An example search has returned 100 entries

A’

listenloadingplaying

[ʔaʔ] sustantivo water

(Spanish) agua

a’ va’l vet yatz’on q’u vinaj

listenloadingplaying

[ʔaʔ vaʔl vet ja.’t͡s’on Ɠu ’vi.nax ] frase he killed the men

(Spanish) él mató a los hombres

Example: Naj Kat yatz’on unq’a naje’

a’ vet motx yatzon u b’alam

listenloadingplaying

[ʔa’ vet mot͡ʂ ja.’t͡s’on u ’ɓa.lam ] frase they killed the jaguar

(Spanish) ellos mataron el jaguar

Example: Chajaak kat yatz’o’n u b’alam

Aa ootzajib’al

listenloadingplaying

[ʔa: o:.t͡sa.’xi.ɓal ] sustantivo wiseman

(Spanish) sabio

Aa paav

listenloadingplaying

[ʔa: pa:v ] sustantivo Prisoner

(Spanish) Preso

Aa tz’a’la vitz

[ʔa: ’t͡s’aʔ la vit͡s ] sustantivo Person from coast

(Spanish) Costeño, persona originaria de la costa

Ab’il

listenloadingplaying

[’ʔa.ɓil ] pronombre interrogativo who

(Spanish) ¿quién?

Example: ja’l

Ajan

listenloadingplaying

[’ʔa.xan] sustantivo foot

(Spanish) pie

Example: Oj

Alal

listenloadingplaying

[’ʔa.lal] adjetivo heavy

(Spanish) pesado (que pesa)

Aq’

listenloadingplaying

[ʔaƓ] sustantivo tongue

(Spanish) lengua

Aq’en

[’ʔa.Ɠen ] sustantivo wood

(Spanish) madera

Aq’o’m

listenloadingplaying

[ʔa.’Ɠoʔm] verbo transitivo give

(Spanish) dar

Aq’onom

listenloadingplaying

[ʔa.’Ɠo.nom ] sustantivo Servant, paid laborer

(Spanish) Mozo

Example: K’am

Atzika

listenloadingplaying

[ʔa.t͡si.ka] adjetivo elder sister

(Spanish) hermana mayor

Axh

listenloadingplaying

[ʔaʃ ] pronombre you (singular)

(Spanish) tú / vos / usted (singular)

b’a’n

listenloadingplaying

[ɓaʔn] adjetivo good

(Spanish) bueno

B’iichaj

[ɓi:.t͡ʃax] little by little

(Spanish) poco a poco-

B’itzal

listenloadingplaying

[’ɓi.t͡sal] sustantivo song

(Spanish) canción

Example: B’itz

Che’v

listenloadingplaying

[t͡ʃeʔv] adjetivo cold

(Spanish) frío

Chi’na’nk’u’l

[t͡ʃiʔ.naʔn.k’uʔl ] verbo Action implying magical harm by evil desires

(Spanish) Envidia

Example: Chi’anchil aama/chi’anchil k’u’l

Chikol Ko’m

[’t͡ʃi.kol koʔm ] sustantivo farmer

(Spanish) persona que siembra milpa

Chusul

listenloadingplaying

[t͡ʃu.’sul ] sustantivo teacher

(Spanish) maestro

I’b’oy

listenloadingplaying

[’ʔiʔ.ɓoj ] sustantivo armadillo

(Spanish) armadillo

Ipeq’xu maj kam

[ʔi.’peƓ.ʂu maj kam] verbo transitivo pour out

(Spanish) derramar algo

Iq’omal

listenloadingplaying

[ʔi.’Ɠo.mal] verbo transitivo carry

(Spanish) llevar

Example: Eq’o’m

Itz’a’m

listenloadingplaying

[ʔi.’t͡s’aʔm] verbo transitivo think

(Spanish) pensar

Ivinaj

listenloadingplaying

[ʔi.’vi.nax] sustantivo inalienable husband

(Spanish) esposo

Example: Tzumel

ixaj

listenloadingplaying

[ʔiʂax] sustantivo siempre poseido leaf

(Spanish) hoja

Ixeele’

