Your search for the mode Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)
has returned 50 entries
’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł lágo.
2-3-photograph.I neg 2-blink.O LÁGO’Anishkeed, t’áá ká nóólk’oł.
2-3-photograph.I neg 2-blink.O’Áádóó háajigo dah diníyá?
and.then which.way-GO start.off 2-go.IAshkii tł'óodi naashné ni. Nit'éé' bimá aní k'adee' 'aadéé' chiíłtsxóoí yilwoł.
boy outside-at 1-play.IP 3-say. past 3-mother 3-say.IP now there-from vehicle-yellow-NMZ 3-moving.fast.FAt'ééd aní shí k'ad naalyéhé báhooghango déyá. Nit'éé' bimá aní k'adee' da'iigháásh.
girl 3-say.IP 1-now goods 3-for-home-GO directional-go. past 3-mother 3-say.IP now time-sleep.bik’ídadohdis
pl-3DO-2dpl-wrap.it.around.it.ICh’óóshdą́ą́dą́ą́’ Bilagáanaa Bizaad doo diists’a’ da. K’ad éí t’ááshxǫǫd t’áá bee yáshti’.
formerly English NEG 1-understand.I NEG | now TOP at.least just 3-with 1-speak.ICh’óóshdą́ą́dą́ą́’ Diné Bizaad t’éiyá bee yádeilti’ nít’ę́ę́’.
formerly Navajo language only 3-with pl-3-speak.I pastChidí léi’ la’ ch’ééh dah diilyeed.
car because surprise in.vain up 3-go.IDah níljííd!
up 2-jump.Idajishóóh
pl-3DO-4dpl-brush/comb.it.Idajiyą́
pl-3DO-4dpl-eat.it.Idajiłhį́į́h
pl-3DO-4dpl-melt.it.(snow).Idaołbéézh
pl-3DO-2dpl-boil.it.Idazhdiłhį́į́h
pl-3DO-4dpl-melt.it.Ideidiłhį́į́h
pl-3DO-3dpl-melt.it.Ideiitł’ó
pl-3DO-1dpl-weave.it.Ideitł’ó
pl-3DO-3dpl-weave.it.Ididishjeeh
3DO-1-start.fire.Ididołjeeh
3DO-2dpl-start.fire.IDíí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed; dádi’nítįįh.
this night NEG bull into.field-3-run.O hope.not 3-2-close.gate.IDíí tł’óół tsin bik’ídísdis.
this rope stick 3-on-3-1-wrap.IDoo nídahiyoołnaah da.
neg pl-3-2dpl-resuscitate.I negDíí jį́ Nida’iiníísh ’áko shį́į́ nihich’į’ nida’iilyé, ya’?
today Friday then.maybe 1pl-toward 1pl-payment.I QGohwééh ła’ shaa níkaah.
coffee some 1-to 2-give.OC.IHa’at’iish náádaadi’ní?
what-Q again-pl-3-say.Ihainiłchaad
3DO-3-card.it.(as.in.wool).Ihaniłgéésh
3DO-2-cut.it.out.IHazhóʼí sínídá. Tʼáadoo naaní’dííldisí.
careful 2-sit.I NEG again-2-wander.Prog-íjiłbéézh
3DO-4-boil.it.Ijiłhį́į́h
3DO-4-melt.it.(snow).IJooł de’ ní’aah.
ball here 3-2-bring.IKin Łánídi naashnish háálá ’áadi shaghan.
Flagstaff 1-work.I because there 1-live.NIna’ashkǫ́ǫ́’
1-swim.INa’azhǫǫshgi díkwíí shį́į́ shaa woobįįh?
hoop.and.pole.game-at how.much 1-to pass-win.INa’nízhoozhídę́ę́’ shíká bił ’oolwoł.
Gallup-from 1-for 3-with 3-drive.I
listen
S/he is driving from Gallup to get me.
bookmark- -dę́ę́’ from a general location or point in space or time, also out of, off offind in Navajo Postposition Lexicon
- -ká after, forfind in Navajo Postposition Lexicon
- benefactive
- -ił withfind in Navajo Postposition Lexicon
- Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- ’oolwoł drivefind in Navajo Verb Modes
nideilé
pl-3DO-3dpl-carry.a.ropelike.thing.around.Icarry a ropelike thing around, 3rd person plural
bookmarkNíwo’jį’ nídiidááh.
move-to 2-get.up.IShá bíighah ’azee’ál’į́įdi sédá.
sun proportionate medicine 3-make.I 1-sit.SPNShą́ą́’ ’ałk’idą́ą́’ baa hwiinít’į́į ni’.
remember long.ago 3-for 3-discuss.I recallShí ’éí t’áá naanishdóó kingóó déyá.
I TOP just work-from town-to 1-go.I
listen
As for me, I went to the town from work.
bookmark- Imperfective (I) (∅, ni, si, yi-∅)find in Navajo Verb Modes
- déyá gofind in Navajo Verb Modes
- -dóó from a specific location or point in space or timefind in Navajo Postposition Lexicon
- location
- -góó to, toward, along, on, with a numeral it indicates a datefind in Navajo Postposition Lexicon
- goal
Tsinaabąąs bee nida’abąąsgo shi’dizhchį́.
wagon 3-with pl-3-drive.I-GO 1-pass-born.PTsézéí lą’í joyéełgo nidaaz dooleeł.
gravel a.lot 3-4-haul.I-GO 3-heavy.NI 3-become.FWhen you're hauling a lot of gravel, it becomes heavy.
bookmark