Your search for the mode Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)
has returned 50 entries

’Ahbínídą́ą́’ hashbį’go baa nídiisdzá ’ákondi t’áadoo ’áłtso da.

morning-past 1-clear.I-GO 3-for 1-start.P however NEG complete NEG

’Ashkii t’áá shǫǫ ółta’ lá.

boy good.thing 3-learn.I DISC

’Atiin bąąhgóó doo ch’il ’ahwééh ’ájíléeh da.

road 3-beside-along NEG plant coffee together 3-4-gather.SFO.I NEG

’Ałk’idą́ą́’ shimá b na’nishkaadgo ’aghaa’ yisdizígíí dibé yázhí yichíihgo yizénéíłt’ih.

long ago 1-mother 3-with SUP-1-herd.I-GO wool 3-spin.P-ígíí lamb 3-birth.P-GO 3-neck-around-3-tie.P

’Íhoo’aah ’ayóo bidziil.

education very 3-strong.I

Beeldléí danołtsóós.

blanket pl-3-2dpl-bring.FFO.I

bik’ídadiidis

pl-3DO-1dpl-wrap.it.around.it.I

bik’ídazhdidis

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.I

Ch’óóshdą́ą́dą́ą́’ Bilagáanaa Bizaad doo diists’a’ da. K’ad ’éí t’áá shxǫǫ t’áá bee yáshti’.

formerly English neg 1-understand.I neg. Now TOP good.thing barely 3.with 1.speak-I

Chidí léi’ la’ ch’ééh dah diilyeed.

car because surprise in.vain up 3-go.I

Dah níljííd!

up 2-jump.I

dajiłhį́į́h

pl-3DO-4dpl-melt.it.(snow).I

daohshóóh

pl-3DO-2dpl-brush/comb.it.I

deiigish

pl-3DO-1dpl-make.one.cut.in.it.I

deiilyį́į́h

pl-3DO-1dpl-melt.it.(snow).I

didiiljeeh

3DO-1dpl-start.fire.I

dishhį́į́h

3DO-1-melt.it.I

Díí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed lágo, dádiʼnítįįh.

this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not 3-2-close.gate.I

dołhį́į́h

3DO-2dpl-melt.it.I

díníilkaad

3DO-1dpl-start.to.herd.them.(animals).I

hadanołchaad

pl-3DO-2dpl-card.it.(as.in.wool).I

Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’éé’ --- doo sh yá’áhoot’éeh da.

winter-past mine.shaft 1-work.I past neg 1-with area-good.N neg

haníłchaad

3DO-2-card.it.(as.in.wool).I

haołgéésh

3DO-2dpl-cut.it.out.I

hazhniłchaad

3DO-4-card.it.(as.in.wool).I

Háí shą’ ’ałhosh?

who Q 3-sleep.I

jidíníłkaad

3DO-4-start.to.herd.them.(animals).I

Kin góne’ siié jiní.

house in 1dpl-sit.I DISC 4-say.I
listenloadingplaying

Let’s pretend that we’re in the house; we’ll play like we (dual) are (sitting) in the house. (Lit. we find that we are sitting in the house it is said.)

Mexicogóó daashinyáa ni’.

Mexico-to was.it 2-go.I NI’

Na’nízhoozhídę́ę́’ shíká b ’oolwoł.

Gallup-from 1-for 3-with 3-drive.I

Ne’eshłééh. T’áá ká nóólk’oł.

2-1-copy.I 2-blink.O

neilé

3DO-3-carry.a.ropelike.thing.around.I

nijilé

3DO-4-carry.a.ropelike.thing.around.I

nishóóh

3DO-2-brush/comb.it.I

Sha’ałchíní ayóó niłch’í naalkídi deineł’į́ ’áko ndi shí éí shináá bąą adin.

1-children very air 3-move.I 3-3.look.I however I 1-eyes 3-on doesn’t exist.

Shicheii béeso bideená naalnish.

1-grandfather money 3-exchange.for 3-work.I

Shidá'í, nilį́į́’ sha’níłteeh.

1-maternal.uncle 2-horse 1-to-3-2-lend.AnO.I
listenloadingplaying

My uncle, lend me your horse.

Shilééchąą’í sitsijį’ yilwoł.

1-dog 1-ahead-to 3-run.I

Shiyáázh shaa yógháah le’ nissingo sédá.

my.son 1-for 3-arrive.O hope 3-1-want.CI-GO 1-sit.I

T’ah doo ashą́ą da.

not.yet 1-eat.I NEG

T’ah doo la’ ké ániidígíí ła’ biih náánást’ées da.

not.yet DISC shoe.new-IGII some 3-into 1-step.in.I NEG

Tsinaabąąs bee nida’abąąs yę́ędą́ą́’ shi’dizhchį́.

wagon 3-with pl-3-drive.I past 1-pass-born.P

woshóóh

3DO-2dpl-brush/comb.it.I

wołhį́į́h

3DO-2dpl-melt.it.(snow).I

yiigish

3DO-1dpl-make.one.cut.in.it.I

yiilzhóóh

3DO-1dpl-brush/comb.it.I

yiishgish

3DO-1-make.one.cut.in.it.I

yishbéézh

3DO-1-boil.it.I

yishóóh

3DO-1-brush/comb.it.I

Yiską́ągoósh ’adeestsił nínízingo bee na’anishí hasht’enilééh?

tomorrow-Q 1-make.F 2-want.NI-GO tool 3-2-prepare.I