Ła’ ha’nitáhígíí ’éí biihidzóhí 50 entries

’Ajóółháásh laanaa.

4-sleep.O wish

’Eii łééchą̨ą’í t’áá ’áko taah yilwo’.

that dog immediately water.into 3-run.U

bik’ídazhdidis

pl-3DO-4dpl-wrap.it.around.it.I

bik’ídínídiz

3DO-2-wrap.it.around.it.P

Bįįh b da’doołdǫǫh.

deer 3-with pl-2dpl-shoot.I

Ch’il t’áadoo yishnizhí t’óó 'ahayóí hanáánáájéé’.

plant NEG 3-1-rip.P-NEG just many 3-again.return.P

Chidí léi’ la’ ch’ééh dah diilyeed.

car because surprise in.vain up 3-go.I

Chidí łizhinígíí doodago łigaaígíí daats’í nahideeshnih?

car black-nom or white-nom perhaps 3-2-buy.F

daołbéézh

pl-3DO-2dpl-boil.it.I

dideidiłjeeh

pl-3DO-3dpl-start.fire.I

Díí ’abíní dibé tóógóó neeshkał.

this morning sheep water-to 3-1-herd.Prog

Díí tł’éé’ t’áá ká dóola dá’ák’eólyeed.

this night NEG bull into.field-3-run.O

Díí yiską́ągo ’íídííłtah.

this tomorrow 3-2-read.F

Dooshą’ gah t’áá gééd náshdááh lá.

ensure rabbit just without 1-return.I DISC

Dziłgóó ’o’ooldee’ yę́ę ná’ooldah.

mountain-to 3-go.pl.P past 3-return.pl.I

Ha’át’íí baa ’áłah ’aleeh jiní?

what 3-for meeting 4-say.NI

Haashíyee' díí naak'ee sinilí biniitááh t'áá daats'í bee hoot'į́.

try.and.find.out this eyeglasses 3-2-try.IP just maybe 3-with area-pas-see.Prog.N

hadadoołbįįd

pl-3DO-2dpl-fill.something.up.with.it.P

hadaołgéésh

pl-3DO-2dpl-cut.it.out.I

hadazhdoołtééł

pl-3DO-4dpl-carry.him/her.up.out.of.something.F

hadeidínóołchał

pl-3DO-3dpl-card.it.(as.in.wool).F

hadeizgeed

pl-3DO-3dpl-dig.it.out.P

Haidą́ą́’ ’a’áán góne’ naashnish ńt’éé’ --- doo sh yá’át’éeh da.

winter-past mine.shaft 1-work.I past neg 1-with 3-good.N neg

haidééłbįįd

3DO-3-fill.something.up.with.it.P

haiilgizh

3DO-1dpl-cut.it.out.P

hajííłgizh

3DO-4-cut.it.out.P

hanííłchaad

3DO-1-card.it.(as.in.wool).P

hayííłgizh

3DO-3-cut.it.out.P

Háát’i’ le’!

up-3-extend.P LE’
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Kintah góyaa yishááł ńt’éé’ béeso ńdiiłtsooz

areal-down 1-go.Prog past money 3-1-pick.FFO.P

Kintahgóó diit’ash.

town-to 1dpl-go.du.Prog

na’ashkǫ́ǫ́’

1-swim.I

Na’nízhoozhígóó nihił ’adeeswod ’áko shį́į́ ’adiidį́į́ł chidí nihá ’ánálnéehgo.

Gallup-to 1-with INDEF-drive.P then maybe 1-dual-eat.F car 1-for 3-fix.I-GO

Naʼahóóhai baa nídiikai ʼakó ʼakʼidahiʼniłí bee shí ʼadíílwoł.

rodeo 3-about 1pl-do.pl.F so saddle.blanket 3-with 1-after 2-help.F

Naʼahóóhai nitsaaígóó dóola dííyééł.

rodeo 3-big-to bull 2-haul.F

nideidooleeł

pl-3DO-3dpl-carry.a.ropelike.thing.around.F

nidííleeł

3DO-2-carry.a.ropelike.thing.around.F

Nighéí na’ashch’ąą’ígíí níil’į́.

over.there painting-ÍGÍÍ 3-2-du.look.I

nijiskáá’

3DO-4-investigate.it.P

nijizlá

3DO-4-carry.a.ropelike.thing.around.P

Shicheii béeso bideená naalnish.

1-grandfather money 3-exchange.for 3-work.I

Shidá'í, nilį́į́’ sha’níłteeh.

1-maternal.uncle 2-horse 1-to-3-2-lend.AnO.I
’íísíníłts’ą́ą́’loadingplaying

Shimá dóó shizhé’é bił dibé dóó tł’ízí ta’nda’díígish nt’éé’.

1-mom and 1-dad 3-with sheep and goats 3-pl.shear.I past

Sitsii’ ndeeshshoh léi’ tó ’anideizgiz lá.

1-hair 3-1-moist.F because water 3-turn.off.R DISC

Sohodizingo t’áá ká nídoó’nééh.

prayer-GO neg 2-get.up.O

T’áadoo hooyání łį́į́’ shidáagi ch’éltáál.

suddenly horse 1-front-at 3-bolt.P

Tsinaabąąs bee nida’abąąs yę́ędą́ą́’ shi’dizhchį́.

wagon 3-with pl-3-drive.I past 1-pass-born.P

yishą́

3DO-1-eat.it.I

yiyíí’aal

3DO-3-chew.it.P

ʼAwéé chʼídeeldloʼ; chʼiyáán bá ʼádaʼdoołííł dóó bá niʼdaʼdoonih.

baby 3-laugh.P food 3-for pl-3-2dpl-prepare.F and 3-for pl-3-2dpl-distribute.F