Your search for the mode Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)
has returned 50 entries

’Adą́ą́dą́ą́’ísh tł’óo’di nanilnishgo nee ’ałní’ní’ą́?

yesterday-Q outside-at 2-work.CI-GO 2-with noon

’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł lágo.

2-3-photograph.I neg 2-blink.O LÁGO

Beeldléí danołtsóós.

blanket pl-3-2dpl-bring.FFO.I

bik’ídídis

3DO-2-wrap.it.around.it.I

bik’ídísdis

3DO-1-wrap.it.around.it.I

Ch’óóshdą́ą́dą́ą́’ Bilagáanaa Bizaad doo diists’a’ da. K’ad ’éí t’áá shxǫǫ t’áá bee yáshti’.

formerly English neg 1-understand.I neg. Now TOP good.thing barely 3.with 1.speak-I

Chidí nidabinołtłáád.

car pl-3-2dpl-stop.I
listenloadingplaying

You all stop the car!

dajishóóh

pl-3DO-4dpl-brush/comb.it.I

deiilyį́į́h

pl-3DO-1dpl-melt.it.(snow).I

deishóóh

pl-3DO-3dpl-brush/comb.it.I

deiłhį́į́h

pl-3DO-3dpl-melt.it.(snow).I

Dibé yah ánáádanołkaad!

sheep inside semelit-pl-2pl-gather.I

didołjeeh

3DO-2dpl-start.fire.I

Díí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed lágo, dádiʼnítįįh.

this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not 3-2-close.gate.I

Gohwééh ła’ shaa níkaah.

coffee some 1-to 2-give.OC.I

hadeiniłchaad

pl-3DO-3dpl-card.it.(as.in.wool).I

Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’éé’ --- doo sh yá’áhoot’éeh da.

winter-past mine.shaft 1-work.I past neg 1-with area-good.N neg

Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’éé’ --- doo sh yá’át’éeh da.

winter-past mine.shaft 1-work.I past neg 1-with 3-good.N neg

Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’ę́ę́’ --- doo shił yá’áhoot’éeh da.

winter-past mine.shaft inside 1-work.I past neg 1-with 3-good.N neg

haniilchaad

3DO-1dpl-card.it.(as.in.wool).I

hanołchaad

3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).I

Háadi lá łį́į́’ naakai?

where-at Q horse 3dpl-walk.I

Háí shą’ ’ałhosh?

who Q 3-sleep.I

Jáan naalnishísh?

John 3-work.I-Q

Jáanísh naalnish?

John-Q 3-work.I

jidiłhį́į́h

3DO-4-melt.it.I

jiigish

3DO-4-make.one.cut.in.it.I

jiłbéézh

3DO-4-boil.it.I

K’ad shicheii bíká ’iishyeed.

now 1-grandfather 3-for 1-run.I

Na’nízhoozhígóó nihił ’adeeswod ’áko shį́į́ ’adiidį́į́ł chidí nihá ’ánálnéehgo.

Gallup-to 1-with INDEF-drive.P then maybe 1-dual-eat.F car 1-for 3-fix.I-GO

nanilé

3DO-2-carry.a.ropelike.thing.around.I

naohłé

3DO-2dpl-carry.a.ropelike.thing.around.I

niłhį́į́h

3DO-2-melt.it.(snow).I

Níwo’jį’ nídiidááh.

move-to 2-get.up.I
listenloadingplaying

Go and get up.

Sha’ałchíní ayóó niłch’í naalkídi deineł’į́ ’áko ndi shí éí shináá bąą adin.

1-children very air 3-move.I 3-3.look.I however I 1-eyes 3-on doesn’t exist.

Shí ’éí t’áá naanishdóó kingóó déyá.

I TOP just work-from town-to 1-go.I

Sitsóí ’ólta’góó dah diigháahgo ła’ béeso baa yish’ááh.

1-grandchild school-toward up 3-start.to.go.I-GO some money 3-to 3-1-give.SRO.U

T’áadoo hosh niyą́ní.

T’ÁADOO cactus 3-2-eat.I-Í
listenloadingplaying

Don’t eat cactus.

T’áadoo hoshíníkéhé.

T’ÁADOO 2-scold.NI-Í
listenloadingplaying

Don’t scold. (Don’t yell.)

Tó lą’ígo nidlą́ ’áko bee nitah yá’áh’hoot’ééh dooleeł.

water many 3-2-drink.DI so 3-with 2-among pl-3-good.NI future

Tsinaabąąs bee nida’abąąs yę́ędą́ą́’ shi’dizhchį́.

wagon 3-with pl-3-drive.I past 1-pass-born.P

woohgish

3DO-2dpl-make.one.cut.in.it.I

woshóóh

3DO-2dpl-brush/comb.it.I

Yadiizíní bigháníshgéésh.

can 3-through-1-cut.open.I

yiitł’ó

3DO-1dpl-weave.it.I

Yiską́ągo díí doo ’íídííłtah da. (K’ad tsxíiłgo ’ííníłta’.)

tomorrow this NEG 3-2-read.F NEG (now quickly 3-2-read.I)

yiłhį́į́h

3DO-3-melt.it.(snow).I

Łį́į́ b níníłjooł.

horse 3-for 3-2-handle.NCM.F

Łį́į́’ bik’i na’ashnííł.

horse 3-on 3-1-unsaddle.I