1-become.black.I