listenloadingplaying

[ʔi.’ʂe:.leʔ ] sustantivo Wake

(Spanish) Velorio

Jee

listenloadingplaying

[xe:] sustantivo tail

(Spanish) cola

Jopi’m

listenloadingplaying

[xo.’piʔm] verbo transitivo push

(Spanish) empujar

Example: Jojpi’m

Jununil ko’xhtu

listenloadingplaying

[xu.’nu.nil ’koʔʃ.tu ] pronombre interrogativo some

(Spanish) algunos

Example: Jununil/jolol

Jutzinchil

listenloadingplaying

[xu.’t͡sin.t͡ʃil ] verbo intransitivo run

(Spanish) correr

Example: Ooje’l/q’exchil

K’a’nanchil

listenloadingplaying

[k’aʔ.’nan.t͡ʃil ] verbo intransitivo be angry

(Spanish) estar enojado

Example: Ilchil Vi’/k’a’nal

K’alel

listenloadingplaying

[k’a.lel] verbo transitivo tie

(Spanish) amarrar

Example: K’alo’m/Qitzo’m

K’ayib’al

listenloadingplaying

[k’a.’ji.ɓal ] sustantivo Market

(Spanish) Mercado

K’oxb’al

listenloadingplaying

[’k’oʂ.ɓal] sustantivo axe

(Spanish) hacha

Kajal

listenloadingplaying

[’ka.xal] sustantivo blood

(Spanish) sangre

Kaxhlan

[’kaʃ.lan ] sustantivo non-indigenous man

(Spanish) ladino

Example: mu’s

Lankin

listenloadingplaying

[’lan.kin] adjetivo long

(Spanish) largo

Example: nim toj

Laval itoxk’al

listenloadingplaying

[la.’val. i.’toʂ.k’al] número fifty

(Spanish) cincuenta

Ma’l

listenloadingplaying

[maʔl] número one

(Spanish) uno

Example: Uma’l/va’l

Masat

listenloadingplaying

[ma.sath] sustantivo deer

(Spanish) ciervo

Maxil

listenloadingplaying

[’ma.ʂil] sustantivo joke

(Spanish) broma

Example: Pab’a’l

May

listenloadingplaying

[maj ] sustantivo horsefly

(Spanish) tábano

Example: tuul tzi’

Mich

[mit͡ʃ ] sustantivo Red beans used by shamans

(Spanish) Palo pito que usan los guias espirituales para hacer consultas

Example: mitch

Nan

listenloadingplaying

[nan] adjetivo mothers’ elder sister

(Spanish) tia (la hermana mayor de su madre)

Example: Nan/tch’o txutx

Nimal

[ni.mal] too much

(Spanish) demasiado-

Example: nimalen

Nimalen

[ni.ma.len] several

(Spanish) varios-

Example: sib’len

Otzotz

listenloadingplaying

[ʔo.’t͡sot͡s] sustantivo house/shelter

(Spanish) casa

Example: Kab’al

Po’tisa’m

listenloadingplaying

[poʔ.ti.’saʔm] sustantivo story

(Spanish) cuento

Poch’kin

listenloadingplaying

[’pot͡ʃ’.kin] adjetivo narrow

(Spanish) estrecho

Q’ab’ tze’

listenloadingplaying

[Ɠaɓ t͡seʔ] sustantivo de sustantivo stick

(Spanish) palo

Q’an

listenloadingplaying

[Ɠan] adjetivo yellow

(Spanish) amarillo

Q’anb’inaj

listenloadingplaying

[Ɠan.ɓi.nax] adjetivo ripe

(Spanish) maduro

Example: Q’anb’inaj

Q’esla Tat

listenloadingplaying

[Ɠes.la. Tath] Adjetivo de sustantivo father’s father

(Spanish) abuelo paterno

Example: Q’esla B’aal/pa’

Q’oob’al

[’Ɠo:.ɓal ] sustantivo Pipes on marimba

(Spanish) Bolillo de marimba

Q’oob’etz

[’Ɠo:.ɓet͡s ] sustantivo Guitar

(Spanish) Guitarra

Q’oso’m

listenloadingplaying

[Ɠo.soʔm] verbo transitivo hit

(Spanish) golpear / pegar

Q’u aanima

listenloadingplaying

[Ɠu a:.’ni.ma] sustantivo people

(Spanish) personas

Example: Tenam/Unq’a uxhchil.

Sa jutzin u tx’i’ q’ejal

listenloadingplaying

[sa xu.’t͡sin u t͡ʂ’iʔ ’Ɠe.xal ] frase tomorrow the dog will run

(Spanish) mañana el perro correrá

Example: la ooje’l u tx’i’ qaleen

Si ka’b’il

[si.’kaʔ.ɓil] both

(Spanish) ambos, los dos-

Example: ka’b’il/s-ka’b’il

Sijel

listenloadingplaying

[si.xel] verbo transitivo smell

(Spanish) oler

Example: Sijo’m

Sueel

listenloadingplaying

[su.’e:l] verbo transitivo wipe

(Spanish) limpiar

Example: Josq’i’m

Tal Nitxa’

listenloadingplaying

[tal ’ni.t͡saʔ] sustantivo child

(Spanish) niño

Example: Xaak

Tanul itz’in atzik

listenloadingplaying

[ta.’nul ’i.t͡s’in ’a.t͡sik] sustantivo siempre poseido ethnic group

(Spanish) grupo étnico

Tat

listenloadingplaying

[tath] sustantivo father

(Spanish) padre

Example: b’aal

Tat

listenloadingplaying

[tath] adjetivo mother’s younger brother

(Spanish) tio (el hermano menor de su madre)

Example: Pap/tch’oj

Tatimb’al kab’

listenloadingplaying

[ta.’tim.ɓal kap’ ] sustantivo honeycomb

(Spanish) panal

Tatimb’al Txa’xamal

[ta.’tim.ɓal ] sustantivo Incense burner

(Spanish) incensario (recipiente para quemar incienso)

Titz’in

listenloadingplaying

[ti.t͡s’in] sustantivo inalienable son

(Spanish) hijo (de mujer)

Example: Tal

Tx’i’

listenloadingplaying

[͡ʂ’iʔ] sustantivo dog

(Spanish) perro

Tx’i’la txokop

listenloadingplaying

[’t͡ʂ’iʔ.la ’t͡ʂo.kopʰ] sustantivo generalmente no poseido snake

(Spanish) serpiente

Example: Tx’i’la txoo

Tx’oo

listenloadingplaying

[t͡ʂ’o:] sustantivo rat

(Spanish) rata

Txutx tx’i’

[t͡ʂu’t͡ʂ t͡ʂ’iʔ ] frase bitch

(Spanish) perra

Example: ixoj tx’i’

Tz’ajel

[t͡s’a.xel] complete

(Spanish) completo-

Example: tz’eqel

Tz’ajel

[t͡s’a.xel] whole, entire

(Spanish) entero-

Example: tz’ejel

Tz’il

listenloadingplaying

[t͡s’il] adjetivo dirty

(Spanish) sucio

Tz’unun

listenloadingplaying

[t͡s’u.nun ] sustantivo hummingbird

(Spanish) colibri

Example: tz’u’n

Tza’a

listenloadingplaying

[’t͡saʔa] sustantivo ashes

(Spanish) cenizas

Tza’q’a

listenloadingplaying

[t͡saʔ.Ɠa] adjetivo younger sister

(Spanish) hermana menor

Example: itz’ina

Tzok’o’m

listenloadingplaying

[t͡so.k’oʔm] verbo transitivo cut

(Spanish) cortar

tzumul

[t͡su.mul] pair

(Spanish) par (m)-

U

listenloadingplaying

[ʔu ] demostrativo that

(Spanish) aquél / aquella

Example: Naj/ixoj/Vee’

U b’alam vet yatz’on q’u vinaj

listenloadingplaying

[ʔu ’ɓa.lam ] frase the jaguar killed the men

(Spanish) el jaguar mató a los hombres

Example: u b’alam kat yatz’on unq’a naje’

U yaab’ paalnaj

listenloadingplaying

[ʔu ja:p’ ’pa:l.nax ] adverbio de tiempo last year

(Spanish) el año pasado

Example: Ma’x Yaab’/va’xka ya’b’

U yaab’ tule

listenloadingplaying

[ʔu ja:p’ tu.’le ] adverbio de tiempo next year

(Spanish) el año que viene

Example: Tu uma’t yaab’

Ulchil

listenloadingplaying

[ʔul.t͡ʃil] verbo intransitivo come

(Spanish) venir

Vaaxajil

listenloadingplaying

[va:.ʂa.xil] número eight

(Spanish) ocho

Example: vajxaqil

Vi’ Kamnaj

listenloadingplaying

[viʔ ’kam.nax ] sustantivo Cemetery

(Spanish) Cementerio, camposanto

Xa’va’m

listenloadingplaying

[ʂaʔ.vaʔm] verbo transitivo vomit

(Spanish) vomitar

Example: Xa’vichil

Xaoom

listenloadingplaying

[ʂa.o:m] verbo intransitivo walk

(Spanish) caminar

Xeen Tiioxh

listenloadingplaying

[ʂe:.n ti:oʃ ] sustantivo Religious society

(Spanish) Cofradía

Example: B’aal meertoma

Xhi’l

listenloadingplaying

[ʃiʔl ] sustantivo cricket

(Spanish) grillo

Xi’il

listenloadingplaying

[ʂiʔ.il ] sustantivo body hair

(Spanish) pelo de cuerpo

Example: xi’l

Xich’

listenloadingplaying

[ʂit͡ʃ’] sustantivo wing

(Spanish) ala

Yaab’

listenloadingplaying

[ja:p’ ] sustantivo year

(Spanish) año

Yatz’b’al Vakaxh

listenloadingplaying

[jat͡s’.ɓal va.’kaʃ ] sustantivo Slaughterhouse

(Spanish) Rastro, donde se mata animales

Example: yatz’b’al txokop

Ye’q’anb’inaj

listenloadingplaying

[jeʔ.’Ɠan.ɓi.nax] adjetivo unripe

(Spanish) inmaduro

Yeni jutzin u tx’i’

listenloadingplaying

[je.’ni xu.’t͡sin u t͡ʂ’iʔ ] frase the dog does not run

(Spanish) el perro no corre

Example: U tx’i’ ye’ni tooje’le’